
Takim me shkrimtarin dhe botuesin Lek Pervizi me rastin e 25–vjetorit të revistës kulturore euro–shqiptare “Kuq e Zi” dhe botimit të dy librave : “Gjenerali” dhe “Odiseja e pafajsisë” F T E S Ë Takim me shkrimtarin … Continue reading
Takim me shkrimtarin dhe botuesin Lek Pervizi me rastin e 25–vjetorit të revistës kulturore euro–shqiptare “Kuq e Zi” dhe botimit të dy librave : “Gjenerali” dhe “Odiseja e pafajsisë” F T E S Ë Takim me shkrimtarin … Continue reading
POETI FATOS ARAPI, FISNIKU I BUKURIVE TË SHPIRTIT! Fatos Arapi ishte dhe mbetet një ndër nga poetët më të shquar e më të veçantë në letërsinë shqipe. Tek ai gjente harmoni të përkryer njeriu dhe poeti. Të gjitha ata që … Continue reading
Eugenio MONTALE * ( Nobel Prize 1975 ) Kalendari poetik: Eugenio Montale (1896-1981) 12 tetori është data e lindjes së Euxhenio Montale-s, poet dhe shkrimtar i njohur italian. Shkollën e mesme e mbaroi për llogaritar, por sado që ishte shëndetlig, lexonte … Continue reading
Poezi nga Agron Tufa *** vijnë mëngjeset e më gjejnë të asfiksuar me plehun ende të ndezur të ëndrrave të mia bukuria nuk është ngushëllim… bukuria nuk është ngushëllim edhe kur qëllon ta prekim njëmend. … Continue reading
Laura RICCI Kalendari poetik: Laura Ricci 1948 Gazetare dhe poete bashkëkohëse italiane, ka botuar disa përmbledhje me poezi, sivjet (data e lindjes nuk jepet) mbush 70 vjeç. Kam një poezi interesante prej saj: POBRE DE MI*… Në një rrugicë në … Continue reading
SPROVË…
PËRSËRI PËR RAPORTET MIDIS SË TASHMES DHE TË SHKUARËS
Nga: Arqile V. Gjata
Është e natyrshme të kesh dëshirë dhe kureshtje të pasqyrosh mendime nga thellësia e horizontit me pikësynimin e mirë -të gjurmosh shtegtimin e së shkuarës…
Më pëlqen të shkëmbej vështrime me të shkuarën, me kohën e ikur të jetës dhe për faktin se ëndrrat na janë rralluar…
Tani, e tashmja është kryefjala e asaj që po jetojmë!
-Kur jam duke shkruar, a duke menduar më pëlqen e sotmja..Por më shumë dashuroj të djeshmen e bukur!
Në kohën që po jetojmë, mirë është që fjalën ta përdorim sa më të fuqishme! Ta qëmtojmë, të mos ngjajnë fjalët me njëra-tjetrën, pasi kultura e fjalës, është kulturë e të menduarit.
Gjithkush mendon për të kaluarën!..
Ndodh shpesh që ne, njerëzit kërkojmë t’i vënë fjalët në lëvizje, sepse e shkuara flet ndryshe…në kohën e tanishme jetojnë dhe fëmijët e fëmijëve të atyre që kanë jetuar dikur. Prej largësive zbresin shkallët kujtimet…
Njerëzit janë nostalgjik, iu dhimbset jeta që kanë kaluar. Pjesë nga e shkuara duhen rigjeneruar, të shpirt-zmadhohen në trajta të atilla për të ndjerë, vëzhguar në thellësi dhe largësi fytyrën e së shkuarës…(fytyrën tënde-timen). Siç ka thënë poeti Robert Bërns; “Fletët zverdhohen nga dollitë e kohërave.”
Thonë se e shkuara, e djeshmja, ajo që iku…ngjajnë, janë si një natyrë e “shkretë”, më saktë, si copëza imazhesh…! E sotmja, në të vërtetën e mundshme të saj ka shumë fije e mekanizma që e lidhin pazgjidhmërisht me të shkuarën, në të kundërt do krijohej një boshllëk e humnerë e madhe jetësore..deri në flijim!
Provoheni, shkëpusni një pjesëz nga e kaluara juaj, vendose përball së tashmes dhe mjedisit ku ti jeton tani…-si do ju duket!?
-Ajo, e shkuara dhe e vdekur nën dhe ka gjak të ngrohtë!
Mendimi, bindja dhe ideja ime është se e shkuara ka si barrierë mos qartësinë e “errësirës”(të së shkuarës), se nga vjen e të tjera njolla e dyshime pse kanë ndodhur ato ngjarje.., që, jo se jo nuk duhen marr si pengesa përgjatë rrugës për të zhvilluar të tashmen!?
Ajo, e shkuara…na ka lënë shumë Emra të mëdhenj për të cilët flitet boll, por dhe i duam, kanë vlera dhe veprat e tyre detyrimisht i kemi si model për jetën tonë. Për shembull, unë… shkëmbej fjalë me të shkuarën kur kam dyshime për të ardhmen!. Është e vërtetë dhe duhet thënë se dhe shumë energji nuk duhet harxhuar për gjithçka ka jetuar dhe mbi të gjitha mos të na shndërrohet në dogmë Idili i së shkuarës!
E djeshmja ngjanë si një lule molle mbuluar me brymë, pa dyshim, e kaluara ka dhe kohë të mugëta!
Është e ardhmja ajo që duhet të ruaj raportet e të vërtetave politike, sociale, kulturore e historike me të kaluarën pasi, në kohëra të caktuara ( athere kur duhet) njerëzve u mungon një pjesë e vetes. Në se këto raporte shprishen, deformohen, marrin trajta të ushqyera nga çdo lloj ekstremizmi, a grupime shoqërore apo nga shtresat e ndryshme të saj do të vihen përball njëra-tjetrës në forma dhe mjete armiqësore.
Ruajtja e raporteve, e vizionit dhe perspektivës për të ardhmen janë të kushtëzuara nga pësimet dhe sukseset e kohës së shkuar, nga zhvillimi social dhe sidomos nga FJALA e klasës politike që e drejton, jo vetëm turmën, por dhe shtresat e përgjegjshme dhe intelektuale të Kombit!
“Si heshtje vjen e nesërmja e të tjera të nesërme/do parakalojnë në rrugën e dritës, por trembem…E sotmja…po e nesërmja?”
Nga dita në ditë po vërtetohet se dhe format dhe rrymat letrare kanë një raport sa dialektik, aq dhe të dëshiruara për gjetje dhe forma të reja, por gjithsesi pa mohuar deri në shvlersim atë çka koha, e kaluara ka lënë si trashëgimi letrare, artistike e kulturore. Një mendim i tillë e ka bazën në një ligjësi…se, asgjë nuk është e përkryer në jetë, në artë e letërsi. Kurrsesi krijimtaria letrare e një kombi, nuk ka boshllëk, pavarësisht rrymave letrare dhe sistemit politik.
Arti dhe letërsia janë “frymë”, materie e jetës dhe asgjë prej tyre nuk është e vlerësuar përjetësisht si e përkryer dhe për më tepër askush nuk mund të flas e të vendos se kjo rrymë, apo vepër letrare është më e përsosura e kohërave! (po citoj një sentencë)…
”Veprat e gjenive janë vizion për të ndryshuar botën.” Por gjithsesi “ …gjenialiteti është talent i të vdekurëve!”
Dhe natyrshëm duhet pranuar ai raporti (jo gjithnjë i rregullt)midis së tashmes dhe së shkuarës ku ekzistojnë çudira dhe enigma për të cilat..gjeografia e vlerave, kodifikohen dhe individualizohen nga praktika të reja, plotësohet vazhdimisht nga diçka të tjera dhe ku ndryshimet kurdoherë nuk janë rrënjësore, sidomos në fushën e letërsisë! Për ta ilustruar po huazoj një sentencë që thotë:
“Bota është një mister i pashmangshëm që përsëritet!”
Së fundmi do lë një shënim nga një e vërtetë, siç shkruan dhe Studiuesi Foto V Malo kur thotë:
“Kumte dhe vlera shtegtojnë drejt nesh që nga agimi i shoqërisë njerëzore!” Dhe detyrimisht “ Është dita që më ndihmon të vazhdoj”, thotë F.Kafka
2015 ,nga ditari i jetës.
Poerm by Maja Herman Sekulić THE MIGHTY IRINA ( Extract I) I Is there a castle on a hilltop Where peace and quiet thrive Where I shall be greeted with joy Where the sun gleams in the … Continue reading
PRESS RELEASE: “READ A POEM TO A CHILD” An initiative of 100 Thousand Poets for Change By: Michael Rothenberg Tallahassee, FL- September 29, 2018 marks the eighth annual global event for 100 Thousand Poets for Change (100TPC), a non-profit, … Continue reading
Poezi nga Rovena Shuteriqi *** Ra prej peshës së lotëve të “qiellit”. Gjithçka u thye, u shkërmoq brenda saj. S’di ku shkonte, fati e degdiste. Lotët çurg, i shkonin si ujvarë! U lëshua lehtas, kokën mbështeti. Pikoi të fundit, … Continue reading
Poesie di Alaa N. Al-Ghoul Gaza: una città e un appuntamento Gente affamata, polvere da sparo, una mezza verità, una città devastata, una morte che non crede mai nei ricordi né nei sogni di ragazze nostalgiche. Gaza è chiusa … Continue reading
Poezi nga Ramë ORACA KUMT (Skënderbeut) Cili kumtarë kumtoi se Gjergji iku nga vdekatarët dhe u ringjall këtu pesëqind e pesëdhjetë vjet dritë dritëson në maje të atdheut breznitë e gjakut arbëror ai përjetshëm me dallgë … Continue reading
Poezi nga Iliriana Sulkuqi O, ZOTI IM…, …Nëse është e vërtëtë që Maria e lindi me ty birin Tënd, po sot, pas kaq shekujsh që ende JE, a mund të lind me Ty një tjetër Fëmijë me sy Parajse, … Continue reading
Një jetë në udhëkryq Pjesë nga romani i katërt ( Kapitulli II) i autores Lela Kokona Dardha Ambulanca frenoi përpara pallatit. Klithma rrëqethëse u dëgjuan nga dritaret e katit të dytë.Ishte zëri i nënës së tij që qante me kuje … Continue reading
Ylli S. Hoxhaj si eseist dhe kritik letrar në librin më të ri “Me miqtë e mi krijues” Nga: Kujtim Mateli Libri me ese, studime dhe kritikë letrare “Me miqtë e mi krijues” të autorit Ylli S. Hoxhaj, përbën … Continue reading
Poezi nga Alma Zenellari NËNËS Kjo e dielë…, Është pikëllimi i luleve të thara në muzg, era e trishtë që ftoh gjymtyrët e zhveshur të drurëve, ylli i rrëzuar natës së errët strehuar syrit tim. Është dhimbja … Continue reading
ÇELET PANAIRI I ARTIT BASHKËKOHOR NDËRKOMBËTAR NË LUKSEMBURG. PËRZGJIDHET EDHE PIKTORI E SKULPTORI SHQIPËTAR BASHKIM HAZIZAJ “Ngjyrat mundin trishtimin” Bashkim Hazizaj Privilegjimi i marrëdhënies së drejtpërdrejtë midis gardës së re të krijusëve botërore dhe veprave të artistëve prestigjozë si Picasso, … Continue reading
Poezi nga Raimonda MOISIU Puthja e parë Tetori erdhi prap…Gjethet po bien, Nuk janë të vyshkur por ngjyer me ar’, Ato të heshtura, përdhe pa frymë bien, Po …mbajnë dicka nga puthja ime e parë. Ishte tetor dhe qe … Continue reading
Poem by George Onsy FROM DEATH TO HIS WORST ENEMY – 6 I am DEATH, So they call me, And so they fear me. How come, you, Little dreamer, Ever shake my terror? Don’t you see how Everybody clings … Continue reading
Poesie di Arianna Boselli LA SOLITUDINE Stato di grazia o condanna? Tu mia diletta compagna mi prendi per mano. Non ho paura di stare con te poichè tu metti a nudo la mia coscienza, la comprendi, l’accogli, la sollevi. … Continue reading
Autori Remzi Limani publikon monografinë ” 21 SHPREHJE ARTISTIKE” Titulli: 21 SHPREHJE ARTISTIKE Monografi: Arte pamore Arte muzikore Letërsi Kinematografi Teatër Balet Redaktor: Dr. Qemajl Sokoli Recensentë: Prof. Dr. Kadri Metaj Prof. Dr. Nebi Islami Prof. Baki Jashari … Continue reading
Festivali poetik “Poetët e rinj” – Jehonë dhe krenari e “Oeneumit” Se poezia është vërtetë princeshë e artit dhe odeon i shpirtit të poetëve e në veçanti të poetëve të rinj, të cilët me poezitë e tyre jehuan gjithandej nga … Continue reading