LIQENI I POGRADECIT

(Ose liqeni i Lyknidës)

nga Gjergji Gusho

E keni parë liqenin e Pogradecit? Jo?! S’ka gjë. Do ta shikoni. Nuk është vështirë. Ja, do të hipni trenin dhe, sa të kaloni tunelin e gjatë të Qafë Thanës, para jush, nga e majta, do të shihet një hapësirë e gjerë ujore, e qetë, a e trazuar, në ngjyrë të kaltër në të gjelbër, të rimtë, që do t’ju befasojë më pamjen e saj, do të kënaqë sytë tuaj, që mund të jenë lodhur nga ndryshimi i shpejtë i pamjeve të afërta e të largëta, që janë shfaqur në ekranin e dritares suaj të kabinës së trenit, e maleve me pyje, shkëmbinjve, shtyllave të tensionit të lartë… Tani do të ndieni një kënaqësi të veçantë, një çlodhje, një gëzim, një freski. Sytë do t’ju fiksohen diku, në ndonjë pamje larg, apo vështrimi juaj do të rrëshqasë në gjithë hapësirën e liqenit dhe do të ndieni një diçka të veçantë që s’e keni ndierë ndonjëherë; një trazim të fshehtë, një dridhje gëzimi e keqardhje bashkë, të ngjashëm me atë kur sheh një vajzë të re, të bukur, tërheqëse, pamja e së cilës të ka bërë për vete qysh me shikimin e parë dhe ndien se do ta dashurosh atë për aq kohë sa do ta kesh pranë. Jo, do ta dashurosh edhe më. Edhe kur të jesh larg saj do të ndiesh atë dëshirën e fshehtë për ta parë prapë, për ta pasur gjithmonë pranë, do të ndiesh keqardhje që s’e keni njohur më parë.
Po sikur të vini jo me tren, por me makinë? S’ka gjë. Pamja do të shfaqet prapë e befasishme. Sapo të jeni në majë të Qafë Thanës, apo të Qafë Plloçës, kur vjen nga Korça, prapë pamja do të jetë e bukur, vajzërore, që të tërheq gjithmonë pranë saj dhe ndjenjat do të jenë të njëjta, megjithëse pamja do të jetë disi më ndryshe.
– Ah, sikur të isha piktor dhe ta pikturoja këtë liqen në këtë çast!- mund të dëgjohet një zë nga brendësia jote.
Ke të drejtë. Një piktor do të mund ta shfaqte në pëlhurë bukurinë e atij çasti, ashtu siç mund të shprehte edhe një kompozitor ndjenjat e atij çasti. Por mos pandehni se e kanë të lehtë piktorët. Jo, bile e kanë shumë të vështirë, tamam sikur të pozojë para tyre një vajzë lozonjare, që s’mund të mbajë të njëjtën pozë për aq kohë sa do piktori. Kështu dhe ky liqen femëror i ndërron ngjyrat e pamjen jo vetëm në çdo stinë të vitit, por edhe në çdo orë të ditës. Të pakët janë ata piktorë që kanë mundur ta japin si të vërtetë në tablotë e tyre këtë liqen.

– Si, a mund të ndryshojë ngjyrën një liqen? E ç’gjë mund të ndryshojë ngjyrën e liqenit? A nuk mund të jetë ai gjithmonë i kaltër në të gjelbër?

– Ja që ngjyrën e ndryshon. Thamë se liqeni i ngjet me një vajzë të re. Pa mendoni një vajzë të re dhe të bukur, një vajzë që e di se bukuria e freskia e saj i bën për vete njerëzit, të gjithë njerëzit, të çdo moshe qofshin ata. Kështu dhe liqeni është si ajo, dhe ai ka një botë të brendshme të çuditshme, edhe ai (më mirë po i them “Ajo”, po e personifikoj në seksin femër). shfaqet herë e qetë, e që duket sikur dremit, e herë e shqetësuar, herë e gëzueshme e herë melankolike, herë çapkëne dhe herë zemërake, kur nga gjoksi i saj shpërthejnë ndjenjat me valë të fuqishme, aq të fuqishme sa përplasja e tyre me shkëmbin e bregut do të sjellë gjithmonë thërrmimin e këtij të fundit.

                      Liqeni Pogradecit

E pra, një vajzë e tillë çapkëne, që e di se është dhe do të mbetet gjithmonë e re dhe e bukur, si të mos lozë e të tallet me ne të gjithë? Të na bëjë të qeshim a të qajmë, të ndiejmë pikëllim a zemërim, të na bëjë si të çmendur nga bukuria, a hijerëndë si malet që lartësohen mbi të. E pra, për të na bërë ashtu si do ajo, asaj i duhet të ndryshojë ngjyrat, veshjen e saj, pamjen e saj, që i ndryshon jo vetëm sipas stinëve, por edhe sipas orëve të ditës dhe sipas gjendjes së saj shpirtërore. Kështu kur është e qetë e gjithë nur, atëherë në sipërfaqen e saj paraqitet gëzimi i kuqërremtë i ditës që lind, blerimi pranveror i maleve e kodrave që e rrethojnë dhe kaltërsia e qiellit, atëherë gjithçka përreth është e gëzuar, dhe ti dhe ajo, edhe ajo edhe ti. Atëherë valët rrëshqasin lehtë-lehtë dhe përkëdhelin bregun. Nganjëherë në horizont ngjyra e saj shfaqet e rimtë, e kaltër në të gjelbër, valët rrëshqasin më shpejt, qeshin kur i afrohen bregut, hapin krahët si për ta përqafuar dhe prapë kthehen nga janë nisur. Por, nganjëherë, kur ngjyra e liqenit merr një ngjyrë blu të errët, ndërsa afër bregut merr një ngjyrë kafe në të verdhë, dallgët e larta përplasen gjithë zemërim në breg, lëshojnë shkumë nga inati dhe tërhiqen prapë si për të marrë prapë forcë e zemër e për të nxjerrë inatin, një inat të brendshëm që kushedi përse i vjen, sulen e përplasen prapë në breg dallgët e larta e prapë i tërheq për ta bërë këtë gjë për të njëmijtën, të dhjetëmijtën herë deri sa t’i qetësohen nervat.
Njëherë Lasgushi, poeti poradecar, ishte duke shëtitur një ditë vere në bregun e liqenit bashkë me qenin e tij besnik që e mbante gjithmonë pranë. Një i njohuri i tij që kalonte pranë e pyeti:
– Zoti Llazar, ku po shkoni?
– Ja, dola të shikoj këto dallgët budallaqe. – u përgjigj poeti dhe vazhdoi rrugën e tij.
Dikush tjetër, nisur nga kjo shprehje e Lasgushit, krijoi disa vargje për këto valë:

Këto dallgët budallaqe,
Seç rrëshqasin lehtë – lehtë,
Prekin bregun, ledhatojnë
Edhe kthehen fare qetë.

Këto dallgët ngatarraqe,
Loj e qesh me bregun vetë.
Shtrijnë krahët, përqafojnë
Edhe kthehen me të shpejtë.

Këto dallgët zemëraqe,
Shkumb’ e kreshta gjith përpjetë.
I shtyn para er’ e marrë,
I përplas në zall të shkretë.

Bregu hesht e përgjërohet.
Bregu qeshet e gëzohet.
Bregu vrenjtet, hidhërohet.
Zemra gjith i copëtohet.

Pak më lart ju thashë se liqenit do t’i them “Ajo” dhe jo “Ai”. Pra e personifikova me gjininë femërore. Duhet thënë Ai, do të thoni ju, se fjala Liqen është i gjinisë mashkullore. Nga ana gramatikore keni të drejtë. Po ja që këtu duhet të kemi një përjashtim, ose më mirë të them se këtu duhet të jetë bërë ndonjë gabim dikur dhe ky gabim ka ardhur deri në ditët tona. Ashtu si thashë më parë, liqeni i Pogradecit është një liqen femëror, i ngjet një vajze të re dhe të bukur dhe se e tillë ka qenë kurdoherë. Dikur duhet të ketë pasur një emër vajzëror. Më duket se në lashtësi duhet ta kenë quajtur Lyknida. Emër i bukur, apo jo? E, pra, gabimi duhet të jetë bërë më vonë. Bile jo gabim. Fjala gabim më duket pak, do të thosha një krim duke e quajtur Liqen apo, më keq, Gjol. Një emër ky që tingëllon i ngjashëm me fjalën Pellg. Një diçka e vogël, e mbyllur, e turbull, e pistë, tërë llum e baltë. Atë që s’mund ta bënin në të vërtetë, duke mos ia prishur dot bukurinë, donin ta prishnin, ta shëmtonin duke i ndryshuar gjininë e emrit dhe tingëllimin e emrit, sepse prezantimi i parë për një njeri, a për diçka, që është larg e nuk e sheh me sytë e vet, është të dëgjosh emrin e personit, apo të sendit. E çfarë do të tërheqë në qoftë se e quajnë Pellg, Gjol? Me siguri do të imagjinoje një si përbindësh që mbyt njerëzit. Edhe po ta shohësh me një pamje vajzërore dhe të thonë se e quajnë Gjol, do të dyshosh në vërtetësinë e saj, do të mendosh se është një plakë magjistricë që mund të ndryshojë aty për aty e të marrë herë pamjen e një vajze të bukur, e herë pamjen e një përbindëshi që mbyt njerëzit e që e thërresin me emrin Gjol, si për shembull fjala Gogol. Më vonë filluan ta quajnë edhe Liqen, diçka më e zbutur nga emri i parë, por krimi mbetet. Seksi mbetet prapë i ndryshuar. E pra për ta mbyllur këtë temë, për ta thënë atë që është e vërtetë se ai, domethënë Liqeni, nuk është Ai, por Ajo, dhe emri Lyknida është emri i parë i vajzërisë. Meqenëse ajo mbetet përherë e re dhe e bukur s’ka pse t’ia ndryshojmë emrin, e aq më tepër seksin.
Ja, pra, para nesh Lyknida!
Në qoftë se e keni parë një herë dhe thoni se e njihni, mos u nxitoni. Ende nuk e keni njohur. Nuk njihet me një të parë. Sa do të rrini në Pogradec, dy javë? Pak, do ta njihni pak. Por ejani prapë vitin tjetër! Do të ishte mirë ta shihnit edhe në një stinë tjetër nga ajo që e keni parë kur keni ardhur njëherë. Do ta njohësh krejt ndryshe, por prapë tërheqëse e të bukur, si të ishte e njëjta vajzë e bukur, por tani të ketë një veshje tjetër duke treguar hire të tjera të bukurisë së saj.
Le që s’ka pse t’ju ftoj unë të vini. Ajo do t’jua prishë mendjen aq, sa do të kërkoni vetë të vini. Në qoftë se do të kërkoni të vini prapë vitin tjetër, ashtu siç bëjnë shumë e shumë njerëz nga ata që kanë qenë njëherë, ta dini se keni rënë në dashuri me vajzën Lyknidë. Dashuri që do të mbetët për gjithë jetën. A ka mundësi gjithë jetën një dashuri? E pse jo, ja kjo është një nga ato. Mos vallë Lyknida është me të vërtetë një magjistare me pamje vajzërore? Ku ta dish, mbase edhe po, se ajo magjeps këdo dhe kurdoherë me pamjen e saj.
Po si është bukuria e saj?
Hmmm, e kam të vështirë ta them. Jo, e kam të pamundur ta them. Më mirë ejani dhe e shihni vetë. A e e keni parë atë në ndonjë fotografi me ngjyra? E ç’është fotografia? Një diçka e vdekur. Fotografia kap vetëm një çast dhe fikson në letër një përzierje konturesh e ngjyrash. Mos vallë një vajzë në fotografi është vërtet vajza e gjallë? Aspak. Bukuria e vajzës s’është fotografia, bukuria e saj qëndron në gjithë qenien e saj. Bukuria nuk ekziston vetëm në të parë, për ta ndierë bukurinë duhet të marrin pjesë të gjitha shqisat, të pesta. Jo, pesë janë pak, më duket se ka edhe një shqisë tjetër të gjashtë, një shqisë të brendshme, të fshehtë, të pakuptueshme, por që e ndien. E pra duhen të gjashta shqisat që ta shikosh, ta kuptosh, ta jetosh e ta shijosh bukurinë e saj.
Mos mendoni se do të bëj përshkrimin e Lyknidës? Jo, nuk mundem, nuk jam i zoti ta bëj këtë, për mua është e pamundur. Megjithëse shumë shkrimtarë kanë ardhur në Pogradec për të kaluar pushimet, por asnjëri prej tyre nuk ka mundur ta përshkruajë bukurinë e liqenit. Të pakët janë vetëm piktorët që kanë mundur të fiksojnë me besnikëri e art në tablotë e tyre pamje të liqenit në momente të veçanta të tij. Dhe këtë nuk mund ta bëjë çdo piktor. Duhet të kesh lindur e të jesh rritur në Pogradec, ose duhet të kesh jetuar për një kohë të gjatë në këtë qytet duke e parë liqenin në çdo stinë e në çdo kohë të ditës, që të mundësh ta paraqitësh atë ashtu siç është, jo thjesht një pamje të ftohtë, të ngrirë, por një pamje së bashku me shpirtin e liqenit. Këtë kanë mundur ta bëjnë piktorët V. Mio, Zengo, si dhe piktorët pogradecarë Mato, Taso, Lako, Vasili… po me fjalë jo, është e pamundur ta shprehësh me fjalë bukurinë e liqenit. Një kompozitor, atë që ndien në ato çaste, nuk mund ta shprehë ndryshe, veçse nëpërmjet tingujve të një muzike të bukur. M’u kujtua një pjesë nga “Makar Çudra” e Gorkit, kur plaku Makar flet për bukurinë e Radës: “Bukuria e saj nuk mund të thuhet, bukuria e saj nuk mund të shkruhet, bukuria e saj mund të luhet vetëm me violinë, dhe këtë mund ta bëjë vetëm ai, që e njeh violinën si shpirtin e vet”. E çfarë mund të thoshte më shumë një plak cigan, që për të shprehur ndjenjat njerëzore është i varfër në fjalë? Po për tu shprehur atij i duhej një gjuhë tjetër që del jo nga goja, por nga thellësia e shpirtit dhe për të këtë mund ta bënin vetëm telat e violinës. Kështu edhe bukurinë e Lyknidës, në qoftë se nuk mund ta ndiesh vetë duke jetuar me të e pranë saj, mund ta gjesh të pasqyruar e të shprehur pjesërisht në vargjet e poetëve si Lasgushit, Pojanakut… në pikturat e Mios, Zengos, Matos, Tasos, Lakos, Vasilit … që të dashuruar pas Lyknidës vijnë në brigjet e saj dhe ajo, si një vajzë bujare, ua plotëson të gjitha dëshirat.
Pra, ejani! Dashuria e saj mjafton për të gjithë. Për të gjithë sa jemi e për të gjithë që do të vijnë më vonë. Ne do të plakemi e do të ikim një ditë, por ajo do të mbetet përherë e bukur, përherë e freskët, përherë e dashur, përherë bujare, bukuroshja Lyknidë.

Pogradec, 1984-2005.

Pse po i mbështet kriminelët Lëvizja Vetëvendosje?

nga Shkëlzen Gashi

Prokurori Special i Task Forcës së BE-së, Clint Williamson, në një konferencë shtypi në Bruksel e paraqiti raportin e hetimeve të bazuara në Raportin e Raportuesit të Këshillit të Europës, Dick Marty-t, lidhur me krimet e kryera nga struktura të UÇK-së gjatë dhe pas luftës në Kosovë më 1998-1999. Ndër reagimet që u ngjallën tërheq vëmendjen sidomos ai i Lëvizjes Vetëvendosje. Reagimi i tyre përmbante nëntë vërejtje kryesore.

Vërejtja e parë, se bëhet fjalë për një situatë të paprecedent në drejtësinë ndërkombëtare, ku themelimi dhe funksionimi i zyrës së prokurorit special bëhen pa pasë një gjykatë ku do të adresoheshin paditë eventuale, është parimisht me vend dhe këtë e përmend edhe vetë prokurori Williamson në raportin e vet. Mirëpo, faji për këtë, në radhë të parë, mbetet tek ne, shoqëria kosovare, që për gjithë këta vjet, sidomos pas shpalljes së Deklaratës së ‘Pavarësisë’, nuk arritëm ta krijonim –  siç bënë Kroacia, Bosnjë e Hercegovina dhe Sërbia – një gjykatë speciale që do të merrej me krimet e kryera nga pjesëtarë të UÇK-së.

Vërejtja e dytë ishte se nuk specifikohet konkretisht koha dhe në mënyrë ekskluzive territori ku janë kry krimet. Në raportin e prokurorit Williamson thuhet se elementë të UÇK-së kanë kry krime kundër sërbëve, romëve dhe pakicave të tjera në Kosovë, si dhe kundër shqiptarëve të Kosovës të etiketuar si kolaboracionistë të Sërbisë dhe kundër kundërshtarëve politikë të udhëheqësisë së UÇK-së. Si periudhë e këtyre krimeve përmenden vitet 1998 dhe 1999. Theksi vihet sidomos te krimet e kryera pas përfundimit të luftës në Kosovë në qershor të vitit 1999, ndërsa si vendndodhje e krimeve thuhet se janë kampet në territorin e Kosovës dhe të Shqipërisë. Pra, është e qartë nga raporti i prokurorit Williamson se mandati i TFHS-së është jo vetëm për krimet e pasluftës, por edhe për ato gjatë luftës. Informata më të hollësishme për kohën dhe vendin e saktë të këtyre krimeve do të marrim vesh kur të ngrihen aktakuzat, pra pas themelimit të Gjykatës Speciale. Më tej, Vetëvendosje thotë se për prokurorin Williamson është e rëndësishme të përmenden vetëm etnitë që kanë pësuar. Në fakt, entitë kanë qenë të rëndësishme për individët e UÇK-së, madje për individët me pozita të larta në hierarkinë e UÇK-së, sepse shumica dërrmuese e të vrarëve nga këta individë e kanë pësuar pikërisht për shkak të përkatësisë etnike.

Vërejtja e tretë lidhur me bazën ligjore mbi të cilën janë kry këto hetime dhe se mund të përjashtohet gjykata speciale nga kontrolli kushtetues i Kosovës, duket vërejtje me vend.

Vërejtja e katërt thotë se përderisa nënvizohet që hetimi dhe akuzat nuk janë drejtuar ndaj UÇK-së, por ndaj individëve, atëherë pse duhet theksuar vazhdimisht që ata ishin pjesëtarë të UÇK-së, duke sugjeruar që të quhen “individë të dyshimtë”. Sipas Vetëvendosjes ata individë mund të kenë qenë edhe anëtarë të shumë subjekteve e organizatave e klubeve të ndryshme, por gjithsesi qëllimisht potencohet (vetëm) UÇK-ja si përkatësi e tyre. Vetëvendosja duhet ta ketë të qartë se bëhet fjalë për krime që janë kry gjatë luftës, kur këta individë ishin pjesëtarë të UÇK-së, madje në hierarki të lartë, dhe për krime që u kryen menjëherë pas luftës, kur po ashtu këta persona ishin anëtarë të UÇK-së. Të mos harrojmë, UÇK-ja është demilitarizuar vetëm në shtator të vitit 1999. Është e vërtetë që ndonjëri prej këtyre individëve mund të ketë qenë edhe anëtar, le të themi, i Shoqërisë Kulturore-Artistike “Hajdar Dushi”, por këtu bëhet fjalë për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit, prandaj potencohet anëtarësia e tyre në organizatë ushtarake, në këtë rast në UÇK, meqë, sipas të gjitha gjasave, këta individë e kanë përodorë armatimin, infrastrukturën dhe financat e UÇK-së për t’i kry krimet e tmerrshme që përmendën në raportin në fjalë.

Te vërejtja e pestë, mes tjerash, thuhet se për të ashtuquajturin trafikim të organeve edhe arsyetohet Dick Marty, edhe pranohet se nuk ka dëshmi (theksimet të miat) pas gati tre vjet hetimesh të përsëritura. Përshtypja ime është se me këtë pikë edhe Vetëvendosja po krijon huti në opinion sa i përket qëndrimeve të prokurorit Williamson lidhur me trafikimin e organeve. Raporti i prokurorit Williamson thotë se për të ndjekë veprat penale të trafikimit të organeve njerëzore “…duhet një nivel i provave që ende nuk e kemi siguruar për shkak se kemi hasë në sfida të theksuara në marrjen e provave të tilla”, por, sipas raportit “…kjo nuk do të thotë që këto prova nuk do të materializohen, dhe sigurisht ne do të vazhdojmë t’i kërkojmë ato”. Tutje, vazhdon raporti i prokurorit Williamson, “…në asnjë mënyrë nuk kemi hedhë poshtë vërtetësinë e këtyre pretendimeve, megjithëse ende nuk ndihemi që ka bazë mjaft të fortë të provave për të ngritë aktakuza”, por më tej shtohet se “…ka shenja bindëse që kjo praktikë ka ndodhë në një shkallë shumë të kufizuar dhe që një numër i vogël i njerëzve janë vra për nxjerrjen dhe trafikimin e organeve të tyre” (të gjitha theksimet janë të miat).

Vërejtja e gjashtë thotë se prokurori Williamson bën konstatimin më të rëndë perëndimor për Kosovën përderisa flet për spastrim etnik të pjesës më të madhe të serbëve dhe romëve në jug të lumit Ibër, si rezultat i persekutimit të pakicave nga ana e UÇK-së. Sipas të dhënave të UNMIK-ut, pas luftës në Kosovë janë vra rreth 1 mijë sërbë dhe prej rreth 200 mijë sërbëve sa kanë jetuar në Kosovë deri në qershor të vitit 1999, nga Kosova janë larguar gati gjysma e tyre, pra rreth 100 mijë sërbë. Ndër fajtorët kryesorë për vrasjet dhe largimet e tyre janë individë të UÇK-së, madje individë me pozita të larta, që menjëherë pas luftës kanë krijuar një atmosferë në Kosovë në të cilën nuk ka vend për ata që nuk janë shqiptarë, e madje as për shqiptarët që nuk janë me UÇK-në. Për shembull, si ta quajmë ndryshe përpos spastrim etnik dëbimin e romëve nga të gjitha lagjet e Prishtinës dhe plaçkitjen, djegien e shkatërrimin e pothuajse të gjitha shtëpive të tyre?

Vërejtja e shtatë thotë se kjo deklaratë aspiron njëfarë balance të kriminelëve sipas palëve dhe angazhohet të krijojë përshtypjen e gabuar që Tribunali i Hagës gjykonte serbët për luftën, ndërkaq tash Gjykata e Veçantë do t’i gjykojë shqiptarët për pasluftën. Tribunali i Hagës ka gjykuar shumë prej liderëve politikë e ushtarakë të Sërbisë dhe një pjesë të tyre edhe i ka dënuar, kurse shumësinë e kriminelëve sërbë që kanë kryer krime në të gjitha hapësirat e ish-Jugosllavisë duhet ta gjykojë e dënojë gjykata speciale për krime lufte në Sërbi dhe për këtë duhet të angazhohemi edhe ne. Kriminelët nga ana jonë është dashtë t’i dënonim ne vetë, por, shumë punë që nuk bëjmë vetë, i bëjnë të tjerët, natyrisht, duke i pasë për bazë interesat e veta.

Vërejtja e tetë se Williamson është përpjekë që të gjithë kritikuesit t’i diskreditojë ose t’i bëjë të dyshimtë sepse në përmbyllje të raportit thuhet që “disa, për ta mbrojtë vetveten, janë përpjekë ta portretizojnë këtë hetim si një sulm mbi betejën e Kosovës për liri ose mbi UÇK-në si organizatë” është, thënë më së buti, e pakuptimtë. Williamson dhe stafi e tij po japin kontribut meritor për pastrimin e UÇK-së dhe të Kosovës nga kriminelët, të cilët, për fat të keq, Vetëvendosja po i mbron. Fakti se zyrtarë të lartë të UÇK-së kanë kryer krime lufte e krime kundër njerëzimit nuk i bën të gjithë pjesëtarët e UÇK-së kriminelë, sikur që fakti se udhëheqësit politikë të Kosovës janë të korruptuar nuk e bën popullin e Kosovës të korruptuar.

Vërejtja e nëntë: Williamson e ndjen që ka marrë anë në këtë hetim andaj detyrohet të rrëfejë qysh ka mbikëqyrë hetimet e Tribunalit të Hagës për krimet e forcave serbe në Kosovë gjatë viteve 1998-1999, duke u bërë bashkautor i aktakuzës fillestare ndaj Slobodan Milosheviqit. Në të vërtetë, Williamson nuk e rrëfen këtë pse e ndjen që ka marrë anë, por sepse e ka parë se si e kemi fyer e poshtëruar Dick Marty-n pas publikimit të raportit të tij në fillim të vitit 2011.

Po ashtu, Vetëvendosja thotë se hetuesit e prokurorët ndërkombëtarë parapëlqejnë ta godasin udhëheqësinë politike në Kosovë për krime të luftës (pra, disi për atë çfarë i bënë Serbisë gjatë një viti) dhe jo për krimet e korrupsionit (pra, për atë çfarë iu bënë qytetarëve të Kosovës tash e 15 vjet). Do të thotë, Vetëvendosja po thotë disi që këta individë të UÇK-së e kanë dëmtuar Sërbinë duke vra qytetarë sërbë, romë, e të pakicave tjera, ‘kolaboracionistë’ e kundërshtarë politikë, dhe, për më keq, këto viktima ajo sikur nuk po i konsideron qytetarë të Kosovës.

Duke pasë parasysh gjithë këto që u pohuan më lart, vështirë të besohet se po erdhi në pushtet Vetëvendosja mund të na sjellë drejtësi sepse, po të ishte kështu, nuk do t’i mbështeste kriminelët, dhe do ta shqetësonte, mes tjerash, fakti që një numër i dëshmitarëve të mundshëm të identifikuar nga ana e TFHS-së nuk janë intervistuar sepse vendndodhjet e tyre aktuale nuk mund të zbulohen. Po ashtu, po të ishte kështu, Vetëvendosjen do ta brengosnin sfidat e panumërta që vijnë nga klima e frikësimit që përpiqet të minojë çdo hetim të individëve të lidhur me UÇK-në.