
HIMNI I LIRISË “Këtë që po e bëj unë sot, është flamuri, është liria, që do ta gëzojë populli im nesër” Fazli Greiçevci nga Dibran Fylli … Continue reading
HIMNI I LIRISË “Këtë që po e bëj unë sot, është flamuri, është liria, që do ta gëzojë populli im nesër” Fazli Greiçevci nga Dibran Fylli … Continue reading
Cikël poetik nga Dibran Fylli Dibran Fylli NË SHESHIN E LIRISË … dje tinguj kitare e krisma armësh sot ligjërues i përjetshëm kuqezi në palë të flamurit … … në … Continue reading
Vështrim mbi librin “Kur rilind Feniksi”, të poetes Merita Selmanaj – Aliu nga Zejnepe Alili-Rexhepi Vëllimi poetik Kur rilind Feniksi i autores Merita Selmanaj – Aliu, trajton tema të një aktualiteti të brishtë, po aq sa … Continue reading
a TE PËRROI I QARRIT Tregim nga Dibran Fylli -Shiko biro, atje poshtë në lugje, qenkan tubuar armiqtë kokë më kokë, por kot e kanë qebesa, foli Mësuesi i maleve duke u kollitur. Afër tij ishte çlirimtari i ri, … Continue reading
Dibran Fylli, regjizor Adresa: Prishtinë, Rruga Carraleva 189 Kodra e Trimave Kontakti: tel. 044/115 411 E-mail: dfartisti@hotmail.com web: http://www.uniartpro1.webnode.com -I lindur në Açarevë të Skënderajt më 29.09.1956. -Të mbaruar Akademinë për Teatër, Radio, Film dhe Televizion (AGRFT), në Lubjanë, … Continue reading
CIKËL ME POEZI NGA ARTUR VREKAJ ARTUR VREKAJ (USA) PËRLIND O DIELL Dritën buro dhe shtegëto nëpër qiej shpresërimi të përlidhësh shpresën e Shqiptarit që nuk jepet pa e bërë ëndrrën, … Continue reading
Shkrimtari është pjesë e së tërës, e universit dhe e shoqërisë, “Homeri krijoi edhe i verbër” Bisedoi Raimonda MOISIU Atë ç’ka unë dëshiroj të shpreh në hyrje të kësaj interviste mund të them që në fillim se … Continue reading
Miltiadh Davidhi Miltiadh Davidhi ka lindur në Krutje të Lushnjës në 12 shtator 1955. Pasi mbaron shkollën fillore dhe të mesmen në vendlindje, Krutje, vazhdon studimet për mjekësi veterinare dhe diplomohet ne 1980-ën. Aktualisht jeton … Continue reading
Flora Brovina Flora Brovina u lind më 30 shtator 1949 në Skenderaj. Shollën fillore dhe të mesme ajo i kreu në Prishtinë. Studimet në Fakultetin e Mjekësisë i mbaroi po në Prishtinë. (Kunati im Avni A., … Continue reading
©Jacqueline Ripstein (USA) “New Life”, 2003 ©by Jacqueline Ripstein Jacqueline Ripstein Fine Artist & Author Art Healing Pioneer & World Peace Envoy *United Nations ECOSOC representative of the International Association of Educators for World Peace. http://www.jacquelineripstein.com info@jacquelineripstein.com http://www.TheArtofHealingArt.com … Continue reading
©Jacqueline Ripstein (USA) “Blessing to the World”, 2001 ©by Jacqueline Ripstein Jacqueline Ripstein Fine Artist & Author Art Healing Pioneer & World Peace Envoy *United Nations ECOSOC representative of the International Association of Educators for World Peace. … Continue reading
©Jacqueline Ripstein (USA) “Life”, 1987 ©by Jacqueline Ripstein Jacqueline Ripstein Fine Artist & Author Art Healing Pioneer & World Peace Envoy *United Nations ECOSOC representative of the International Association of Educators for World Peace. http://www.jacquelineripstein.com info@jacquelineripstein.com http://www.TheArtofHealingArt.com http://www.IAEWP.net Facebook … Continue reading
©Jacqueline Ripstein (USA) “Eternity”, 1980 ©by Jacqueline Ripstein Jacqueline Ripstein Fine Artist & Author Art Healing Pioneer & World Peace Envoy *United Nations ECOSOC representative of the International Association of Educators for World Peace. http://www.jacquelineripstein.com info@jacquelineripstein.com http://www.TheArtofHealingArt.com http://www.IAEWP.net Facebook … Continue reading
©Jacqueline Ripstein (USA) “The Burden of Life”, 1980 ©by Jacqueline Ripstein Jacqueline Ripstein Fine Artist & Author Art Healing Pioneer & World Peace Envoy *United Nations ECOSOC representative of the International Association of Educators for World Peace. … Continue reading
MAXWELL KOBINA ACQUAH http://www.sbpra.com/yefulkay http://www.amazon.com/-/e/B00G75DN7E Maxwell Kobina Acquah who is also known as Kobina Yeful and has a pen name YEFULKAY and preferred to be called Maxwell Kobina Acquah Yeful is a teacher, evangelist, motivational speaker, educator, … Continue reading
Mbresa dhe shënime rreth Simpoziumit Shkencor “Letërsia dhe Roli i saj në Diasporë
nga : Raimonda MOISIU
HARTFORD CT USA
DHJETOR 2013
Nën kujdesin e Kryesisë së Shoqatës së Shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë dhe në bashkëpunim me prof. Haxhi Berisha dhe ndihmesën e poetit e aktivistit Dedë Elezaj, në mjediset e Monro College, Bronx, Neë York, dt. 22 Dhjetor 2013 u bë e mundur mbajtja e Simpoziumit Shkencor me temë:”Letërsia Shqipe dhe Roli i saj në Diasporë”. Morën pjesë një numur i konsiderueshëm shkrimtarë, poetë, autorë që janë anëtarë të Shoqatës, por edhe jashtë saj, publicistë, historianë, studiuesë, piktorë, aktorë gazetarë, intelektualë, dashamirës e adhuruesë të artit e letërsisë e kulturës shqiptaro-amerikane. Përvec pjesëmarrësve ishin ftuar mendimtarë e intelektualë të shquar të cështjes kombëtare figura të spikatura publike në fusha të ndryshme të jetës sociale e kulturore të Diasporës, si nga Federata Pan Shqiptare Vatra, Akademia e Shkencave shqiptaro-Amerikane dhe jeta social- ekonomike-politike e kulturore në diasporë! Na ndodh shpesh që evenimente apo aktivitete të tilla për artin e letërsinë të na lënë mbresa të veçanta dhe përjetime të këndshme, që shërbejnë si një kumt për të shpalosur idetë, përshkrimin e një realiteti plot jetë. Realitetin mbresëlënës që mbart në vetvete magjinë e ndryshimit e të shpresës, surprizën e këndshme në kërkimet origjinale për t’i mëkuar ëndrrat me art, që gjithsecili nga ne dëshiron të arrijë në rrugën e krijimtarisë e të prurjeve të reja në letërsinë shqiptare. Sigurisht bëhet fjalë për realitet brenda librave dhe detyrimin që gjithsecili nga ne ka ndaj audencës së lexuesve. Dhe jo vetë kaq! Në vështrimin e përgjithshëm evidenton zërin e shpirtit qytetar, intektual e krijues,vetëdijen e cilësive shpirtërore të shkrimtarëve, poetëve, gazetarëve e publicistë, me vizionin, pozitën dhe historinë e identitetit e kulturës shqiptaro-amerikane. Gjejnë vend e hapësirë personazhet, jeta jonë në artin e të përditshmes e të bukurës njerëzore, në një status të barabartë me botën e qytetëruar amerikane.Evidenton vazhdimësinë e përjetësimit të traditës, kulturës, gjuhës shqipe, historisë, letrave shqipe, ashtu sikundër kanë bërë paraardhësit, në ecje me kohën e kanë dëshmuar potencialin e tyre intelektual, dijet, aftësitë krijuese, talentin e mrekullueshëm, vlerat dhe virtytet e tyre. Kësaj here Shoqata e Shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë vuri rolin e kontributin e saj letraro-artistik-intelektual e qytetar, detyrimin e misionin e saj fisnik ndaj komunitetit në Diasporë, promovimin e vlerave në kompromis me idenë e një Simpoziumi Shkeëncor, risi krejt e re dhe për herë të parë pikërisht në zemër të Neë Yorku-t, të artit, dijes, kulturës e traditës e vlerave kombëtare mes gamës së gjerë të kulturave dhe komuniteteve të ndryshme në shoqërinë demokratike amerikane -multikulturore. Është koha që njerëzit e letrave shqipe, intelektualët e komunitet shqiptaro-amerikan në Diasporë dhe në egzil kudo që ndodhen të pohojnë rolin e tyre pro-aktiv në shoqëri, të përhapin mesazhin e dashurisë e të bashkëjetësës jo vetëm në mbarë botën shqiptare por edhe në marrëdhëniet me kulturat e tjera. Ky Simpozium Shkencor për letërsinë ishte më i vecanti nga aktivitetet e tjera të kësaj natyre, ngaqë në atë sallë u deklamuan jo vetëm veprat e shkrimtarëve shqiptaro-amerikanë dhe të autorëve që jetojnë e krijojnë në egzil, por kishim bashkë tërë Diasporën-Kosovën, Camërinë e tërë Shqipërinë etnike. Deklamuan bashkë vlerat kombëtare dhe arritjet letrare të tyre që sikur po bashkojnë shpatullat e ndrydhura të Atdheut tonë të copëtuar padrejtësisht për shekuj me rradhë. Ky Simpozium Shkencor ishte reflektimi dhe studimi që lidh pazgjidhshmërisht letrat shqipe këtej e përtej Atlantikut me historinë, kulturën, traditat, jetën e përditëshme dhe shkrirjen e tyre në art e kujtesë historike në letërsi. Me një program të mirëpergatitur interesant e mbresëlënës nga Kryesia e Shoqatës, në përzgjedhjen e temave në të gjinitë;poezi, prozë, publicistikë e kritikë letrare që do të diskutoheshin e debatoheshin në Simpozium. Eksperiencë kjo për të zgjeruar njohuritë e tyre dhe padyshim për të qenë ura lidhëse midis kulturës popullore dhe artit, konceptit intelektual, qytetar dhe mençurisë për të bërë grintën e fuqishme shpirtërore. Sigurisht gjetjet inteligjente dhe idetë origjinale, në përafrimin e tematikës së Simpoziumit e bëjnë më të lehtë për të qenë më pranë, mes realistes e pragmatistes, shpërfaqën jo vetëm finesën letrare të thesarit shpirtëror të krijuesve por edhe fuqinë shprehëse por edhe frymën e kritikës letrare. Simpoziumi u moderua me profesionalizëm e inteligjencë nga i kudondodhuri në evente të tilla në Diasporë, krijuesi, dashamirësi i artit e letërsisë, intelektuali Shkumbin Tetaj i cili që në fillim u shpreh posacërisht: “Ndjehem shumë i nderuar, i vlerësuar dhe kam privilegjin, të moderoj Simpoziumin shkencor; “Letërsia dhe Roli i saj në Diasporë”, Falenderoj dhe shpreh mirënjohjen e thellë për besimin e Kryesisë së Shoqatës së Shkrimtarëve. “Në mendjet dhe zemrat e kombit shqiptar, të njerëzve të penës e dijes, që me punën e tyre , nënkuptojnë të vërtetën e madhe, se brenda forcës së krahëve e duarve, mendjes dhe dijes ka shpresë, dashuri, dhimbje, mall, përjetësi, muzikë, gjeografi, histori, ka vizion, shprehi të një humanizmi thelbësor të ndërsjelltë multikulturor. –Mireseerdhet dhe Suksese në këtë Simpozium shkencor letrar e historic-do të deklamonte moderator Shkumbin Tetaj. E kërkonte natyra e këtij Simpoziumi shkencor letrar dhe historik, që të fillohej me disa të dhëna, nga këndvështrimi biografik krijues, që kanë të bëjnë me jetën dhe aktivitetin e cdo referuesi, të cilët do të prezantonin kumtesat e tyre sipas temave që ata vetë kishin përzgjedhur. Z.Tetaj pasi recitoi vargje nga poezia “Deti” e Adnan Mehmetit kushtuar poetit Zef Serembe, si edhe e shoqëroi me një bio të shkurtër të poetit e publicistit preshevar, mes të tjerave tha: “Poeti dhe publicist Adnan Mehmeti, konceptin filozofik për jetën, e ka kthyer në parim jetësor e krijues. Ai mendon se nuk mjafton vetëm të jetosh dhe se jeta matet me vepra. Lum ata që bëjnë vepra. Puna e shkrimtarit është e lidhur me librat,-thotë Mehmeti,-kështu do e përfundonte fjalën e tij moderatori dhe më pas ia jep fjalën z.Adnan Mehmeti. Nga temat që kishte përzgjedhur Presidenti i SHSHSHA-ë,- ai prezantoi kumtesën përshëndetëse me temë; “Potenciali intelektual e krijues, kontribut i cmuar për cështjen kombëtare dhe identitetin shqiptar në tokë të huaj”. Ja si u shpreh z.Mehmeti: “Mirësevini në Simpoziumin shkencor ”Letërsia shqipe dhe roli i saj në Diasporë” që organizohet për herë të parë nga Shoqata e Shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë, ku do të trajtohen disa aspekte të letërsisë shqipe në Diasporë, përkatësisht në Amerikë, këtu ku letërsia shqipe për më shumë se 100 vjet krijohet. Krijimtaria është synimi ynë, është misioni ynë që vazhdon e do të vazhdojë. Ky takim i sotëm synon të shpalos vlerat e veprave të autorëve tanë. Njohjen nëpërmjet një bashkëbisedimi të mirë dhe të drejtpërdrejtë. Ky shkëmbim i përvojës dhe i vlerave mes krijuesve është frymëzim i nismës sonë që vazhdon e nuk ndalet. Një shkrimtar apo artist është dëshmitar për kohën e tij, dhe letërsia përbën një dëshmi të gjallë për njerëzimin. Shkrimtari, artisti e poeti e di se letërsia, vargjet poetike, peneli i piktorit janë më reale se historia, dhe pena e peneli i botës së artit bën kompromis vetëm me idealin e lirisë, patriotizmit e dashurisë njerëzore. Një falenderim të vecantë kam për kryesinë e Shoqatës, në krye me kryetaren e sapozgjedhur Raimonda Moisiu që janë edhe ideatorë të këtij Simpoziumi shkencor për letërsinë dhe rolin e saj, duke angazhuar të gjithë njerëzit e letrave shqipe, për një qasje sa më serioze dhe shkencore, për një nxitje të re të letërsisë, për një interesim të vazhdueshem të autorëve në fushën e kritikës, por edhe aspekteve të gjinive tjera,” -përfundoi fjalën e tij, z.Mehmeti duke deklaruar njëkohësisht edhe hapjen e Simpoziumit. Në fjalën e saj kumtuese shkrimtarja dhe publicistja Raimonda Moisiu-aktualisht Kryetare e SHSHSHA-ë, prezantoi kumtesën me titull : ““ SHSHSHA-e – Roli e kontributi i saj në Diasporë”. Zonja Moisiu pasi bëri një këndvështrim kultural e historik të Shoqatës që prej Themelimit të saj e deri më sot, e vlerësoi atë për rolin edhe kontributin të një kronike të gjallë të letrave shqipe në të dyja kahjet e Atlantikut dhe në komunitetin shqiptaro-amerikan. SHSHSHA-ë është shëndrruar në një zëdhënëse e jetës në Diasporë, po aq në atë të bashkimit të urave midis Diasporës dhe Atdheut, në rolin e bashkëbisedimit atdhetar, të shpalimit të pasioneve, dashurive njerëzore, të atdhedashurisë e patriotizmit, të krenarisë së të qenit shqiptar, të shtegtimeve magjike nëpër të fshehtat e muzës krijuese e të laboratorit krijues, të jetës midis vargjeve e vatrave të kulturës, midis diplomacisë botërore e mbi të gjitha, midis vatrave të çështjes shqiptare”.Dhe jo vetëm kaq! Por edhe domethënies kulturore nga koha në kohë dhe ndryshimin brenda konteksteve social-ekonomike-kulturore për të qenë të barabartë mes të barabartëve, për të arritur qëllimin e përbashkët, – dinjitet e mundësi të barabarta me diversitetin e pasur multikulturor në Amerikë. Më pas Kryetarja e SHSHSHA-se znj. Moisiu do të vlerësonte opusin letrar të Shoqatës të Shkrimtarëve, poetëve, gazetarëve dhe publicistëve, që janë heronjtë e heshtur me penë, që pavarësisht mundësive që ofron Amerika, ata përballen me vështirësitë që hasen në emigracion dhe kontributi i tyre është më tepër angazhim vullnetar ekstra prej punës e obligimive të ndryshme familjare e ekonomike. Ata i shërbejnë, jo vetëm pretendimit legjitim për dinjitet e mundësi të barabarta mes kulturave të tjera në tokën amerikane, në Diasporë, por edhe atdheut tonë e gjithë trevave shqiptare të Shqipërisë etnike, -kombit shqiptar. Shoqata e Shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë lindi në sajë të devotshmërisë, forcës qytetare e intelektuale, kurajos e përkushtimit të ritregojë dhe njohë historinë- ngjarjet themelore të saj, sepse duke i njohur ato- u japim rëndësinë e vërtetë marrëdhënieve universale, instikteve të tyre- mbështetur në idealet patriotike dhe atdhetare, vlerat kombëtare, kulturën, traditën e gjuhën, -dëshmi këto e trashëgimisë së kozmopolitizmit që forcon shpirtin dhe sikush kultivon në vetvete atributet për të njehsuar pikën e origjinës të identitetit kombëtar të kombit nga vjen, në afinitet me kulturat e tjera në Amerikën multinacionale. Shumica e shkrimtarëve shqiptaro-amerikanë i përkasin Letërsisë Postkomuniste të Diasporës, ata ndajnë e tregojnë historinë nën efektin e karizmës dhe aureolës të rrënjëve historike dhe kulturës shqiptaro-amerikane, pohojnë të kaluarën e pararendësve, -elitës së shquar të Rilindjes Kombëtare në tokën amerikane, që nga Fan Noli e Faik Konica, Arshi Pipa, Bilal Xhaferi dhe Prof.Isuf Luzaj, Zef Oroshi, Qerim Panariti, Sotir Peci e Peter Prifti, etj.etj.-do të shprehte mes të tjerave znj.Moisiu.
Por ajo ç’ka shqetëson sot letërsinë shqiptare është mungesa e theksuar e shkrimeve të kritikës letrare, për të njohur vlerat e vërteta të shkrimtarëve të vjetër e të rinj, të përfshira në gamën e gjerë në të treja gjinitë; prozë, poezi dhe publicistikë. Nga më të admiruarit, i vlerësuar e nderuar mes shkrimtarëve modernë e bashkëkohorë, me një kontribut të jashtëzakonshëm në letrat shqipe dhe bashkëthemelues i SHSHSHA-së është edhe prozatori Ramiz Gjini. Në më shumë se një dekadë ai botoi gjashtë përmbledhje me tregime dhe dy romane, rikrijoi kohën këtej e përtej Atlantikut, përpjekjet e njerëzve të zakonshëm që u është kërkuar të sakrifikojnë rehatinë dhe çrrënjosin jetën e tyre, përpjekjet autentike në domethënien e natyrës njerëzore.Në këtë Simpozium ai prezantoi kumtesën, që u prit me mjaft interes: “Punëtori i thjeshtë i shkrimtarisë ose Letërsia mes meje dhe teje.* të ndarë në 6 nëntituj,-ku që në hyrje të saj shkrimtari Ramiz Gjini, një figurë dominuese tashmë e letrave shqipe në Diasporë e tokën mëmë, mes të tjerave nënvizoi: “Ndryshe nga socrrealizmi, që solli para lexuesit letërsinë e përcudnuar të marrëveshjes solide mes pushtetit dhe shkrimtarit, pasnëntëdhjeta, krahas disa vlerave të lëna në hije, shfaqi edhe një dukuri masive negative, kryesisht në gjininë e prozës dhe poezisë. Mendoj, se lipset të merremi më shumë me të si dukuri, se sa duke e analizuar si produkt letrar me minivlerat dhe antivlerat e saj.Fjala është për një të ashtuquajtur letërsi të tipit hidh e prit me njëri-tjetrin, ose e thënë më troc, një letërsi mes meje dhe teje.Kjo lloj letërsie ka gjetur një shtrat vegjetimi sidomos në internet, në faqet e mediave të shkruara dhe në emisionet mbi artin dhe kulturën të mediave vizive në vendin amë, por edhe në diasporë, në vendet e Europës dhe Amerikës.Këta shkrues, mund te klasifikohen si punëtorë të thjeshtë të brigades së madhe të shkrimtarisë.
1. Punëtori i thjeshtë i shkrimtarisë-kështu nëntitullohej nëntema e parë e kumtesës, ku mes të tjerave z.Gjini tha: “E ashtuquajtura letërsi e realizmit socialist, që lakohet rëndom edhe sot me këtë term, nëfakt, nuk ishte, dhe nuk duhet quajtur e tillë. Ajo letërsi, vetëm realizëm nuk kishte. Ajo qe një product propogandistik letrash i brigadës së thjeshtë të shkrimtarisë, e cila bëri cfarë deshi kupola e pushtetit. Nëse ka ndonjë meritë, ajo qëndron në faktin, që një pakicë e bëri mirë, kurse shumica e bëri keq.Për shkak të rrethanave në të cilën u shkruajt kjo letërsi, pjesa më e madhe e saj, sot është harruar duke mbetur ato vepra, heronjtë e të cilave, nuk mbartinin karakteristikat e njeriut të ri socialist, por mbartin njeriun e vërtetë me problemet dhe hallet e tij të përditëshme. Ndryshimi mes dy kohërave qëndron, sepse në atë kohë, autorët shkruanin pak prej qejfit dhe shumë prej hallit, sot këto punëtorë të thjeshtë shkrimtarie, e bëjnë sepse thjeshtë, u pëlqen të jenë shkrimtarë.”
2-“Miqtë” dhe “Armiqtë” –nëntitullohej nëntema pasardhëse e kumtesës, dhe z.Gjini ishte thëllësisht kritik ndaj konsideratave personale të mbushura me superlativa, që miqtë shkëmbejnë privatisht me njëri-tjetrin, dhe për të marrë vesh armiku brenda klasës së punëtorëve të thjeshtë të brigadës së shkrimtarisë. Brenda këtyre dy kategori lexuesish futen edhe lexuesit – shkrimtarë kolegë të autorit.Për vetë qëllimin, që ka lufta mes “miqve” dhe “armiqve”, ajo gjithnjë ka atmosferë donkishoteske. Ajo është shfaqur dhe vazhdon të shfaqet, sidomos, në listat e internetit. Ne njohim raste kur në Tiranë, janë botuar libra nga personalitete te medjave dhe te politikes. Duke qenë se kanë patur në dorë mjetet e propogandës, ata i kanë ngritur në qiell me bujë krijimet e tyre si vepra me shumë vlera. Mirëpo kjo bujë, ka zgjatur, aq sa është dashur të binte libri në duartë e lexuesit, i cili, i ka ndëshkuar me pluhurin e harresës.
3- “Të shkruarit si një zeje që mund ta bëjë gjithësecili.” –kështu nëtitullohej pika e tretë trajtuar me mjaft profesionalizëm: “Arti i të shkruarit, që normalisht duhet të jetë privilegj i atyre, që talentin e kanë dhuratë prej Zotit dhe suksesin e arrijnë me punë të madhe e të palodhëshme, duket se është shndërruar në një zeje e lehtë, që pretendon ta bëjë gjithsecili. Kjo formë arritje e punëtorit të thjeshtë në shkrimtari, fatkeqësishtë, sot është bërë e modës në atdhe, por jo pak edhe në diasporë.
Punëtori i thjeshtë i shkrimtarisë, bën, si të thuash, biznes më vete: kultivon bimë shkrimtarie, frutat e të cilave, ndonëse të papjekura, memzi pret tíia shese lexuesit si fruta të arrira.
4- Arti letrar si perceptim,
Punëtori i thjeshtë i shkrimtarisë, e përdor shkrimtarinë për të qarë hallet e tij, duke u përpjekur të trajtojë problematika të rëndomta të jetës së përditëshme.
Kjo ndodh sepse perceptimet intuitive për të rrokur tema dhe ide, aktualisht paraqiten në nivele mjaft të ulëta. Në gjithë këtë masë gjigante produkti letrar, perceptimin e gjejmë më shumë të një karakteri bajat, të përbashkët e masiv.
5- Kopjimi me përpikmëri i realitetit dhe imagjinata
Disa shkrues, bëjnë libra, brenda të cilëve gjejmë një realitet të kopjuar me përpikmëri Realiteti është në pamje të pare i rëndomtë, ndaj është gabim i madh ta kopjosh atë me përpikmëri.Duke i qëndruar besnik rrealitetit, një shkrimtar, nuk mund të bëjë kurrë letërsi të vërtetë.Realiteti, është gjëja më e parrokshme dhe asnjëherë e përcaktuar drejtë ashtu sic duhet. Por shkrimtari mund të flasë për një vezullim, që e ka burimin tek realiteti, për një si shfaqje e një momenti suksesiv, gjithnjë e dyshimtë dhe kurrë e përkufizuar ashtu sic duhet. Duke shkruar keq gjithshka ke parë e ke dëgjuar, nuk bëhesh kurrë shkrimtar. Por nuk bëhesh as kur e shkruan mirë, sepse nëse ndodhia nuk thotë asgjë, edhe ai që e shkruan, domosdo, që nuk thotë asgjë.
Suksesi i një shkrimtari, nis kur ai vendos në punë imagjinatën e tij dhe e ka të qartë cfarë don të tregojë. Në procesin letrar, imagjinata është më e rëndësishme se njohja. Imagination is more important than knoëledge, thone amerikanet.
6- Të shkruarit si akt krejt personal
Të shkruarit, si cdo art tjetër, është një akt krejt personal. Dhe budallallëku më i madh
është gjithashtu, kur kërkon dhe pret mirkuptimin e gjithësecilit.
Një tjetër budallallëk, është, të shkruash qëllimisht për shijet e një publiku të zakonshëm. Prandaj le të përpiqemi të shkruajmë për të mbajtur nën kontroll inteligjencën tonë dhe jo duke u përpjekur të cudisim të tjerët. Le të shkruajmë për të ndërtuar jetën tonë rreth këtij zanati e për ta bërë krijimtarinë mënyrë jetese.
Kumtesë tjetër që ngjalli interes e vëmendje të vecantë ishte edhe ajo e prezantuar nga dr.Yllka Filipi, si një zë unikal në letërsinë modern shqiptare, me titull: “Individualizmi si dukuri atipike në letërsinë bashkëkohore shqiptare”.Mes të tjerave ajo u shpreh: “Nuk janë shkronjat që përcaktojnë letërsinë. A nuk janë dhe shkronjat, një mekanizëm rrotullues, që fshehin në vetvete pafundësinë? Po a dinë shkrimtarë të bëjnë lëvizjet e duhura?Këto fenomene të spikatura krijuese, prurjet në gjini të ndryshme letrare, turbulluan ujërat e së shkuarës e ranë në sy si individualitete artistike unikale të cilët ndryshuan pothuajse kahjet e letërsisë shqiptare, duke u bërë kështu pararoja e guximit shpirtëror poetik.Ç’është individualizmi? Sipas Louis Dumont: Ka një sërë lidhjesh të tilla që na japin të drejtën të quajmë me fjalën “individualizëm” konfiguracionin ideologjik modern.Po ti refrohemi këtij autori mbi konceptin universal të indivudualizmit do të vinim në dukje dy kuptime të fjalës individ. E para si subjekt empirik i fjalës, mendimit, vullnetit, mostër e racës njerëzore, brenda botës dhe e dyta si qenie morale, e pavaruar, autonome, jo-shoqërore, pra jashtë botës, i ikur botës, (sipas konfiguracionit modern sui generis) pikë kjo e cila na intereson më tepër, pasi ka lidhje me formimin dhe zhvillimin e individit si krijues, në rastin konkret, arratisjen e tij jashtë drejtimeve të caktuara letrare, si një endacak i lirë dhe i vetmuar.Të jetë kjo një marrëzi, një lajthitje e pavullnetshme, një lloj destruktiviteti i traditës së drejtimeve të ndryshme letrare, si një traumë post-diktatoriale në kërkim të lirisë krijuese? Erich Fromm e justifikon gjithsesi marrëzinë si “normale”. Në Etika-thotë ai,- Spinoza ka qenë i pari, besoj, që shprehu konceptin e marrëzisë, si: “normale”. Një lloj dissidence e gjithkohshme, u ndie edhe gjatë kësaj periudhe, si jehonë e risive poetike që sollën poetët me kokë të prerë që guxuan të dilnin kundër normave të letërsisë së soc-realizmit, e cila zgjati jo pak, por plot gjysmë shekulli: (po të kemi parasysh faktin se si kohë fizike ajo fillon menjëherë pas Luftës së Dytë Botërore e shtrihet gjerë deri në vitet’90) Ky shpërthim i dukshëm poetësh dhe shkrimtarësh ishte gati masonic. Ja si shprehet enciklopedisti Moikom Zeqo për shkrimtarët: O sfinks i pagojë, cila është sintaksa jotë?/ Dijeni, muzgjet e currilave janë funerali im…Në vitet 2000 e në vazhdim vijojnë shkrimtarë dhe poetë me emra krejt të rinj, me një të ardhme tepër premtuese, duke eksperimentuar drejt abstragimeve artistike, nënvetëdijes së qenies, substancialitetit ekzistencial, qerthujve të subkoshiencës poetike, ujdhesave të brendshme të shpirtit si materie e tjetërsueshme, por e pazhbëshme dot nga fatet apo politikat kolektive të globalizmit.”Kumtesën për poezinë më rrymë shqiptare do e mbante poeti dhe shkrimtari Mëhill Velaj, autor i dhjetra librave me poezi, në gjuhën shqipe, angleze, frënge e rumune, me prozë; në gjininë e tregimit e romanit, po ashtu edhe në publicistikë.Kumtesa titullohej: Poetët shqiptarë pjesë e identitetit të artit poetik bashkëkohor në Diasporë. Mes të tjerave z.Velaj do të theksonte: “Të dy bashkë- poeti e poezia përcjellin mesazhin e mirëkuptimit, bukurisë, ngrohtësisë e dashurisë. Poeti e poezia, ka në esencë, besimin, përkushtimin, për t’i dhënë kuptim jetës, dashurisë, nderimit, respektit njerëzor, vlerave të një kombi, qofshin ato historike e kombëtare. Integriteti krijues i tyre është i domosdoshëm e i nevojshëm në afirmimin e letërsisë shqipe në botë, pikërisht nëpërmjet aktiviteteve të ndryshme ndërkombëtare –një komponent vlerësues me konfliktin e vazhdueshëm të perfeksionimit, për kulturat fisnike të pazbuluara nga poezia, dhe të promovimit të vlerave të saj sipas artit poetik bashkëkohor. Duke prezantuar poetë si, Dritëro Agolli, Fatos Arapi, Lasgush Poradeci, Mitrush Kuteli, Xhevahir Spahiu, Ali Podrimja, Ali Asllani, Azem Shkreli,Tahir Desku, Din Mehmeti, Adem Gajtani, Ismail Kadare, Flutura Açka, Luljeta Leshanaku, Besnik Mustafaj, Preç Zogaj, Naim Kelmendi etj,etj, në edicione të ndryshme apo simpoziume shkencore do të thotë të shprehësh shpirtin kozmopolitan e cila bashkon njerëzimin në kohë krizash dhe vazhdon të rrezatojë me mesazhe të reja njerëzore. Si nje dashamires i poezise si nje krijues I saj , une e koleget e mij ndjehemi krenar e se kur vlerësohen emra të mëdhenj poetësh të vëndit tone në barazim me emra poetësh të shquar nga e gjithë bota, të cilët kane një ndryshim, nderim e privilegj për të shkëmbyer eksperiencat e kulturave të tyre, për t’i vendosur në plejadën e poetëve të shquar. Kur vjen koha për të vazhduar traditën e bukur krijuese letrare, unë ndjehem me fat të jem mes poeteve te Diaspores, të lidhur fort me traditën e kulturën e trevave të tjera të Shqipërisë etnike, me Kosovën time, ashtu si kanë bërë Rilindasit tanë, ashtu si kanë bërë gjeneratat e ndritura të pararendësve tanë.”
Poetja e studiuesja e imazhit të gruas nga mitologjia në ditët e sotme do të mbante kumtesën me titull “ Motrat Qiriazi, Parashqevia e Sevastia”, duke na sjellë zërat e parë krijuesë, femërorë e intelektualë, që nga Sevastia e Parashqevi Qiriazi e deri në ditët e sotme në Diasporë. Më pas referuan poetesha dardane Rita Saliu -simbol i gruas luftëtare të rezistencës popullore për liri e pavarësi në Kosovë , poetesha e dhimbjes patriotizmit e atdhedashurisë, aktiviste e shquar e cështjes kombëtare dhe të drejtave të gruas në mbarë botën shqiptare, e cila për meritat e saj është dekoruar me urdhërin “Nënë Tereza”, nga ish-presidenti Bamir Topi, – na solli eksperiencën e saj në disa evente kombëtare e ndërkombëtare gjatë 2013-s. Përshëndetën me poezi, poetët e aktivistët e cështjes shqiptare, sikundër Shpend Gjocaj, Merita Shkupi, Marjana Zeneli Bulku, Ibadete Humolli Tetaj, Ramiz Mujaj, piktori Astrit Tota, studiesi e historiani Bajram Dokaj, djali i Camërisë Sali Bollati,etj. Simpoziumi u ndoq dhe u pasqyrua nga TV Albanian Cultural, nën kujdesin e Adem Belliut dhe fotoreporterit Aleksandër Nilaj.
Jorgo Seferi Seferi dhe forca e Fjalës nga Teuta Sadiku U zgjova me të mermertën kokë ndër duar që mi këputi bërrylat dhe nuk di ku ta mbështes … Continue reading
“Pasardhësi ” i Kadaresë, përthyes tabush dhe kapërcim mbi traditën letrare të krijuar. nga Silvana Berki …këto ditë festash Krishtlindjesh dhe pushimi, gjeta rastin të përfundoj së lexuari edhe disa libra shqip të cilat i bleva gjatë panairit të … Continue reading
Poems by TERESINKA PEREIRA
TERESINKA PEREIRA
Presindte of IWA
The light comes back after the dreams
The last stimulus of the year
is still the first one
in the blue sky of the new year:
We want PEACE!
We wish for inner peace
in order to live more confident
and peace among humanity
to see the planet renewing.
We trust you with all our love
and deposit in your hands
THIS INFINITE HOPE!
SEZONI I PËRSHËNDETJEVE
2013-2014
(Shqipëruar nga Riza Lahi, Tiranë)
U kthye sërish drita pas ëndërrimeve
E plotë ose jo dolli sërish në shesh
Dhe vërsheu ngado kjo ditë e datës një
kundër shpresave të secilit prej nesh.
Stimuli i fundvitit është sërish i pari
Duam PAQE! – shkruan ngado
qielli blu i vitit të ri
Duam paqe të brendëshme
paqe mes njerëzve …paqe dhe dashuri.
Duam ta shohim planetin tonë të gjallërojë
Nga poli në pol, nga bregu në breg, gjithkund
E besojmë me tër dashurinë tonë…Ja kapari
mbi pëllëmbët tuaja
SEZONI I PËRSHËNDETJEVE
MOTIV NËNTORI-promovim, monografia “BACA DINË- DRITË E SHTIGJEVE TË DJEMVE TË LIRISË” i autorit Nezir Prokshi Recension nga Prend Buzhala Në Bibliotekën kombëtare u promovua monografia “BACA DINË- DRITË E SHTIGJEVE TË DJEMVE TË LIRISË” e … Continue reading
Nezir Prokshi Nezir Prokshi u lind në Fortesë (ish Vërbofc) të Drenicës, komuna e Drenasit,më 15.10.1945. Shkollën fillore e kreu në vendlindje, të mesmen në Prishtinë. Studioi, pa shkëputje nga puna, në Fakultetin Juridik të Universitetit të … Continue reading
Winslow Eliot http://winsloweliot.com/ After graduating from Scripps College in California and the Publishing Procedures Course at Radcliffe, Eliot moved to New York City, where she worked at several publishing houses, including Simon & Schuster and Doubleday, and … Continue reading
Genta Kaloçi
Genta Kaloçi , në emisionin e mëngjesit “One Morning” flet për librin e dytë me poezi “NËN PETKUN E VDEKJES” 2013, Shtëpia Botuese “ADA”
http://www.youtube.com/watch?v=gyUI7Sn7AX4
Diane Adams Taylor http://dianeadamstaylor.com/about-the-author/ I am a survivor of spousal abuse and I write about this topic from a uniquely personal experience aspect in my book, Circles in Time. I have completed extensive research on … Continue reading
http://www.gazetametropol.com/edira-merlika-nga-kampet-e-perqendrimit-drejtuese-e-ralph-lauren-per-evropen/ Edira Merlika, nga kampet e përqendrimit drejtuese e “Ralph Lauren” për Evropën Historia e vajzës që lindi dhe u rrit në internim duke vuajtur dënimin komunist që i dhanë stërgjyshit të saj, Mustafa Krujës. Sot është drejtuesja … Continue reading
VALLJA E ÇMENDURISË nga Anila Themiu Sot dola të ec vetëm. Mendimi më shtynte hapat me detyrim drejt bashkisë së qytetit. Ndoshta dikush jepte ndihma apo ”dhurata”. Këtë të djelë të fundit para krishtlindjeve, kur as FI bank nuk … Continue reading
Poems by Teresinka Pereira Teresinka Pereira President of IWA MANDELA DIED… VIVA MANDELA! Mandela’s life embraces victory against apartheid on the Africa Continent. The world learned how to live together as a rainbow of colors, solemn in the … Continue reading
Pablo Neruda 12 July 1904 – 23 September 1973 ( Parral / Chile) http://www.poemhunter.com/pablo-neruda/biography/ Pablo Neruda was the pen name and, later, legal name of the Chilean poet and politician Neftalí Ricardo Reyes Basoalto. He chose … Continue reading
Edgar Allen Poe (Classical Authors ) 19 January 1809 – 7 October 1849 / Boston http://www.poemhunter.com/edgar-allan-poe/biography/ Edgar Allen Poe was an American author, poet, editor and literary critic, considered part of the American Romantic Movement. Best known … Continue reading
Michael Rosen
http://www.poemhunter.com/michael-rosen/biography/
a broadcaster, children’s novelist and poet and the author of 140 books. He was appointed as the fifth Children’s Laureate in June 2007, succeeding Jacqueline Wilson, and held this honour until 2009.
Family and early years
Michael Rosen was born in Harrow, London, the son of Connie Isakofsky and her husband Harold Rosen. The family background is Jewish, “from the Jewish East End tradition” as Rosen puts it. Rosen’s father Harold (1919–2008) was born in Brockton, Massachusetts, in the United States to Communist parents and settled in the East End of London at the age of two, when his mother returned to the country of her birth. While a member of the Young Communist League he met Connie Isakofsky, his future wife and Michael Rosen’s mother, in 1935. Harold was a secondary school teacher before becoming a professor of English at the Institute of Education, London, and Connie a primary school teacher before becoming a training college lecturer; she also broadcast for the BBC. Producing a programme featuring poetry, she persuaded her son to write for it, and used some of the material he submitted. Their ancestors came from Poland, Russia and Romania. Michael Rosen was brought up in Pinner, Middlesex, and went to various state schools in Pinner, Harrow, and then Watford Grammar School for Boys, and, having discovered the range of Jonathan Miller, thought: “Wouldn’t it be wonderful to know all about science, and know all about art, and be funny and urbane and all that.” Subsequently, in his own words:
… I went to Medical School, started on the first part of a medical training, jacked it in and went on to do a degree in English at Oxford University. I then worked for the BBC until they chucked me out and I have been a freelance writer, broadcaster, lecturer, performer ever since – that’s to say since 1972. Most of my books have been for children, but that’s not how I started out. …
Sometime around the age of twelve and thirteen I began to get a sense that I liked writing, liked trying out different kinds of writing, I tried writing satirical poems about people I knew.
Career
After graduating from Wadham College, Oxford, in 1969, Rosen became a graduate trainee at the BBC. Among the work that he did while there in the 1970s was presenting a series on BBC Schools television called WALRUS (Write And Learn, Read, Understand, Speak). He was also scriptwriter on the children’s reading series Sam on Boff’s Island. But Rosen found working for the corporation frustrating: “Their view of ‘educational’ was narrow. The machine had decided this was the direction to take. Your own creativity was down the spout.”
Despite previously having made no secret of his radical politics he was asked to go freelance in 1972, though in practice he was sacked despite several departments of the BBC wishing to employ him. In common with the China expert and journalist Isabel Hilton among several others at this time, Rosen had failed the vetting procedures which were then in operation. This long-standing practice was only revealed in 1985.
In 1974 Mind Your Own Business, his first book of poetry for children, was published. In due course, Rosen established himself with his collections of humorous verse for children, including Wouldn’t You Like to Know, You Tell Me and Quick Let’s Get Out of Here.
Educationalist Morag Styles has described Rosen as “one of the most significant figures in contemporary children’s poetry”. He was, says Styles, one of the first poets “to draw closely on his own childhood experiences … and to ‘tell it as it was’ in the ordinary language children actually use”.
Rosen played a key role in opening up children’s access to poetry: both through his own writing and with important anthologies such as Culture Shock. He was one of the first poets to make visits to schools throughout the UK and further afield in Australia, Canada and Singapore. His tours continue to enthuse and engage school children about poetry in the present. In 1993, he gained an M.A. in Children’s Literature from the University of Reading; he also holds a Ph.D. from the University of North London.
He is also well established as a broadcaster presenting a range of documentary features on British radio. He is the presenter of BBC Radio 4’s regular magazine programme Word of Mouth which looks at the English language and the way it is used.
The English Association has given Michael Rosen’s Sad Book an Exceptional Award for the Best Children’s Illustrated Books of 2004, in the 4–11 age range. The book was written by Michael Rosen and illustrated by Quentin Blake. It deals in part with bereavement, and followed the publication of Carrying the Elephant: A Memoir of Love and Loss which was published in November 2002 after the death of his son Eddie, who features as a child in much of his earlier poetry. In 2004, Rosen published This Is Not My Nose: A Memoir of Illness and Recovery, an account of his ten years with undiagnosed hypothyroidism; a course of drugs in 1981 alleviated the condition.
Rosen has also been involved in campaigning around issues of education and for the Palestinian cause. He stood for election in June 2004 in London as a Respect Coalition candidate. He is also a supporter of the Republic campaign.
Rosen was the subject of the BBC Radio 4’s Desert Island Discs programme on 6 August 2006.
I love chocolate cake.
And when I was a boy
I loved it even more.
Sometimes we used to have it for tea
and Mum used to say,
‘If there’s any left over
you can have it to take to school
tomorrow to have at playtime.’
And the next day I would take it to school
wrapped up in tin foil
open it up at playtime
and sit in the corner of the playground
eating it,
you know how the icing on top
is all shiny and it cracks as you
bite into it,
and there’s that other kind of icing in
the middle
and it sticks to your hands and you
can lick your fingers
and lick your lips
oh it’s lovely.
yeah.
Anyway,
once we had this chocolate cake for tea
and later I went to bed
but while I was in bed
I found myself waking up
licking my lips
and smiling.
I woke up proper.
‘The chocolate cake.’
It was the first thing
1 thought of.
I could almost see it
so I thought,
what if I go downstairs
and have a little nibble, yeah?
It was all dark
everyone was in bed
so it must have been really late
but I got out of bed,
crept out of the door
there’s always a creaky floorboard, isn’t there?
Past Mum and Dad’s room,
careful not to tread on bits of broken toys
or bits of Lego
you know what it’s like treading on Lego
with your bare feet,
yowwww
shhhhhhh
downstairs
into the kitchen
open the cupboard
and there it is
all shining.
So I take it out of the cupboard
put it on the table
and I see that
there’s a few crumbs lying about on the plate,
so I lick my finger and run my finger all over the crumbs
scooping them up
and put them into my mouth.
oooooooommmmmmmmm
nice.
< br>Then
I look again
and on one side where it’s been cut,
it’s all crumbly.
So I take a knife
I think I’ll just tidy that up a bit,
cut off the crumbly bits
scoop them all up
and into the mouth
oooooommm mmmm
nice.
Look at the cake again.
That looks a bit funny now,
one side doesn’t match the other
I’ll just even it up a bit, eh?
Take the knife
and slice.
This time the knife makes a little cracky noise
as it goes through that hard icing on top.
A whole slice this time,
into the mouth.
Oh the icing on top
and the icing in the middle
ohhhhhh oooo mmmmmm.
But now
I can’t stop myself
Knife –
1 just take any old slice at it
and I’ve got this great big chunk
and I’m cramming it in
what a greedy pig
but it’s so nice,
and there’s another
and another and I’m squealing and I’m smacking my lips
and I’m stuffing myself with it
and
before I know
I’ve eaten the lot.
The whole lot.
I look at the plate.
It’s all gone.
Oh no
they’re bound to notice, aren’t they,
a whole chocolate cake doesn’t just disappear
does it?
What shall 1 do?
I know. I’ll wash the plate up,
and the knife
and put them away and maybe no one
will notice, eh?
So I do that
and creep creep creep
back to bed
into bed
doze off
licking my lips
with a lovely feeling in my belly.
Mmmmrnmmmmm.
In the morning I get up,
downstairs,
have breakfast,
Mum’s saying,
‘Have you got your dinner money?’
and I say,
‘Yes.’
‘And don’t forget to take some chocolate cake with you.’
I stopped breathing.
‘What’s the matter,’ she says,
‘you normally jump at chocolate cake?’
I’m still not breathing,
and she’s looking at me very closely now.
She’s looking at me just below my mouth.
‘What’s that?’ she says.
‘What’s what?’ I say.
‘What’s that there?’
‘Where?’
‘There,’ she says, pointing at my chin.
‘I don’t know,’ I say.
‘It looks like chocolate,’ she says.
‘It’s not chocolate is it?’
No answer.
‘Is it?’
‘I don’t know.’
She goes to the cupboard
looks in, up, top, middle, bottom,
turns back to me.
‘It’s gone.
It’s gone.
You haven’t eaten it, have you?’
‘I don’t know.’
‘You don’t know. You don’t know if you’ve eaten a whole
chocolate cake or not?
When? When did you eat it?’
So I told her,
and she said
well what could she say?
‘That’s the last time I give you any cake to take
to school.
Now go. Get out
no wait
not before you’ve washed your dirty sticky face.’
I went upstairs
looked in the mirror
and there it was,
just below my mouth,
a chocolate smudge.
The give-away.
Maybe she’ll forget about it by next week.
Once there was a boy who
wanted to be beautiful
and a girl who
wanted to be strong.
The boy was worried
that he wasn’t beautiful enough.
The girl was worried
that she wasn’t strong enough.
One day they went out to seek
their fortunes.
But there was nothing.
There was nowhere for them to go
Nothing for them to see
No one for them to meet.
There was no story for them
to be in.
They couldn’t even meet each other.
You may have thought they had already met
but they hadn’t
because there wasn’t anywhere
for them to meet.
Until you came along
and decided that you can do
something about it.
Down behind the dustbin
I met a dog called Ted.
‘Leave me alone,’ he says,
‘I’m just going to bed.’
Down behind the dustbin
I met a dog called Roger.
‘Do you own this bin?’ I said.
‘No. I’m only a lodger.’
Down behind the dustbin
I met a dog called Sue.
‘What are you doing here?’ I said.
‘I’ve got nothing else to do.’
Emily Elizabeth Dickinson ( Classical Authors) (10 December 1830 – 15 May 1886 / Amherst / Massachusetts) http://www.poemhunter.com/emily-dickinson/biography/ Emily Elizabeth Dickinson was an American poet. Born in Amherst, Massachusetts, to a successful family with strong community ties, she lived … Continue reading
George Gordon Lord Byron ( Classical Authors ) (22 January 1788 – 19 April 1824 / London, England) http://www.poemhunter.com/george-gordon-lord-byron/?utm_source=YM_Ebulten&utm_campaign=Classical_Poems George Gordon Byron, 6th Baron Byron, later George Gordon Noel, 6th Baron Byron, FRS , commonly known simply … Continue reading
John Lawrence Ashbery http://www.poemhunter.com/john-ashbery/biography/ John Lawrence Ashbery is an American poet. He has published more than twenty volumes of poetry and won nearly every major American award for poetry, including a Pulitzer Prize in 1976 for his collection … Continue reading
Sir Thomas Wyatt (1503-1542) Classical Authors Kent / England) http://www.poemhunter.com/sir-thomas-wyatt/biography/ Thomas Wyatt was born at Allington Castle in Kent, and educated at St John’s College, Cambridge. While travelling as a diplomat for Henry VIII he developed his … Continue reading
Teuta Sadiku Teuta Sadiku ka lindur në qytetin e Përmetit. Pas mbarimit të Shkollës së Mesme të Përgjithëshme në qytetin e lindjes, vijoi Universitetin e Tiranës Dega Gjuhë – Letërsi. Ka punuar si mësuese e gjuhës … Continue reading
Vjollca Shurdha http://www.poetipoesia.com/vjollca-shurdha/ http://www.poetipoesia.com/vjollca-shurdha/poesie/ Vjollca Shurdha è nata a Saranda (Al)e risiede a Terracina (LT) con la sua famiglia. La sua passione per la scrittura ebbe inizio sin dall’età adolescenziale. Ama molto leggere e … Continue reading
Nën petkun e vdekjes Këndvështrim eseistik nga redaktorja Ana Burnazi ANA BURNAZI STUDIUSE, GJUHËTARE Poezia ka fjalën dhe para lindi fjala, fjala si koncept njerëzor komunikimi, por fjala … Continue reading
“Zhdukja Misterioze e Besnik MEMËS” ( Roman) Autor : Petraq Pali Shtëpia botuese ” ALBIN” ….Këtë libër ua kushtoj, në shenjë nderimi e mirënjohje, të gjithë viktimave të terrorit komunist në mbarë Shqipërinë; Atyre që, për një arsye apo … Continue reading
Petraq Zoto
Bisedoi: Raimonda Moisiu
Ajo ç’ka e bën edhe më interesante jetën dhe krijimtarinë letrare të shkrimtarit të mirënjohur korcar Petraq Zoto, është se ai në radhë të parë i përket binomit jetësor Njeri & Shkrimtar. Njeriu që transmeton mesazhin hyjnor të dashurisë njerëzore. Kjo, jo për shkak se ka lindur në Ziçishtin e dashurisë e të traditës kulturore, por sepse ai sjell për lexuesin tregime e romane me dashurinë e një zemre humane. Me një mënyrë tepër ndjesore të këndvështrimit personal e origjinal të botës e njerëzve që e rrethojnë, ka pasur arritje dhe suksese në karrierën e tij, por dhe i vëmendshëm ndaj kritikës letrare e kërkesave gjithnjë në rritje. Zoto është një rrëfimtar I talentuar dhe krijon karaktere realiste bazuar në përvojën e tij personale, por edhe në eksperiencat jetësore, në vazhdën e paraardhësive të tij, elitën e shquar korçare të letrave shqipe, si Sterjo Spasse, Sotir Andoni, Teodor Laco, e cila vijon më tej më të rinjtë Thani Naqo, Andon Andoni,Gjergji Dushku, etj, Tregimtar terrifik, midis të mundshmes e të paparashikueshmes, zotëron një ndjeshmëri mahnitëse në transformimin e një subjekti të vështirë në një subjekt të dritës e shpresës. Ai shkruan tregime e romane. I pëlqen të eksperimentojë me prozën, i paparashikueshëm në ambicien e tij krijuese, sjell në vazhdimësi vlera të reja artistike. Për këtë flet shumë krijimtaria e tij dhjetravjecare. Ai vazhdon të shkruajë e të na befasojë në udhëtimin e gjatë të krijimtarisë e tij…
Për më tepër ndiqni bisedën që unë bëra me shkrimtarin e shquar Petraq Zoto.
Kur e mësuat se lindi pasioni e dëshira për të shkruar? Si keni mundur të arrini deri këtu?
– Fillimin zor ta ketë kush qartësisht të përcaktuar. Në rininë e hershme isha i pranishëm në një takim të Sterjo Spasses me lexuesit. Trupmadh, me flokë të gjatë e të dredhur përfund, e shihja me kërshëri të zbuloja ç’gjë të veçantë kishte ai njeri që tashmë ishte shkrimtar i mirënjohur. Gjeta rastin e i thashë se kisha lexuar një roman të tij dhe se bëja përqasje ndërmjet personazheve e njerëzve që njihja. Ai më pa me vëmendje. Lexo sa më shumë, më tha. Dhe provo të shkruash…Që atë ditë bëra një shkrim me mbresa nga takimi me të, e dërgova në gazetën “Zëri i rinisë” e prisja të botohej. Nuk u botua, po ndërkohë nisa të shkruaja tregimet Bëra disa, dy ia çova Sotir Andonit, ai më tha si punonte me tregimin. Pastaj frekuentova rrethin letrar pranë pallatit të kulturës në Korçë, një rreth tejet aktiv, bënim diskutime të shumta krijuese, ia lexonim krijimet njëri-tjetrit e bisedonim për to, një shkollë e vërtetë letrare. Në atë kohë shokët e mi të afërt ishin Teodor Laço e Koçi Petriti. Mbaj mend se Andon Mara më përzgjodhi një tregim për almanakun “Korça letrare”, një tjetër m’u botua në gazetën “Pionieri”, pastaj dhe një në faqen letrare të revistës “Ylli” e kështu në vijim. U inkurajova e shkruaja vazhdimisht, pas një kohe tregimet për fëmijë i mblodha në një libër me titullin “ Tirka” e i dërgova në konkursin kombëtar të vitit 1966, ku u vlerësua me çmimin e tretë. Kështu qe fillimi.
Ku qëndron forca juaj për të ecur përpara? Është ambicje , sfidë apo të dyja bashkë?
Më tepër dëshira për të bërë sa më shumë, për t’ia vjelë të gjitha frytet e mundshme jetës e për të shtuar vlera të reja.
Cili është elementi më i rëndësishëm dhe interesant për të shkruar prozë të suksesshme?
Përveç talentit, të kesh jetë të pasur dhe kulturën e nevojshme letrare. Këto jo përherë varen nga autori, por ai mund e duhet t’i kompletojë vazhdimisht.
Kur e mësuat se mund të shkruani prozë? Si ju lindi ideja të bëni novelë dhe roman?
– Besoj se kjo ka të bëjë me prirjet krijuese. Krijimtarinë e mirëfilltë letrare e nisa me tregime, më vonë erdhi edhe romani. Atëherë isha mësues e shkrova romanin “ Verka”, në të cilin pasqyroja jetën e një klase të shtatë. Mësuesit e pritën me kënaqësi, bënin lexime jashtë klase me të e shpreheshin me entuziazëm. Në atë kohë jo unë, por as letërsia jonë s’kishte përvojë në prozën e gjatë për fëmijë e të rinj ( dy romane të mëparshëm, “Debatiku” i S. Vaqarit dhe “ Shpella e piratëve” e P.Markos ishin hequr nga qarkullimi për shkak të autorëve). “Verka” pra, ishte përvojë e inkurajim.
Sa kohë ju merr shkrimi i një libri?
Nuk është diçka e dhënë njëherë e përgjithmonë. Librin “Gjahu i së dielës” e kam shkruar brenda një muaji, romanin në punim e hodha në letër gjatë dimrit 2005-2006, iu riktheva në fillim të vitit 2009 e them ta përfundoj brenda gushtit 2010.
Si ka mundësi që ju shkruani kaq shumë dhe nuk konfuzoheni aspak në shkrimet tuaja?
Më parë shkruaja shpejt dhe po shpejt i çoja për botim. Me fitimin e përvojës, mënyra e të shkruarit s’ka ndryshuar; kur jam i frymëzuar, shkruaj vrullshëm, shpesh trembem se mos më zbehen a më shuhen ato që kam në mendje, mirëpo prej kohe nuk ngutem më për botim, krijimet i mbaj gjatë në dorë e iu rikthehem e i ripunoj vazhdimisht. Po të mos ndihem mirë e s’më ecën, nuk shkruaj, por bëj punë përgatitore ose merrem me ndonjë rishikim të krijimeve në proces.
Në fillim kam shkruar vetëm tregime, më pas edhe romane, pra kam qenë i qartë në prirjet e mia e s’kam ndier kurrfarë konfuzioni.
A keni bërë poezi?
Kam shkruar edhe poezi, po s’pata nxitje për t’i botuar, as për t’iu kushtuar poezisë.
Si e balanconi jetën midis të qenit shkrimtar dhe familjar?
Njerëzit e mi përherë kanë qenë të përkushtuar ndaj meje, pasi puna si drejtues i institucioneve kulturore e artistike më merrte shumë kohë. Punoja para e pas dite, krijimtarisë i kushtohesha kryesisht kur e merrja lejën krijuese. Tani ndihem mjaft i qetë në këtë aspekt.
Kur shkruani një libër, ç’ aspekt është më i vështirë, shtjellimi i personazheve apo i ngjarjes në tërësi?
Asnjëherë s’ndodh të kem një rend të caktuar. Bëj kujdes t’i hedh sa më parë ato që më shtjellohen në kokë, pastaj vijoj me çfarë kam më të qartë. Qysh herët përvijohet një piketim i librit e i personazheve, punoj qetësisht kur arrij ta fiksoj hyrjen dhe fundin. Shpesh një gjetje e bukur të bën me krahë. Fjala vjen, para se të shkruaja romanin “Genta”,e kisha të qartë mesazhin, i cili thotë se sa keq është kur mendohet për martesën pas martesës. Si krejt të veçantë do të përmendja ciklin me tre romane fantastike, ideja për të cilët më lindi menjëherë, pasi lexova librin e Thimi Mitkos “ Bleta Shqiptare”.
Jam impresionuar sa mirë i trajtoni personazhet në tregimet dhe romanet tuaja. Si ia arrini kësaj?
Sado e fuqishme qoftë, fantazia e shkrimtarit nuk i krijon dot gjithë ata tipa që na ofron me bujari jeta njerëzore. Krijuesi zgjedh ndër tipat e përafërt që ka njohur e i plotëson sipas synimeve të tij artistike. E rëndësishme është të ketë jetë aktive, pra t’i njohë njerëzit.
Cilët janë librat që ju keni punuar në të njëjtën kohë?
Nuk punoj me dy a më tepër libra njëherësh. Madje më duket disi e çuditshme që një autor të lëvrojë disa gjini e lloje letrare. Krijimtaria e suksesshme do përqendrim sa më të plotë. Vetëm në dy raste më ka ndodhur të merrem me dy libra në të njëjtën kohë, më mirë të them njëri i hyri në hise tjetrit. Në verën e vitit 1984 isha me lejë krijuese e po punoja për vëllim me tregime “Nesër bëhet vonë”. Befas, një mëngjes vetiu nisa të shkruaja diçka tjetër, një tregim për fëmijë. E shkrova me një frymë e vazhdova tregimet me personazhe kafshë e mbresa gjuetie. Në 24 ditë shkrova 18 tregime. E përfundova edhe librin për të rritur, të dy fituan çmim të dytë në konkursin letrar të atij viti, ditën e fundit u vendos që një autor të mos merrte më shumë se një çmim, kështu m’u dha vetëm ai për “ Nesër bëhet vonë”. Por tjetri, “Gjahu i së dielës”, e nisi mbarë dhe në vitin pasues u vlerësua si libri më i mirë i viti 1984 në prozën shqiptare për fëmijë e të rinj. Një gjë e ngjashme më ka ndodhur edhe me romanin “Kali fluturues”.
A ka kritikë të mirëfilltë letrare sot? Ç’ mund t’u thoni kritikëve të sotëm?
Tani kritika është sporadike, s’ka më institucion kritike, dua të them s’ka ndonjë organizëm që të inkurajojë kritikën. Bëhen promovime, shpesh të bujshme, ku shokë e miq të autorit flasin për librin që promovohet, pastaj mendimet e tyre i publikojnë në shtyp e media televizive si arritje të veçanta në letrat shqipe. Kohët e fundit lexova dy shkrime vërtet cilësore nga Gëzim Alpion, njëri për një libër të Thanas Jorgjit, tjetri për romanin e fundit të Visar Zhitit, dhe një shkrim mbresues nga Ardian Kyçyku kushtuar një novele të Istref Haxhillarit. Përveç nivelit të lartë të trajtimit, është kënaqësi të vëresh se të dy studiuesit nuk druhen aspak të bëjnë vlerësime të larta edhe për autorë që s’janë aq shumë të njohur.
Të largohemi paksa nga tema. Jeni nga Korça. Çfarë nënkupton vendlindja për ju?
Unë kam lindur në Ziçisht, një fshat me shtëpi dykatëshe e rrugë të shtruara me kalldrëm ku që në vitet ’30 bëheshin mbrëmje vallëzimi e këndoheshin serenata dhe martesat lidheshin përmjet dashurisë. Fshat arsimdashës e me kulturë të hershme, ka nxjerrë vazhdimisht personalitete të spikatura. Nga Ziçishti kanë qenë Evllogjio Kurila, doktor i shkencave në filologji e histori që në fillim të shekullit të kaluar, mitropolit i Korçës në vitet ’30; Kosta Çekrezi, një ndër personalitetet më të shquar shqiptarë të gjysmës së parë të shekullit XX; Vasil Xhaçka, Sotir Andoni, mjaft shkrimtarë të rinj si Thani Naqo, Andon Andoni, Gjergji Dushku, Llaqi Zoto, profesorë e doktorë shkencash, artistë. Nga Ziçishti qe Llambi Andrea, i cili solli automobilin e parë në Korçë.
Në Korçë kam kaluar pjesën më të rëndësishme të jetës sime. Korça u bë qyteti im dhe unë qytetari i saj i përkushtuar. Më bëri për vete qysh herët qyteti që i priu lëvizjes kombëtare dhe kulturës e artit shqiptar, Korça e shkollës së parë shqipe dhe e Liceut me kontribut universiteti, qyteti i serenatave e i korit pasionant karakteristik dhe i teatrit brilant, sikurse i një aradhe shkrimtarësh e artistësh me emër në mbarë vendin, ndërmjet të cilëve punova e pata mirëkuptim, dhashë e mora mirënjohje. Korça më afirmoi si shkrimtar e si drejtues në sferën e kulturës e të artit, për më se 30 vjet kam qenë drejtor i Pallatit të Kulturës, pastaj i Teatrit, kryetar i degës të Lidhjes së shkrimtarëve e të Artistëve me 120 anëtarë. I inspiruar nga patriotët Themistokli Gërmenji, Mihal Grameno,Vani Kosturi, Sevasti Qiriazi e të tjerë në vitin 1981 botova një libër me tregime historike. Për Korçën refuzova dy emërime të konsiderueshme në Tiranë.Bashkëshortja ime është po ashtu korçare, qytetin e magjishëm e kemi përherë me vete, në trevën e saj e ka marrë dhe e merr nektarin krijimtaria ime letrare.
Cili është shkrimtari Petraq Zoto për lexuesin shqiptar?
Autor i disa librave të vyer për fëmijë, mosha e adoleshencës së hershme. Një cikël prej tre romanesh me pikënisje nga përrallat e hershme shqiptare dhe “ Gjahu i së dielës” po ribotohen shpesh, çka dëshmon vlera të qëndrueshme artistike e jetëgjatësi, gjë fort e dëshiruar për çdo shkrimtar. Me botimet e fundit, ( romani “Genta” e libri me tregime “Universi njeri”), dhe me romanin në përfundim e tregimet e zgjedhura që synoj t’i përgatit së shpejti, them se sjell kontribut dhe në prozën për të rritur.
A jeni zhgënjyer ndonjëherë?
S’besoj të ketë njeri pa zhgënjime, veçanërisht një shkrimtar. Sapo del nga shtypi një libër i ri, bëhem kritik i vetes. Por kam edhe libra që, edhe pas botimit, vijoj t’i dua e s’resht së ripunuari, fjala vjen, romani “ Burimi i drerit” këtë vit pati botimin e 8-të të përmirësuar.
Sot vemë re një mërgim të inteligjencës shqiptare. Si e shikoni ju të ardhmen e Shqipërisë?
-Mërgimi i postdiktaturës ishte tronditës. Është e dhimbshme të mendosh sa shumë intelektualë e lanë vendin e bëjnë punë të rëndomta, por dhe kënaqësi që shkrimtarët e vazhdojnë me sukses krijimtarinë e tyre, sikurse brezi i ri po shkollohet e afirmohet në vende të zhvilluara. Nga ana tjetër, kombi ynë është vital, gjeneron vlera. Në fillimet e demokracisë kujtonim se do të qe e lehtë, s’na doli kështu, kemi pësuar mjaft zhgënjime, por e ardhmja tashmë s’vihet në dyshim, besoj në një të ardhme evropiane.
Ç’është dashuria për ju? Cilat janë dashuritë tuaja? Sa i ruani ato brenda shpirtit ? Kur e ndjen se një burrë ka të tilla në jetë?
Dashuria në kuptimin e gjerë të fjalës, për njeriun e jetën, natyrën, të bukurën e të mirën dhe të drejtën, po edhe në kuptimin më të ngushtë, është pjesë e jetës. Duke pasur një ndjeshmëri të lartë, krijuesit janë më të prekshëm prej saj. E jetuar a virtuale, kalimtare apo jetëgjatë, sido qoftë, dashuria injekton prushitjen e shpirtit krijues dhe të vetë krijimtarisë. Kur privohet nga një dashuri, njeriu bëhet edhe më i dëshiruar ndaj dashurisë. Njëzet vjet që jetoj me Tatianën, herë më duket se tani sapo jemi njohur, herë të tjera se së bashku kemi qenë gjithnjë. Lexuesja e parë e krijimeve të mia, prej saj e pres miratimin e parë, sikurse edhe sugjerimet për përmirësime të mëtejshme. Ajo bën përkujdesjen letrare të librave të mi. Dhe e bën me zell e dëshirë, me dashuri.
Si jeni ndjerë përballë botës së frikshme të mediokritetit, klaneve, hipokritëve dhe inferioritetit ?
Prej vitesh nuk përzihem shumë në mjediset krijuese, le që tashmë thuajse mungojnë krejt. Në këtë vështrim klubi Bota e Re përbën oazin e një klime të frytshme bashkëpunimi, ndoshta i vetmi mjedis krijues me vazhdimësi, ku publikohen krijime e debatohet rreth tyre.
Ç’ synime keni për më tej?
– Ju s’e bëtë pyetjen e rëndomtë ç’po shkruaj, e cila më parë qe grahje për të shkruar sa më shumë. Nxitja bëhej me konkurset letrare, me dhënien e lejëve krijuese, oraret e reduktuara, me informimet mbi krijimtarinë që kërkonte LSH e organizma të tjera. Për pasojë shtohej sasia e krijimtarisë dhe ulej cilësia e tyre artistike. Tani kemi shpëtuar nga kjo lloj nxitje e bezdisshme, secili shkruan kur të dojë e çfarë të dojë, ekziston realisht mundësia që krijimtaria letrare të jetë e lirë e vetjake. Jam duke përfunduar një roman mbi raportin ndërmjet fajit dhe pranimit të tij, në kushtet e mjedisit dhe gjyqësorit tonë që e ndërlikojnë problemin dhe e vështirësojnë zgjidhjen. Pas kësaj do të përgatit një përmbledhje me tregime të zgjedhura. Projektet krijuese nuk reshtin, njëherë tjetër për libra të tjerë.
Çfarë ju ka mbetur peng?
Sikur ta nisja nga e para, do të isha më racional në raportin ndërmjet punës për të tjerët e për veten si shkrimtar, pasi kjo është puna që s’e fshin koha e ndihmesën s’ta mohon dot askush. Peng e kam, gjithashtu, ndikimin e keq të grahjeve krijuese, sidomos në periudhën e parë të krijimtarisë. Nga viti 1966 deri në fillim të viteve ’80 botova 11 libra, për disa prej të cilëve s’jam dhe aq krenar.
Hobi e pasioni juaj .
Kohë më parë pata pasion gjuetinë e pokerin. I përhershëm e i pareshtur ka qenë e mbetet pasioni ndaj librave, sidomos letërsia artistike. Kam lexuar shumë e lexoj vazhdimisht.
Mesazhi për inteligjencën shqiptare dhe talentet e reja.
Të bëjnë më të mirën e mundshme. Të shkruajnë kur e ndjejnë se kanë vërtet për të thënë diçka të vlertë.
Millosh Gjergj Nikolla Portreti letrar i Millosh Gjergj Nikollës – Migjenit nga Dr. Zejnepe Alili – Rexhepi (Një shkëputje biobibliografike nga studimi i Doktoratës: “Gruaja te Migjeni dhe Flober-i) Ç’janë një miljon vjet para eternitas? (Shkroi Migjeni, … Continue reading
Gonxhe Letmi Begisholli dhe “Lutja e nënës (Frymëzuar nga libri “Lutje nënës” i poetes Gonxhe Letmi Begisholli ) nga Dr. Zejnepe Alili – REXHEPI … Continue reading
ARMIQTË MË TË RREZIKSHËM GJATË RËNIES SË PERANDORISË BIZANTINE (VIII)
nga Brahim Avdyli
“FEJA E SHQIPARIT ËSHTË SHQIPTARIA”
(VASO PASHË SHKODRANI)
“NE NUK JEMI TË VEÇANTË. E DASHUROJMË VËRTETË VENDIN TONË, POR AKOMA MË SHUMË DASHUROJMË TË VËRTETËN DHE DREJTËSINË”
(VASO PASHË SHKODRANI)
Kur i marrim nëpër duart tona veprat e shumta, nuk do mend se së pari na vijnë të ashtuquajturat vepra “shkencore”, të cilat pas shumë vuajtjesh do ta kuptojmë se ato e kanë si qëllim të mirëfilltë të na mashtrojnë dhe shumë më larg mundësisht të na dërgojnë. Qindra “shkencëtarë” të botës, të cilët vijnë nga shtetet perëndimore, u jepet mundësia të na “bindin” me atë që ua përsëritin pseudoshkencëtarët e krahut greko-sllavë dhe romakë. Kështu na e vjedhin kohën dhe nuk do të kemi mundësi të gjejmë rrugën drejtë çështjes shqiptare. Pseudoshkenca ka rrjedhur me kohë nga duart “greke”, të cilët, në shumë libra të tyre, qoftë në ato të ashtuquajturve “shkencëtar grekë” dhe “shkencëtar” shqipfolës, që banojnë në tokat e mbetura autoktone shqiptare, duket se na mashtrojnë. “E vërteta” për ne është tërë ajo që thonë ata. Ne, nuk e shohim “të vërtetën” me sytë tanë të verbuar dhe nuk mendojmë më drejtë me trurin të shpërlarë.
Pseudoshkencëtarët grekë rus e sllavë, me të gjitha veprat e tyre që kanë, e shtrojnë këtë punë, qoftë në disa vepra të Britanisë së Madhe, të Francës, të Italisë, të Spanjës e të vetë Shteteve të Bashkuara të Amerikës, apo kudo qoftë. T`u thuash atyre se nuk ka pasur Greqi të grekëve, se këto që thonë për veten e tyre janë gënjeshtra të mirëfillta apo të pavërteta, etj., të thonë se “ilirët nuk kanë pasardhës”, se nuk e shohin në “mugëtirën e viteve”, se “ilirët nuk kanë gjuhë të tyre”, etj. etj, që janë dukuri e “përgjumjes” së qëllimtë të këtyre “shkencëtarëve” me porosi apo e mugëtirës shkencore të diktuar nga serbo-grekët, nga të cilat disa “e marrin” titullin “akademik”, madje edhe në Kosovë, si p.sh. zvicerani Oliver Jens Schmitt.1 Për të tillët vjen në shprehje thënia gjeniale e shkencëtarit madhor shqiptar, Dhimitër Pilika, që thotë më se i lodhur nga puna e tij e pashkëputur mbi pellazgët, iliret dhe trashëgimtarët të tyre, bijtë e vetëm- shqiptarët: “I verbër nuk është ai që nuk sheh, por ai që nuk dëshiron të shikojë!”2 Sepse, si thotë ai,“Grekët, si armiq e varrmihës të pellazgëve, nuk mund të trashëgojnë asnjë lidhje gjenetike me pellazgët… Trashëgimia origjinale, e papërlyer, e gjithëmbarshme dhe intensive e pellazgëve, ndeshet ekskluzivisht, si faktor i brendshëm, vetëm në trojet shqiptare…”3Dhe, më konkretisht, kur thotë: “Shqiptarët janë pasardhësit e pellazgëve, popullit më të moçëm të Evropës… Pellazgë, ilirë, arbër, albanë, shqiptarë, janë pesë emra të ndryshëm, por që bartin të njëjtën vijimësi etnike, gjuhësore, kulturore, historikisht të pandërprerë…”4
Këtë e nxjerrë në tërësi vepra e njohur e Sami Frashërit, “Shqipëria ç`ka qenë, ç`është e ç`do të bëhet”, ku ndër të tjera thotë: “Prindërit tanë të vjetër u quajtën arbën,…të cilën ne toskët, pas zakonit tonë të bëjmë n në r, e kthyem në arbër, si e përdorim edhe sot… Këtë fjalë romakët e kanë kthyer në alban, duke i dhënë edhe vendit tonë emrin Albania, si e thonë edhe sot evropianët. Grekët e pastajmë na thanë arvanitas, duke kthyer prapë l-në në r dhe nga kjo fjalë e grekëve turqit e kanë bërë fjalën arnaut, si na quajnë edhe sot… Kombi i tërë ka marrë emrin shqiptar e vendi ynë Shqipëri, fjalë të bëra prej shqipes, zogut të bekuar të Hyjit,…(që) e kishim edhe në flamur.”5
Këto janë të vërteta të vërtetuara shkencore. Nuk ka diskutim. Çdo gjë tjetër është spekulim. Dhe spekulimet nuk kanë fund. Ne po i kthehemi edhe njëherë shkencës sonë, të dimë se çfarë është e drejtë e çfarë nuk është e drejtë.
Po e marr një fakt nga shkrimet e lashta dhe po flasim për civilizimin e lashtë pellazgjik, pra shqiptar, prej pellazgëve hyjnorë, që kanë qenë ilirë e shqiptarë dhe kanë folur gjuhën shqipe.
Ata sikur janë “zhdukur” papritur dhe janë “mbështjellë” me mjegull të dendur nga “grekët” e mëvonshëm, të cilët nuk ekzistonin atëherë, sepse nuk e kishin okupuar ende “Greqinë” me gjithë “megalidenë” e tyre të “famshme” gjenocidiale. Homeri e thotë ketë, në njëfarë mënyre, edhe nëpër ndryshimet e dhunshme të redaksive të para, sepse ishte i verbër dhe nuk kishte mundësi të përcjellë ato që i bënte me qëllim redaksia e kësaj kohe: “Zeus, o Zot i Gjithëfuqishëm, o princ dodonas, ti, o Zeus pellazg, perëndi e kahershme që sundon mbi Dodonë, në këtë vend të ashpër të Sellëve…”6kur i drejtohet Zotit, ashtu si e quanin atëherë Zotin e Madh, që ishte dodonas dhe sundonte në Dodonë, në ballë të Sellëve.Dihet se Sellët kanë qenë një fis nga shumë fiset e Epirit historik, pra shqiptarë, sepse e kanë bartur në vete Plisin e bardhë, si Uliksi (Odiseo) apo si thotë vetë edhe Xhuseppe Katapano. Ndër të tjera, ai thotë se “i kam hequr Thotit maskën shumëmijëvjeçare të ibisit dhe i kam kthyer fytyrën e vërtetë: fytyrën boreale (të bardhë, shënimi im) të Ilirit
(Ilir është i njëvlershëm me Shqiptar, domethënë bir i LIRISË dhe i DRITËS.
Në vërtetë, ilir në shqip do të thotë i lirë, dhe shqiptar do të thotë bir i shqiponjës; dhe ju të gjithë e dini se shqiponja, zog i lartësive të mëdha, simbolizon që prej së pari dritën).7
Këtu na bashkëngjitet edhe studimi disavjeçar i Arif Matit mbi origjinën e kombit shqiptar dhe gjuhës së tij, të dhënë në veprën e veçantë voluminoze “Shqipëria, Odiseja e pabesueshme e një populli parahelen”8 apo vepra të tjera të gjuhës shqipe. Në këtë studim Arif Mati shpjegon se pellazgët nuk janë zhdukur fare si një popull, por janë asimiluar, tjetërsuar dhe mbijetuar deri në ditët e sotme, domethënë tek popullsia e kombit arbër.9 Emrat Arbër-Arbëresh-Alban mishërojnë historinë zanafillore të gjithë Evropës.10
Ndër shumë mendimtarë shqiptarë janë jo të paktë ata që nisen gabimisht prej trajtave të etnonimit, qoftë shkencëtari Eqrem çabej apo më i riu ndër ta, Aristotel Mici. Veprat e tyre, “Shqiptarët midis Perëndimit dhe Lindjes” dhe “Prejardhja e emrit shqiptar/Etnonimi shqiptar” 11 janë nisur me veprat e pseudoshkencëtarëve apo nuk e kanë ditur mirëfilli se kur “fillon” historia të studiohet. Vetëm literaturën që e përdorin sikur shumë të tjerë shqiptarë, mjafton ti shohim se janë pre e atyre që quhen “shkenca”. Prej gabimit të parit, Eqrem çabej, rezulton gabimi i të dytit, Aristotel Micit. Të dytë nisen prej të njëjtave gabime. Shqiptarët sikur nuk kanë ekzistuar më përpara. Të dytë lidhen me Shuflajn, me vetëdije apo pavetëdije. I pari, tani nuk është më i gjallë në mesin tonë, ndërsa i fundit, ndodhet në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Qindra shkencëtarë shqiptar shtrihen në mes të tyre. Po ua tregojmë me këtë rast një vepër të veçantë të Prof. Dr. Leonard Priftit, e cila i konteston të gjitha spekulimet e Shuflajt12 dhe të tjera. Mos të harrojmë me këtë rast se jemi SHQIPTARË. Kush nuk e njeh gjuhën e parë iliro-pellazge, SHQIPEN, nuk e njeh as veten e tij. Nuk do mend se kështu nuk duan të na njohin armiqtë tanë të mëdhenj, grekët, bullgarët, serbët, osmano-turqit dhe popujt që atyre u ndihmojnë. Këta armiq nisen prej pseudo-faktit, sikur jemi krijuar pas atyre si komb. Mos të harrojmë se njohuria e jonë niset e vazhdon në rreth. Rrethi natë-ditë kalon prej pavetëdijes në vetëdije dhe anasjelltas. Robëria 500 vjeçare e Perandorisë Osmane me errësirë i ka mbyllur qepallat tona. E harrojmë faktin e pamohuar se shqipja është shkruar më parë, por në formën bustrofedike, nga e djathta në të majtë. Ajo që e pranojmë si fakt i “shkrimit” të parë të gjuhës shqipe niset nga Formula e pagëzimit, më 1462, nga Pal Engjëlli. Tani gjuha shqipe shkruhet nga e majta në të djathtë. E para është gjuha iliro-pellazge, ndërsa kjo e dyta është shqipja. Edhe njëherë po ua kujtojmë thënien fondamentale të Gaius Plinius Sekundus, se “ilirët kanë krijuar të parin alfabet dhe romakët shkrimin e parë e morën nga Ilirët”. Shkrimi etrusk, që është i të njëjtës origjinë me ne, po ashtu shkruhet nga e djathta në të majtë, si iliro-pellazgjishtja. Shkencëtarët tanë nuk e pranojnë shkrimin e parë të gjuhës shqipe. Harresa është rritur nga kryedjalli, me emrin e vërtetë Iblisi. Njerëzit tanë kanë rënë nën ndikimin fetar të islamizmit apo ata të botës të prirë nga feja e krishterizmit. Të mos harrojmë këtë fakt nga fakti tjetër i rikrijimit të së ashtuquajturave kombe apo “nacione” nga mesi i shekujve 18 e 19. A e kanë domethënien e vërtetë çka është kombi e çka është “nacioni”? Pse kanë dashur të copëtojnë kombin e parë në këtë botë- kombin shqiptar dhe ta pajtojnë me “faktet” që i kanë “dhënë” armiqtë tanë të përbetuar, përpara se ti pranojnë prej nesh. Dihet se gjendja jonë e mjeruar ishte e atillë: ne qenë para vdekjes. Ndërsa, popujt e kombet tjera ishin themeluar. Shkencëtari Eqrem Çabej e thotë në librin që e kemi përmendë: “ky qëndrim i ndërmjemë midis Perëndimit e Lindjes, i bashkuar me ruajtjen e ngulur të natyrës së vet etnike, i ka gdhendur Shqipërisë (kupto: Shtetit Shqiptar, të rikrijuar më vonë) fytyrën e saj të veçantë… Kjo shprehet në krejt natyrën e jetesës, në historinë dhe historinë kishtare, në zakone dhe në poezi popullore dhe artistike të popullit shqiptar. Duhet shënuar me këtë rast se Shqipëria ka qenë e orientuar më tepër nga Perëndimi se sa nga fqinjët e saj…”13
Por të shohim njëherë çka thonë ata për arbëreshët/albanët. Në tekstet e veçanta shohim se arbënia (arbëria) është emër vendi, toponim dhe etnonim. Stërgjyshërit e shqiptarëve e quanin veten Arbër/Arbën dhe vendin e tyre e quanin Arbëri. Të huajt sipas gjuhës së tyre e kanë quajtur dhe vazhdojnë ta quajnë sot shqiptarin me trajta fjalësh: italisht, quhet albanese; frëngjisht albanais; anglisht albanian; greqisht arvanitas; sllavisht arbanas; turqisht arnaut, etj. Po ashtu edhe për emërtimin e vendbanimit të shqiptarëve nga të huajtë është mbajtur si bazë rrënja e toponimit të vjetër. Kjo duket po të marrim si shembuj trajtat e disa gjuhëve të huaj si në italisht Albania, frëngjisht Albanie, anglisht Albania, greqisht Arvania, turqisht Arnautllik, serbisht Albanija.14 Emri i vjetër i vendbanimit të shqiptarëve ka qenë shumë i ngulitur edhe në shekujt e Mesjetës, si p.sh. Dheu i Arbërit, Principatat e Arbërit, etj. Gjergj Merula, në historinë e tij të shkurtër me rastin e botimit të veprës së Marin Barletit (Marin Bardhit), “Rrethimi i Shkodrës”, kështu thotë tekstualisht: “Turku… vendosi të sulmonte atë pjesë të Maqedonisë, që gjendet buzë Adriatikut e që sot quhet Arbëri”.15 Simboli i shqiponjës në fushën e kuqe të flamurit fillon që në kohët e vjetra para Krishtit, vazhdon në Mesjetë dhe mbërrin në kohët e reja moderne.16 Qysh në shekullin e dytë Pas Krishtit, biografi i antikitetit Plutarku, në veprën e tij “Jetë Paralele” tregon për Pirron e Epirit se kur ushtarët e glorifikonin pas betejës së Heraklesë (280 PK) duke e quajtur atë “Shqiponjë”, ai u përgjigjet: “…si të mos jem i tillë, kur ju jeni flatrat e mia që më ngrini aq lartë!”17
Adhurimi i stërgjyshërve tanë për figurën e shpendit të shqiponjës është e përhershme, cila u kthye në simbol emblematik. Pashko Vasa (Vaso Pashë Shkodrani) shkruan: “Që prej fjalëve që i thanë ushtarët Pirros, e prej fjalëve që u përgjigj Pirroja, na ka mbetur neve emni shqiptarët, e dheu i ynë i thonë Shqypni, e gjuhës ynë i thonë shqype”18 (Shqypni dhe shqype do të thotë në dialektin gegë Shqipëri dhe shqipe).
Shenjat e flamurit me shqiponjë duhet ti kërkojmë edhe në Principatën e Arbërit dhe Despotatin e Epirit, sikurse i kemi nxjerrë ato nga paratë e vjetra të Perandorit romak GETA me shqiponjën me dy krerë, që sipas mitologjisë simbolizon SHQIPONJËN, në shek. II dhe bëhet fjalë për DARDANINË e parë (të TROJËS), apo edhe varrosjen e mbretërve me shqiponjën me dy krerë, sikurse e kemi botuar fotografinë dhe stemën e Paleologëve, që dihet se janë të familjes perandorake epirote shqiptare. Nga fundi i shekullit XII, Progoni (1190-1199) do të sundonte dhe do të qeveriste principatën e Arbërit me të gjithë atributet e një prijësi me vulën e flamurin e tij.19 Pothuajse tre dekada më vonë, Andrea Muzaka II i mundi bullgarët te Mali i Peristerit (është viti 1372) dhe në ndihmë të tij vjen Princi Gjon Muzaka, i cili në Memorien e vet shkruan më 1510 se “Perandori i Kostandinopojës u kënaq shumë që zoti Andrea Muzaka kishte pasur një fitore të tillë, meqë kishte larguar nga muret e Adrianopolit armikun e tij më të madh… I përmenduri Perandor urdhëroi që t`i jepnin atij stemën, d.m.th. shqiponjën me dy krerë… i dha edhe një titull despotat… Në të cilin ishte përvijuar me gurë xhevahiri shqiponja që thamë”.20 Këto që i thamë dhe mjaft të tjera tregojnë qartë lidhjen shpirtërore të parëve tanë që nga shekulli i II e deri më sot me simbolin e Shqiponjës. E adhurojnë në këtë jetë dhe në amshim. Duket sikur edhe të vdekur janë mbajtës të Flamurit, mbajtës të shqipes; pra janë shqiptarë të vërtetë për jetë të jetëve.21
Ne i rilexuam më parë shpjegimet shkencore të Sami Frashërit dhe kemi edhe shkencëtar të vërtetë të mbarë botës. Gabimi më trashanik është bërë në faktin e vetëm se “Greqia” është vendosur gabimisht në qendër të gjitha studimeve shkencore dhe gjuhësore. Grekët merren padrejtësisht si origjinë e Evropës Pellazgjike, e cila patjetër është tërësisht shqiptare, dhe të cilën këta “shkencëtarë” të shekullit 18-të e 19-të, madje edhe shqipfolës, nuk “guxojnë” ta përmendin kombin shqiptar dhe ua veshin këtë pseudo-fakt “grekëve”. Grekët nuk kanë ekzistuar atëbotë dhe nga Homeri kurrë nuk janë cituar helenët si popull apo si komb.22 Pra, nuk ka ekzistuar Greqia e vjetër, por vetëm ka ekzistuar Epiri (shiko hartën e këtushme).
Shkencëtarja e njohur shqiptare, Fatbardha Demi, duke e shpërfillur veprën e mirënjohur të Doktoraturës së historianit Arif Mati (Aref Mathieu), i cili, në Universitetin e Sorbonës mbrojti me sukses të mirëfilltë shkencor temën “Kërkime mbi pellazgët, origjinën e civilizimit grek”, me 3 janar 2012, si Doktor në shkencën e historisë së Antikitetit (Greqia parahelenike) pa marrë parasysh fërkimin që ia bëjnë këtij shkencëtari pseudoshkencëtarët dhe “akademikët” shqiptar, por edhe ata zyrtarë, na vjen për mbarë të marrim fjalët e kësaj shkencëtare, e cila thotë: “Është koha të mësohet nga brezi i ri e vërteta historike dhe jo sajesat politike, të autorëve të lashtë e të ditëve tona. Për këtë qëllim është e domosdoshme të rishikohet skema e trajtimit të lashtësisë, nga ana e historiografisë evropiane dhe botërore”.23
Koha e krijimit të shteteve-kombe zë fill në fillimin e shekullit të 18-të e 19-të duke dashur ta forcojnë shtetin, pa e njohur apo definuar mirë çka është kombi dhe çka është “nacioni”, se lere më skemën e ndjekur për hartimin e historisë së lashtë, e cila bie ndesh me faktet historike.24 Pra, një pjesë e këtyre studiuesve i hedh poshtë studimet e mirëfillta shqiptare dhe pellazge në mosnjohjen e tërësishme të antropologjisë, të arkeologjisë, të gjeografisë, të etimologjisë, të gjuhësisë, të toponimisë, etj., dhe i gjykojnë për qëllimet ekskluzive politike.25 Kështu, historia e kohëve të lashta është hartuar nga materialet e mbledhura nga folkloristët e ndryshëm, gjuhëtarët, arkeologët, historianët dhe intelektualët e fushave të ndryshme, edhe atyre politike, që shpeshherë nuk e thonë të vërtetën, apo nuk ja qëllojnë. Ajo mësohet në të gjitha nivelet e shkollave për popujt Evropian e më gjerë.
Në radhë të parë ajo fillon nga shekulli i 18 e 19. Për t`u përfaqësuar me një histori, duhej të gjendej pasuria kulturore dhe origjina e trashëguar. Veprat e Homerit, të figurave të politikës dhe kulturës më në zë, të Greqisë së Lashtë dhe Perandorisë Romake, përbënin materialin mësimor edukativ evropian dhe ishin përfaqësuesit e vetëm të lashtësisë.26 Askush nuk e sjellë ndërmend se kush është Homeri; çka është Greqia; sa janë “grekë” dhe sa janë shqiptarë; sa janë prej tyre Perandor të Perandorisë Romake; prej nga e ka prejardhjen gjuha romake-latinishtja, gjuhë artificiale, etj., dhe të gjithë rrëshqasin në pseudo-shkencë me dije apo mosdije.
Një gjë është e sigurt: se pellazgët dhe etruskët kuptoheshin midis tyre. Sintaksa dhe struktura e gjuhës etruske rigjendet në shqipen e sotme, prej mija vitesh. Toponimet dhe antroponimet e gjetura më shumë se kudo nëpër të gjithë territorin e Evropës shpjegohen sipas kësaj gjuhe. Gjuha shqipe nuk u helenizua, megjithëse përdori shkrimin grek për shumë shekuj; nuk u latinizma mbas zaptimit të Romës me 168 para Krishtit; nuk u sllavizma si tek fqinjët e tjerë, kur Sllavët zbritën në jug…; nuk u turqizua gjatë pesë shekujve të zaptimit Otoman.27
Nëse trashëgimi Pellazgo-Iliro-Etruskë ishte zhbërë nga Romakët ai diti të lulëzoi përsëri në tokën TOSKE të Etruskëve, duke ndriçuar botën Rilindase me ato mendje madhështore si gjenia botërore Leonardo Do Vinçi, një burrshteti si Nicolò Machiavelli, një eksplorator si Amerigo Vespucci, një artist i mrekullueshëm si Michelangelo, një shkencëtar i ndriçuar si Galileo, e shumë të tjerë.28
Në tekstet mësimore historia fillon me “pushtimin” e Kontinentit Evropian me fiseve të përziera nga Azia, Azia e Vogël dhe Azia e Largët. Të dhënat arkeologjike dhe historia dëshmojnë se Gadishulli Ilirik para ardhje së këtyre fiseve ka qenë i banuar me fise të ndryshme ilire, të cilat, pas qindra vitesh janë “indo-evropianizuar”, siç e thonë shkencëtarët. Sulmet e popullsive të huaja, të cilët ishin në kërkim të vendeve të begata dhe të përshtatshme klimës, nga Veriu dhe Lindja, e shkatërruan “Evropën Pellazgjike”. Kështu do të tretet dhe historia e vërtetë dhjeta-mijë vjeçare e Evropës Pellazgjike dhe do të ndërtohet me makinacione të veçanta Historia e Lashtësisë dymijë vjeçare e Evropës Indo-Evropiane, e cila studiohet deri më sot. De fakto, nuk ka pasur pushtim të Evropës nga Azia, përpara atij të Hunëve, të Alainëve, të Avarëve, në shekullin e 4/5-të, të bullgarëve në shekullin e 6/7-të, të magjarëve (hungarezëve) në shekullin e 9-të pas Krishtit. 29Evropa Pellazgjike u flijua në shekujt 18/19-të.30
Në pseudo-shkencë rrëshqasin mjaft shkencëtar eminentë të botës. Kjo gjë ndodhë edhe me autorët tanë Andrea Cameron, Ferdinand Schevill dhe John Julius Norvisch,31 të cilët nuk dalin prej devijimeve të një pas njëshme. Në bazë të këtyre devijimeve ata i ndërtojnë edhe hartat e tyre. Kështu bien ndesh me faktet historike dhe bien pre e devijime.
Rëndësia e studimit të shkencëtarit Aref Mathieu (Arif Matit) qëndron jo vetëm te vlerësimi i trashëgimisë së përgjithshme të lënë si trashëgim prej pellazgëve hyjnorë, por lidhet me origjinën e gjuhës së kombit shqiptar, e cila është trajtuar gjerësisht në veprën e njohur të këtij shkencëtari „Shqipëria, Odiseja e pabesueshme e një populli parahelen”32, që mjaft gjuhëtarë e quajnë gjuhë epirote gjuhën shqipe, si p.sh. Frang Bardhit, në “Fjalorin latino-epirotas”, të botuar në Romë, më 1635.
Në këtë mënyrë u gjet “filli” gjuhësor dhe historik për të lidhur lashtësinë
e popujve dhe kombeve të shekujve 18 e 19 me modelin “greko-romak”, nga i cili përpiqeshin të shkëputeshin më vonë, që e nxori në pah e në dritë lidhjen që ka pasur Sanskritishtja me këto gjuhë, shqipe, latine, greke, persiane dhe gjuhën gjermane apo gjuhët gjermanike.33 Ashtu na del papritur historia e vërtetë e fiseve Ariane, historia e lashtësisë dhe e popujve apo gjuhëve indo-gjermanike, si shprehet Filologu Friedrich von Schlegel.34
Në shekujt që pasuan “qendra” e kësaj Evrope nuk është vetëm territori i Kontinentit të Evropës, por e tërë hapësira e Mesdheut, duke përfshirë edhe territoret e Azisë dhe pjesën veriore të Afrikës. Në shkencë, në politikë, në kulturë të Evropës shkëlqeu sidomos në jugun ballkanik (ilirik), me Athinën dhe Spartën, bregun perëndimor të Azisë së Afërt dhe të gadishullit italik, sidomos të Perandorisë Romake. Modeli Arian është zhvilluar vetëm përgjatë gjysmës së parë të shekullit 19.35
Aref Mathieu sjellë fakte se “shqiptarët janë jo vetëm pasardhësit direkt të Ilirëve, por edhe njëkohësisht edhe të një gjinie me vëllezërit e tyre të gjakut Thrakë, Frigjiasit, Getët, Dakët, Epirotët dhe Maqedonasit, të gjithë të dalë nga populli i pamatë etnik pellazgjik“.36 Në periudhën e Rilindjes pati shumë studime të gjuhëtarëve gjerman, por edhe të atyre arbëresh, për gjuhën shqipe, por qëllimisht ato u lanë jashtë teksteve historike.
Studiuesi arbëresh Xhuzepe Krispi, pohon se “duke gjurmuar origjinën e gjuhës greke, është gjë e bukur të vëresh se ajo të kthen, në pjesën e saj më të madhe, te shqipja, … gjuha me të cilën flitej në shekuj përpara Homerit”.37
Kjo është çelësi kryesor dhe adekuat i gjuhëve të ashtuquajtura gabimisht “indo-evropiane”, ky është fakti NJË i historisë së lashtë të Evropës; ky është morali i vetëm shkencor dhe i palëkundur ndaj të vërtetës; ky është vendi i drejtësisë historike edhe i kombit më të vjetër shqiptar në Evropë.
Është koha ta gjurmon, ta gjejë dhe ta pranon bota përparimtare!…
VIOLETA ALLMUÇA
Albanian Author and Literary Critic
TRANSLATED IN ENGLISH BY PETER TASE
I purchased early the morning paper
the cat is dancing with her tail
her unique friend is a human
I wait for a missing voice
she sits above my knees
We both graze words with our nails
until every day is dissolved.
Everyone escapes after their own steps
We swallow the final anxiety
the night washes the face with light
and then opens the closed window
I am going crazy from poetical expressions
in the theater verses of the desperate
are narrated on the evenings to the joyful
the voice trespasses the fence of nights and comes back
to deeply own the souls of days
while begging in the flashing silence
while waiting for the nostalgia of the unspoken…
I go around
in the marsh of identity
my five receptors
just like a paradise of happiness
your ten fingers
irrationally free
am waiting to see
the beauties of life
that always caress
one face.
Just like a Gordian noose
it moves the sorrows by itself
I wait the second Identity
and unable to hate
in this infinite world
only my soul knows
that I am resentful with love…
I swallowed in the air
all your body
until I lost
the rhythm of breadth
I felt the aroma of a mountain
taste of sand and fields
from hearts leaves
soft like silk
a burned flower of mourning
Life like a woman’s face
painted with a smile
stamped very deep
with the red lipstick
a recently lit charcoal
galactic greatness
peace born in sunrise.
The World is yours
when men’s heart
is fed with love
appears on eyes of light
ripping the wind’s shirt
touches soft limbs
outside of a rainy storm.
I have planted in blood
your body with a Sun
Death won’t find you there
you will be sitting at the entrance
of an ancient castle
or will speak with all lives
I embrace your chest
Today I will vacate myself
Inside your body…
In the shores of wind and waves
burned up in depth
sleeves whitened from salt
I screamed from the light
waves embraced one another
they were antenna of sweet water
an illuminating bi-color light bulb.
Eyebrows are painted with foam
the voice escapes far away through days
blue sky swallows my breast
Every time I lay down below you
I lick salt and water drops
forget about the concept of time
OH, …the sea brings me closer to myself
but I am looking for his heart
because it connects me with Earth…
When the prayer time begins
the word is wetted inside us
evenings are lost at a dawn
and arrive with a spring climate
To pardon those who were not pardoned
just like minutes are pardoned by seconds
after swamped in tic-tac
Let’s stop thinking for today
let’s sit on the steps of dream
number the sunny days
and both dance in a few paths
Let anxiety outside to die
in the square of solitude the sun rays
have melted the freezing ice
We go towards the air of the voice
our infinite marvel
a kingdom of souls in a universe…
Kodet e njohura dhe të panjohura të poezisë së Drita Nikoliqit Binaj nga Namik Selmani Kur e mora librin ishte vjeshtë. Një vjeshtë tiranase. Libri po vinte nga Peja. Nga Novi Sadi. Ishte libri i parë i … Continue reading
POEZI, ME NDJENJA KOMBËTARE SHQIPTARE Drita Nikoliqi-Binaj: Përuron vëllimin “Si ta pagëzoj heshtjen” Nga: Prof. Murat Gecajpublicist e studiues-Tiranë “Jemi të lumtur vetëm në lartësi,/ sepse atje për fundërrina konak nuk ka./ Unë jam stuhi ,/ erë e fuqishme … Continue reading
Fjala përshëndetjse e autores Drita Nikoliqi Binaj, për promovimin e vëllimit të saj poetik ” Si ta pagëzoj heshtjen” Të dashur e të nderuar miq! Me datën 14. Dhjetor 2013, në ambientet e Ministrisë së Kulturës në Tiranë … Continue reading
PORTAT MBETEN GJITHMONË HAPUR (Impresione për vëllimin poetik “Porta të hapura” të Shefqete Gosalcit ) nga Pëllumb Gorrica Palca e poezisë së vërtetë mbetet sinqeriteti. Asnjë poezi nuk mund të qëndrojë në këmbë, nuk mund të ngacmojë … Continue reading
Halil Jaçellari Halil Jaçellari (14 korrik1940 – 23 tetor 2009) ishte një tregimtar, romancier, poet dhe publicist Shqiptar. Lindur në Lushnje në mesin e luftës dyte botërore, dhe rritur në Shqipërinë e izoluar nga një nga diktaturat më të egra komuniste. Jeta dhe … Continue reading
Literary Critics About Gjoka’s Poetry / Kritikët Botëror për Poezinë e Gjokës Sami Gjoka Literary Critics About Gjoka’s Poetry “…Gjoka offers a supreme command of language, image and metaphor, and readers will find … Continue reading
Sami Gjoka Poeti Shqiptaro-Amerikan, Sami Gjoka ka lindur në Manëz të Durrësit, në vitin 1962 . Gjoka arratiset nga Shqipëria në vitin 1990. Aktualisht punon e jeton në Arlington të Virxhinisë, në Shtetet e … Continue reading