
Poezi nga Kostandin Vogli
RELIKET E FSHATIT TË DJEGUR
Dhe kërkonim sende të ngelura,
Kishin ngrënë e pirë nuset,
Me ato filxhanë kishin pirë kafe
Me ato kana prej balte kishin gostitur
Burrat dhe djemtë e rritur,
Rezistentë tu jepnin rremave.
Ëndrrat e tyre u prenë dhe heshtën.
Siluetat e atyre shtëpive,
Mbi shpatin e malit u zhbënë.
Mendimet u kositën si tërfili në fushë.
Buzëqeshjet u shkoqën nga buzët,
Të këputura nga duar gjaksorësh.
Për tu kalbur e ngrënë nga parazitët.
E dynbëdhjetë manastireve e kishave.
Hedhin valle fantazmat e Aliut.
Mbi dy shekuj kanë kaluar.
Sa zogjë e gjinkalla kanë kënduar,
Dallandyshe nuk cicëruan më.
Në ato mure të braktisura nuk ndërtuan më fole.
Sa qarje lindjesh e lotë për të vdekur.
Dergjur akoma rrëpirave e shkurreve.
Aroma lulesh nuk ndihen më.
Arome vajzash e djemshë të dashuruar.
Nga brënda mureve nuk dëgjohen më këngë
Të ngritura nga plakat e fshatit.
U arratisën në të tjera fshatra.
Kjo ishte dëshira makth e Aliut,
Kriminelit të mynxirshëm që ngjethi kohërat.
Njerëz kishin vdekur, por jo të gjithë.
Jetuan, u kthyen, u shtuan
Dhe ndërtuan një fshat të ri.
GURËT E FSHATIT TË DJEGUR
Sa këmbë i kanë shkelur ato gurë
Të latuara nga shollët e këpucëve
shumë më tepër se latimi i daltave.
Ishte kronika më besnike.
Sa harqe portash e dritaresh,
Që tregonin shekujt e jetës
Shtëpi me gurë e fshatit para mesjetar.
Ku shumë prej tyre akoma,
Dhe ngrenë duart nga varret
Gurët e fshatit të djegur
Përballë panoramës madhështore
Dhoma legjendare që u zhdukën
Mendime më kalonin nëpër tru,
Si bashkëfshatarëve të mi
Për të mbrojtur ato mure,
Historia u struk, por u rrënjos.
Mendimet u kositën si terfili në fushë.
Buzëqeshjet u shkoqën nga buzët
Si petalet e trandafilit,
Të këputura nga duar gjaksorësh.
Trupat e tyre u rrezuan ashtu si gurët
Dhe u dëgjuan oshëtima therëse
Ja ulliri ku i varën katërmbëdhjetë kapedanët.
Se të katërmbëdhjetë degët ju thanë,
Njëzetetete lastar të rinjë
Flasin gjithë ullinjtë në mungesë të mureve.
Eshtrat e kapedanëve pa kokat e tyre
Ndërsa kokat pa trupa të ngulura në hunjë,
Ja shpuri Aliut shpirtzi në Prevezë të gëzonte.
Trupat ngelën pa u varrosur.
Shkuan në çdo rrënjë ulliri
Për të mbajtur gjallë njerëzit që shpëtuan
Për të kryer një akt shënjtërimi
Si Krishti i vajosur për të qënë i pa vdekshëm.
Për të burrëruar ata që do të rilindnin.
NJë Golgotë në natën e shënjtë.
Nga vepra e tyre njerëz të rinjë
Trimëritë e këtyre kapedanëve,
Përmes lëngut të ullirit,
E kishin shënjtëruar ata.
Ullinjë të lartësuar drejt qiellit
Bërë zgërbonja nga shekujt e rendë.
Dy tre binjakësh që ngrihen nga dheu
Kujtonin historinë ndoshta,
Ato trungje ashtu flasin.
Gunga të formuara në vite,
Si fytyra pleqsh legjendar me sy e gojë,
Janë stamposur fytyrat e atyre
Dhe pinin vajin e ullinjve.
Duke mbledhur kokrrat e zeza
Se shpirtrat e tyre përziheshin
Pjekur nga Dielli në vaj ulliri.
Ëndërronim brënda mureve,
Sikur të ktheja kokën pas
Se nuk do isha në gjëndje
Do shpërndaja hapsirën të kthjellohej.
Dhe një reze Dielli do kërkoja
Të lundroja në ato ngjyra
Dhe të gërmoja kujtimet mal më mal,
Të kërkoja ndihmën e Perëndisë
Të më shfaqte para shpirtin e hallës time,
Lundron në hapsirën e fshatit të saj,
Se e di që ka mall, ashtu si kam edhe unë
Për atë që kam dashur shumë.
Me fytyrë të hollë e sy ulli.
Shtati i gjatë në ëndrrat e mia.
Koha ndryshon, por nuk ndalet.
Retë të mos shkarkojnë a ndalen,
A ndalohet dimri me ngrica?
Nuk ndalej dhe halla ime, por përpara.
Jetoi një jetë që nuk i përkiste.
Ke luajtur me jetën e vdekjen.
Ke ecur në baltë e në gjëmba.
Nëpër rrugë me gurë e pluhur gjithmpnë ngarkuar
Gjakosur e zvarritur në dy luftra.
Zemrën nuk e linte në siklet.
Jo vetëm për mua që më mbante në gji
Hanim nga një përshesh me kos.
Në shtëpinë ku jetoje e rritje fëmijë
Prandaj aty kumbonte e qeshura
Sipas mesazhit të fjalës.
Nuk i harroj përqafimet e saj