Sot, më 7 shkurt, në Çeki përkujtohet 100 vjetori i lindjes së poetit çek Jan Skácel, i vlerësuar si njëri nga poetët më të mirë të gjuhës çeke. Poezitë e tij përmenden në librin “Injoranca”, të Milan Kunderës. Kundërshtar i regjimit komunist, u detyrua të largohej nga drejtimi i revistës letrare ‘Host do domu’ (Mik në Shtëpi), të cilën e drejtonte qysh nga viti 1963 dhe për dhjetë vite me radhë iu hoq e drejta e botimit; por gjithsesi shkroi dhe botoi sipas sistemit “samizdat” të disidentëve rusë. Nuk pranoi të largohej nga vendi edhe pse oferta për të punuar në një revistë gjermane do të tundonte cilindo; gjithsesi, në ish Çekosllovaki nuk janë varur, pushkatuar ose burgosur poetët disidentë, si në Shqipëri. Eksperimenti me sistemin më të ashpër socialist u krye vetëm tek ne, prej vampirit enver hoxha dhe “shtojzovalleve të Partisë”, si qesëndiste i madhi Lasgush poetët e oborrit. Ja njëra nga poezitë që kam nga poeti çek:

 

 

 

Heshtjen kemi ashtu si fëmijët kanë ftohtë

nuk dihet prej sa e sa kohësh

e shtyjmë duke nxjerrë shfajsime

dhe plot të tjerë do të gjejmë më pas

 

Jemi si një qepje e shqepur në errësirë

dhe ç’na sjell e ardhmja nuk dimë

 

Jemi si shiu që shkon përpjetë

dhe kthehemi mbrapsh e biem në çastin

kur e vërteta është gishti mbi buzët.