Category Archives: DEBAT

  GJITHMONË KA SUPE E GJOKSE PËR GRADA E DEKORATA TURPI (Bashkia e Kukësit zhduk memorialin e kujtesës në nderim të 2400 kuksianëve të masakruar nga ushtria serbe në nëntor 1913) / Nga: Rexhep Shahu

Posted on by

0

  REXHEP SHAHU   GJITHMONE KA SUPE E GJOKSE PËR GRADA E DEKORATA TURPI   (Bashkia e Kukësit zhduk memorialin e kujtesës në nderim të 2400 kuksianëve të masakruar nga ushtria serbe në nëntor 1913)   Tre vjet me pare, … Continue reading →

  Një replikë e detyruar dhe ndonëse e padëshiruar me krijuesin Z. Vasil Vasili dhe Studiuesin Z. Ilo Foto / Nga: Raimonda Moisiu

Posted on by

0

  Raimonda MOISIU     Një replikë e detyruar dhe ndonëse e padëshiruar me krijuesin Z. Vasil Vasili dhe Studiuesin Z. Ilo Foto.   Në respekt të shkrimtarëve, poetëve, letërsisë, poezisë, botuesve, artit, kulturës shqiptare dhe letrave shqipe në Diasporë … Continue reading →

Citizen of the World – Travel Plus(Gradjanin sveta – Putovanje Plus) / Miljana Zivanovic

Posted on by

0

 
Miljana Zivanovic
 
 
 
Citizen of the World / Travel Plus with Serbo-Croatian translation
 
This profound project by Alex makes you think deeply about who you are and what you are, where you come from and who you belong to. Provides creative opportunity for both writing and thinking.
Decide who to write about – the country you live in, or where you came from or where you grew up ?!
 
To spend my birth and childhood in a great country, which at the end of the twentieth century was divided into parts unfortunately, with natural beauty, mineral resources, plains, beautiful mountains, rivers and lakes, the sea …
Stepping into the world of adults, I live in a completely different country, the land of flowers and windmills. And now I am in the land of the mountains.
So I can hardly decide where I belong. Who knows where my next life stop is ?!
Each side of this life cube of mine has one concept painted on it and takes on a round shape.
 
Loving books and reading since childhood, I have traveled to many countries where I did not set foot but encouraged my desire to write, the creativity of the written letter. Encountering various characters and their characteristics from books, I shaped my personality with their cultures without belonging to anyone against my will. Writing is liberating for me because it makes it easier to express emotions, and the world is the cradle of art and natural beauty.
And from real travels through different countries, I collect souvenirs and objects, precious photographs, which are for me a symbolic meaning that somehow keeps them in focus and memories of my own existence.
A journey through the history of the creation of the world, human troubles and misfortunes, to happiness and prosperity. The charm of a clear sky revives the picturesqueness of old times. Extremely valuable treasure of our (world) heritage, in order for us to become identity bearers, spokespersons and promoters of our country’s.
 
My direct rebellion – I do not want to choose where I belong, I have made life something that has an undeniable value, infinity.
It is my decision, good or not, I discover its weight every day but I will not change anything. My instinct is a good guide because I have long since stopped caring about what others think of me, my decisions and actions.
 
The one (multiple life path) with whom I made an agreement, is the one who makes me free and equal, is like me born out of nowhere. And my origin (of my parents) is an act of association with the world and the connection that was created between us, is the connection that constructed me as a person. It shapes my opinion that the world is a brotherhood and that the Blood becomes a symbolic thing of the past, it conjures up and instills in me a spiritual “true birth”.
 
My rights of affiliation are not indicated in direct connection with humanity, nor are they in direct connection with the community, it is a matter of my choice.
Quite unexpectedly and without explanation, my native community becomes a community of foreigners with whom I am close, even though we are not essentially close by blood.
And every step of life can be thought of as a threshold of value, only when the human rights of “belonging” cease to be determined.
Readers may say or think that I do not have an identity without naming my country, but what I can say for sure – all my countries are the ones where the people I love live. I choose a more complex symbol meaning “homeland or origin”
 
It is also a journey along the paths of long-vanished values, my love for works of art / writing. Maybe such a trip changes your life, maybe you all manage to appropriate for yourself a part of the stolen beauty of the world…
 
Man (homeland) is One, it means man Brother, it means man Equal, it means man Free.
Igo (Derida 2001: 401)
 
Our writer Miloš Crnjanski (1893-1977) said that you can choose your homeland yourself.
 
I chose. Writing is my homeland.
Quote from my poem – Night and a lump of blue earth
“In one breath I rise from the ashes,
I search for the truth, I am born again …
I do my best to keep it.
I cannot escape the prophecy … ”
 
 
 
Gradjanin sveta/ Putovanje Plus
 
Ovaj dubokoumni projekat Alexa natera te da se duboko zamisliš ko si i šta si, odakle potičeš i kome pripadaš. Pruža kreativnu mogućnost i pisanja i razmišljanja.
Odlučiti se o kome pisati: zemlji u kojoj ziviš, ili odakle si došao ili gde si odrastao?!
Rođenje i detinstvo provesti u jednoj velikoj državi, a koja je krajem dvadesetog veka rasparčana na delove – na veliku žalost, sa prirodnim lepotama, rudnim bogatstvima, ravnicom, predivnim planinama, rekama i jezerima, morem…
Kročenjem u svet odraslih živim u sasvim drugoj zemlji, zemlji cveća i vetrenjača. A sada se nalazim u zemlji planina.
Tako da teško se mogu odlučiti gde pripadam. Ko zna gde mi je sledeća životna stanica?!
Svaka strana ove moje životne kockice ima naslikan po jedan pojam i poprima okrugao oblik.
 
Voleći knjige i čitanje od detinjstva, proputovala sam mnoge zemlje u koje nisam nogom kročila ali su podstakle moju želju za pisanjem, kreativnošću pisanog slova. Srećući se sa raznim likovima i njihovim karakteristikama iz knjiga i njihovim kulturama, oblikovala sam svoju ličnost bez da ikome pripadam protiv svoje volje. Pisanje je za mene oslobađajuće jer olakšava izražavanje emocija, a Svet je kolevka umetnosti i prirodnih kepota.
A sa stvarnih putovanja kroz različite države, sakupljam suvenire i predmete, dragocene fotografije, koje su za mene simboličkog značenja koje me na neki način drži u fokusu i sećanja na moje sopstveno postojanje.
Putovanje kroz vreme historije nastanka sveta, ljudskih nevolja i nedaća, pa do sreće i blagostanja. Šarm verdrog neba oživljava slikovitost starih vremena. Iznimno vredno blago naše (svetske) baštine, kako bi mi postali nositelji identiteta, glasnogovornici i promoteri svoga kraja.
 
Direktna pobuna- ne želim da biram gde pripadam, sam 􏰀život učinila sam nečim što u sebi ima nepobitnu vrednost, neograničenost.
To je moja odluka, dobra ili ne, otkrivam svakodnevno težinu njenu ali neću ništa da menjam. Moj instinkt je dobar usmjerivač, jer sam odavno prestala voditi računa o tome sta drugi misle o meni, mojim odlukama i postupcima.
 
Onaj (mnogostruki životni put) sa kojim sam sklopila sporazum, je onaj koji mene čini slobodnom i jednakom, jeste kao i ja rođena niotkuda. A moje poreklo ( mojih roditelja) je čin udruživanja sa svetom i veze koja je među nama stvorena, je veza koja me konstruisala kao ličnost. Oblikuje moje mišljenje da je svet bratstvo i da Krv postaje simbolična stvar prošlosti, dočarava i usađuje u mene duhovno “istinsko rođenje”.
 
Moja prava pripadanja nisu naznčena u direktnoj vezi sa čovečanstvom, niti nisu u neposrednoj vezi sa zajednicom, to je stvar mog izbora.
Sasvim neočekivano i bez razjašnjenja, moja zavičajna zajednica postaje zajednica stranaca sa kojima sam bliska, iako u biti nismo bližnji po krvi.
A o svakom koraku ž􏰀ivota moguće je misliti kao o pragu vrednosti, tek kada ljudska prava “pripadanja” prestanu da se određuju.
Možda će čitaoci reći ili pomisliti da neimenujući svoju državu/ zavičaj, nemam identitet, ali ono šta sa sigurnoću mogu reći – moje su sve države one u kojima žive ljudi koje volim. Biram složeniji simbol značenja “domovina ili poreklo”
 
To je i putovanje stazama davno iščezlih vrednosti, moja ljubavi prema umetničkim/ pisanim delima. Možda i vama takvo putovanje promeni život, možda uspete da i vi svi prisvojite za sebe jedan deo ukradene lepote sveta…
 
Čovek (zavičaj) je Jedan, to znači čovek Brat, to znači čovek Jednak, to znači čovek Slobodan.
Igo (Derida 2001: 401)
 
Naš pisac Miloš Crnjanski ( 1893-1977) je rekao da zavičaj možeš sam da izabereš.
 
Ja sam izabrala. Pisanje je moj zavicaj.
 
Miljana Zivanovic
October 2020
@ copy right reserved
 
Citat iz moje poeme – Noc i grumen plave zemlje
 
“U jednom dahu dižem se iz pepela,
tragam za istinom, ponovo se rađam…
Činim sve da to zadržim.
proročanstvu ne mogu pobeći…”

DIALOG PËR DASHUNINË DHE DREQIN NË BARK / NGA ZIJA ÇELA

Posted on by

0

 

DIALOG PËR DASHUNINË DHE DREQIN NË BARK

Mirela PAPUCIU: Sa mbushem prej asaj qe del nga dora, zemra e mendja jote, Mjeshtër!
Aq sa mendoj që, po të kishte një pyetje se prej ç’ lënde është i përbërë Zija Çela, përgjigjja do te qe: “Prej letërsie.”
Edhe elementet reale te jetes tende duket sikur i jane dorezuar konvertimit te plote. Ndaj, edhe pse njerezor, ka diçka krejt te pakapshme tek ti… Eshte ajo, aureola.

PERGJIGJE: Nuk mundem, sado me droje ndaj lexuesit, nuk mundem pa i thene dy fjale, Mirela.
Oh, cfare poezie!.. Ketu nuk ka as strofa me rima, as vargje te lira, por ka fryme arti. Ka liri excelente ne marredhenien letrare mes brezash. Poezi, poezi e mendjes se hapur, e zemres se emancipuar dhe e kerkimeve te ndergjegjshme krijuese.
E kur vjen? Po rihyjme ne kohen pandemike, ne stinen kur dita ngjan shpesh si nate, nata behet ma e gjate, andaj te vjen te thuash: Kush gjen letersine, ndoshta zevendeson farmacine.
Te deshiroj mbaresi, mbaresi e krijimtari, e dashtuna Poete. Si zakonisht, patjeter te perqafoj per sot e per neser. Por kesaj here edhe me nje urim. Uroj qe njerezit e Letrave, tamthi i te cileve vlon nga acidet perveluese, si gjate dites me drite ashtu gjate endrrave ne gjume, te urrehen ma pak dhe te duhen ma shume. Motive egoiste jane ato qe behen shkak, per te jetuar me dreqin ne bark.
Sa per ate qe me blaton, ate “krejt te pakapshmen”… Aureole nuk ka, nuk ka aureole, per vdekataret ka vetem sublimim njerezor.

LUFTA PËR LUFTËN (e kujt ishte lufta, e kujt është Liria, e kujt harresa, e kujt kujtesa, e kujt historia dhe e kujt (pa) përgjegjësia) / Nga: Shefqete Goslaci

Posted on by

0

LUFTA PËR LUFTËN (e kujt ishte lufta, e kujt është Liria, e kujt harresa, e kujt kujtesa, e kujt historia dhe e kujt (pa) përgjegjësia)   Nga: Shefqete Goslaci A kemi kujtesë? Të dashur vëllezër e motra, të dashur miq … Continue reading →

Reagim i Akedemisë së Shkencave dhe Arteve Shqiptaro-Amerikane kundër “Mini Schengen”-it

Posted on by

0

Reagim i Akedemisë së Shkencave dhe Arteve Shqiptaro-Amerikane kundër “Mini Schengen”-it

Rezultate imazhesh për Akademinë e Shkencave dhe Arteve Shqiptaro-Amerikane

https://floripress.blogspot.com/2019/12/reagim-i-akedemise-se-shkencave-dhe.html?fbclid=IwAR3bz3LgeUA0dRsmkij4HtHa1TH33vF7U5zVjMnylqXJIffOFOmgNnPR-Po

Kryetari i Akademisë së Shkencave dhe Arteve Shqiptaro-Amerikane në Nju Jork,Tiranë,Prishtinë, Shkup,Akademik Prof.Dr.Skendër Kodra,Ph.D; Bordi si dhe Senati akademik,reagon ashpër kundër marrëzisë së “Mini Schengeen”-it,me takimin e djeshëm në Tiranë.

Gjendje tragjike e popullatës shqiptare e pas termetit ,ku Qeveria e Edvin Kristaq Ramës, duhej të mirrej në vazhdimësi më tragjedinë dhe pasojat e termetit ai mirret dhe hapë plagë të reja në dëmë të Kosovës.

Ideja antihistorike e “Mini Schengen”- it nuk ka lidhje me baashkëpunimin mes popujve,por është një formë e dalë boje e Sërbisë së Madhe.

Kjo ide fashizoide është antihistorike dhe antishqiptare që e plasuan Aleksandër Vuqiçi,Zoran Zajev dhe Edvin Kristaq Rama.

Ata Platformën e nxorrën prej bërllogut të plehrave të ASHAS- Serbe(ANUS-it Serb).
Serbia Millosheviqjane bëri luftë disa vjeçare në Bosnje dhe Hercegovinë, Kroaci dhe Kosovë .

“Fitorja ” e Sërbisë ishte ishte shfarosja e popullsisë së pafajshme boshnjake,kroate dhe shqiptare …Dhe falë sakrificës së boshnjakëve,kroatëve, shqiptarëve lufta u fitua me gjak dhe më ndihmën e amerikanve dhe forcave të NATO-së.

Shqiptarët i kanë aleatet e tyre në ish YU (kroatet dhe boshnjakët)dhe ata duhen të bëjnë pjesë në Projektin e Schengeni-it Evropian me aleatët dhe jo në Projektet që udhëhiqen nga ish shefi i informacionit të kryekriminelit serb Sllobodan Millosheviqit.

Presidenti i Serbisë Aleksandër Vuqiçi është varrëmihësi i shqiptarëve dhe sovranitetit të Kosovës.

I bëjmë thirrje publike premierit shqiptar zt.Edvin Kristaq Rama,që të heqë dorë nga marrëzitë antikombëtare ,nga Kosova dhe “Mini Shengeni”.

Të gjithë shqiptarët duhet të protestojnë për këtë Projekt anti-kombëtar, që e “anulon” Pavarësinë e Kosovës dhe vendos që shqiptarët e Shqipërisë , Maqedonisë së Veriut dhe Malit të Zi në gjendje varësie nga vetë Serbia.

Kjo nuk është e ardhmja e shqiptarëve ,por e shkuara tragjike ,
kundër ringjalljës së të cilës duhët të veprojmë të organizuar 15 milion shqiptar të organizuar rreth flamurit të përbashkët shqiptar.

“Mini Shengeni ” është akti i fundit i likuidimit të biznesit të mesëm në favor të oligarkëve të importit dhe rritjes së largimit eventual të shqiptarëve në emigracion.

Ky akt margjinalizon pozitat ekonomike të Republikës së Kosovës
në rajonin Ilirik duke e vendosur Kosovën praktikish nën embargo ekonomike dhe duke anashkaluar çdo përpjekje të kastës politike për shkembin teritorësh ,por tani më një formulë të re.

Akademia e Skencave i lutë të gjithë shqiptarët që të reagojnë për rreziqët që i kanosën ekonomisë dhe politikës shqiptare nga këto projekte fashizoide që shkojnë në favor të Serbisë post millosheviqiane.
Edvin Kristaq Rama nuk e njeh dhe ndjenë targjedinë kombëtare, është argati me i keq i së keqës gjithë kombëtare.

 

Flori Bruqi

Drejtori për mardhënie me publikun në AAAS(ASHASHA)

Nju Jork,Tiranë, Prishtinë,Shkup, 22.12.2019.

Për ëngjëllin Deina Karanxha, piktoren që nuk u promovua askund dhe që fatkësisht humbi jetën në tërmetin e këtij nëntori fatkeq! / Nga: Anila Kruti

Posted on by

0

Për ëngjëllin Deina Karanxha, piktoren që nuk u promovua askund dhe që fatkësisht humbi jetën në tërmetin e këtij nëntori fatkeq! Pas vdekjes jemi të gjithë ‘të mëdhenj’! Dhimbja është ende e madhe pas këtij post -Tërmeti në zemrat e … Continue reading →

Bulevardi, Stadiumi, tani Teatri Kombëtar, më pas Universiteti i Arteve… Një seri shkatërrimesh dhe rindërtimesh veprash të rëndësishme, me gjurmë në arkitekturën dhe urbanistikën e qytetit të Tiranës. / Nga: Rubens Shima, Historian dhe kritik i artit

Posted on by

0

Bulevardi, Stadiumi, tani Teatri Kombëtar, më pas Universiteti i Arteve… Një seri shkatërrimesh dhe rindërtimesh veprash të rëndësishme, me gjurmë në arkitekturën dhe urbanistikën e qytetit të Tiranës.   Nga: Rubens Shima, Historian dhe kritik i artit Studiuesi dhe kritiku … Continue reading →

Shenjtori Shqiptar i Rusisë: Shën Maksim Greku -Mihal Trivoli – Artioti (1475- 21 janar 1556) / Film dokumentar nga Kolec P. Traboini

Posted on by

0

Shenjtori Shqiptar i Rusisë: Shën Maksim Greku -Mihal Trivoli – Artioti (1475- 21 janar 1556)

Një film dokumentar nga Kolec Traboini për shënjtorin shqiptar të Rusisë i emërtur Shën Maksim Greku (1475- 21 janar 1556) me emër lindje Mihal Trivoli – Artioti nga Arta e Çamërisë. Shenjtor në dhe të huaj – në Atdhe nuk e kujton askush. E vërteta stigmë e shprehjes biblike: “Nuk bëhesh profet në vendin tënd!”

Traboini Art Studio: ARISTIDH KOLA – NDERI I KOMBIT /  Montazhi Artistik: Kolec P. Traboini 

Posted on by

0

Traboini Art Studio: ARISTIDH KOLA – NDERI I KOMBIT

Në Panteonin e Kombit Shqiptar, anipse i mohuar nga shtetarucët dhe palikarët e politikës.1860 firma intelektualësh e njerëzish të shquar në të gjitha fushat e dijes, Profesorë e Doktorë shkencash, artistë por edhe njerëz të thjeshtë, katër shoqata në Shqipëri e Kosovë nuk mjaftuan për të akorduar një titull të propozuar në fillim të vitit 2016. Duan apo nuk duan mizat e vogla në kalin e pushtetit e politikës, Aristidh Kola, është e do të mbetet Nderi i Kombit Shqiptar në jetë të jetëve. Realizuar nga Traboini Studio – Pantheon Edition

 Montazhi  Artistik: Kolec P. Traboini 

VIJA INTEGRALE NË VEND TË VIJËS PARCIALE PËR ZGJEDHJEN E ÇËSHTJES SHQIPTARE ( AN INTEGRAL LINE INSTEAD OF A PARTIAL LINE THE SOLUTION TO THE ALBANIAN CAUSE) / Nga Brahim Ibish AVDYLI

Posted on by

0

VIJA INTEGRALE NË VEND TË VIJËS PARCIALE PËR ZGJEDHJEN E ÇËSHTJES SHQIPTARE (Në vend të resymesë, pjesa e fundit e librit tim, “Sondazhe për Kosovën dhe kufirin e saj”, Prishtinë 2019, e përkthyer në anglisht) Në këtë vepër të madhe … Continue reading →

Shqiptarët hebrenj, midis nderimit dhe zhveshjes së dhunshme (Sipas një dialogu me doktorin Zino Matathia) / Nga: Shpend Sollaku Noé

Posted on by

0

Shqiptarët hebrenj, midis nderimit dhe zhveshjes së dhunshme Sipas një dialogu me doktorin Zino Matathia Kjo nuk është një intervistë. Ky nuk është një reporta­zh, nuk është as edhe një tregim. Këto janë përshtypje të hedhura në letër gjatë një … Continue reading →

DY FJALË PËR SAMITIN… / Nga : Dhimitër Nica

Posted on by

0

DY FJALË PËR SAMITIN…

 

Nga : Dhimitër Nica

Përshëndetje miq e mikesha…Sapo u ktheva nga samiti i 2-të i diasporës dhe përshtypjet e para, nuk janë as të ngrohta dhe as të ftohta…Pati gjëra të mira,por pati edhe gjëra zhgënjyese… Ndoshta herë tjetër mund të ndalem më hollësisht, këtë radhë më ka ngelur në mendje, se përfaqësiesit e diasporës së Greqisë,megjithëse më të shumtë në numur ( për shkak të popullsisë së emigrantëve që banojnë në Greqi) nuk u vlerësuan dhe nuk u përfillën në standartet e duhura…Në fjalën përshëndetëse ( në hyrje të samitit) asnjë emigrant nga Greqia nuk e mori fjalën(jo se nuk donin,por folësit ishin përcaktuar ditë më përpara,sikurse edhe në katër panelet përkatëse) …Zhgënjuese dhe trishtuese ishte përshëndetja e themelueses së Shoqatës ” Gërmim ” me qendër dhe veprimtari në Prishtinë…Se si mund të quhej përfaqësuese e diasporës një shoqatë me seli në Prishtinë,këtë vetëm organizatorët dhe aktorët e këtij samiti duhet ta dinë,pasi Prishtina është dhe mbetet Shqipëri,po aq sa dhe Tirana…Por pati edhe përshëndetje në gjuhën arbëreshe nga kryetari i bashkisë të një qyteti arbëresh Posario Peta,i cili na la tepër të emocionuar…Përshëndetën përfaqësues të diasporës së Gjermanisë,Italisë, nga të ftuarit e nderit,nga tre ministrat përkatës të diasporës Maqedonisë së Veriut,Kosovës dhe Shqipërisë,nga Ali Ahmeti,kryetar i bashkimit Demokratik për Integrimin në Maqedoninë e Verit, nga Presidenti Thaçi,si dhe nga k/ ministri Rama…Pastaj u kaluan në katër panelet përkatëse,ku nga Greqia,u prononcuan vetëm një apo delegatë…Dita e dytë ishte më entuziaste dhe më shplodhëse,pasi të organizuar me autobusa shkuam në Lezhë për të përkujtuar 575-vjetorin e beslidhjes së kuvendit të Leshës…Aty na priti me fjalën e rastit kryetari i bashkisë së Lezhës,i cili bëri një përshkrim të qartë të ngjarjes historike,me të cilën krenohet krejt Shqipëria dhe Diaspora e në fund presidenti Meta bëri një rezyde të këndshme fjalësh duke i ftuar të gjithë shkencëtarët, profesionistët,ekonomistët,diplomatët,shkrimtarët e diasporës që të kontribojnë edhe për Shqipërinë duke sjellë në atdhe përvojën e tyre Europiane dhe botërore…Më tej të organizuar shkuam në Shëngjin ku hëngrëm drekën dhe më pas u kthyem në Tranë…
Me pak fjalë as ngrohtë dhe as ftohtë,pasi fjetja dhe dy nga tre fakte ngrënie në ditë,diasporistët i kishin vetëm nga xhepi i tyre…Nga samiti e vetjma gjë që përfitova unë dhe si unë edhe qindra e qindra të tjerë ishte takimi me të afërmit,si dhe takimet me miq kolegë,shkrimtarë,gazetarë,artistë e tjerë. Përmendim këtu librat e dhuruar nga poetja dhe artistja Flutura Maçi, Hysen Berisha,Behar Resulaj,takimet e përmallta me gazetarët Abdurahim Ashiku, Azis Bytyçi,takimet me poetët Hasan Qyqalla, Skender Lazaj, Eltona Lakuriqi, Brikena Qama,etj. Ky qe dhe mbeti përfitimi im më i madh si dhe ” tortura ” e kthimit me autobus një karlavar i vërtet,që zgjati 10- orë Tiranë -Selanik… !

Duamëni!-për të jetuar: Stop Dhunes Ndaj Gruas! Dje, Sot -U Vra -u Dhunua fizikisht dhe psikollogjikisht, -një GRUA!-Sa poshtë ka rënë shoqëria shqiptare në trajtimin e gruas / Nga Raimonda MOISIU

Posted on by

0

Duamëni!-për të jetuar. Stop Dhunes Ndaj Gruas! Dje, Sot -U Vra -u Dhunua fizikisht dhe psikollogjikisht, -një GRUA!- Sa poshtë ka rënë shoqëria shqiptare në trajtimin e gruas.   Nga Raimonda MOISIU Vazhdojnë të vritën gratë dhe ky lloj tmerri, … Continue reading →

PARA 20 VITEVE, EDHE SOT AKTUALE: NDARJA E PUSHTETIT NËN PLAFIN E LUFTËS ÇLIRIMTARE(Vlerësime mbi Qeverinë Thaqi dhe formën e krijimit të saj)Nga: Brahim Ibish AVDYLI

Posted on by

0

PARA 20 VITEVE, EDHE SOT AKTUALE: NDARJA E PUSHTETIT NËN PLAFIN E LUFTËS ÇLIRIMTARE (Vlerësime mbi Qeverinë Thaqi dhe formën e krijimit të saj)   Nga: Brahim Ibish AVDYLI Pas disa shkeljeve të platformës çlirimtare, zhvilluar në vazhdimësi prej fillimit … Continue reading →

MONSTRA MEDIATIKE E SHQIPTARIT TË SOTËM / Nga: Hamit Taka

Posted on by

0

MONSTRA MEDIATIKE E SHQIPTARIT TË SOTËM
 
 
Nga: Hamit Taka
 
Shkas për këtë shkrim u bë ngjarja shokuese në shkollën “Rilindja” të Kavajës, ku një adoleshente 13-vjeçare ishte dhunuar seksualisht e sistematikisht nga adoleshentë të shkollës së saj. Nuk do të jap mendime as për ngjarjen, qysh e tek dhe as për pasojat. Unë personalisht mendoj se problemi qëndron te modeli që u paraqet shoqëria dhe u serviret nga mediat fëmijëve dhe të rinjve të sotëm. Mund ta filloja nga nga viti ’90, kur ndodhën ndryshime të paimagjinueshme në psikologjinë individuale dhe kolektive, por do ta filloj nga fundi i viteve të dekadës së dytë të shekullit XXI. Vetëm para një viti në shkollat 9-vjeçare u zhvillua një anketim, ku do të nënvizoj tri pyetje: e para, A keni bërë seks, përgjigja me PO ose JO. E dyta: Në se po, çfarë seksi: NORMAL, ANAL apo ORAL; e treta: Në se Po, sa herë, përgjigjja me NJE HERE ose DISA HERE. Nga shoqëria pati mjaft debate dhe kundërstime të ashpra, por Ministria e Arsimit dha përgjigjen se anketimi kërkohej nga BE. Prapë dukej e pabesueshme, por, sidoqoftë, anketimi u bë dhe diku, ku pati reaksion të fortë, nuk u bë. Ky anketim, nga shteti e jo nga shoqata, që merren për qëllime studimore me probleme të natyrave të tilla, për mua, legjitimon kryerjen e aktit seksual nga të miturit dhe adoleshentët.
Jo para shumë kohësh, një “studiues” në një televizion me audiencë të madhe tek ne, thoshte, gjoja me shifra zyrtare, se 68% e djemve në shkollën e mesme pranonin se kishin bërë seks, 40% e tyre më shumë se një herë, dhe rreth 30% vetëm një herë. Jam i sigurtë se shumë nga këta gjimnazistë ia fusnin kot nga frika se mos nuk dukeshin djem “të kohës”. Po kështu u dhanë shifra, disi më të rezervuara , për vajzat. Shumica e pohuesve pretendonin se partnerë kishin patur shokët apo shoqet e klasës dhe të shkollës. Si të tillë do të përmendja edhe rastin mjaft të ndjeshëm nga dhënia e çmimit të parë vëllimit me poezi të Rita Petros, “Vrima”, ku poezia me të njëjtin emër ishte një joshje e hapur ndaj lexuesve të rinj e adoleshentë për seks real.
Brezi ynë i ri, të rinjtë tanë, fëmijët tanë kanë nevojë për modele, që mëshirojnë progresin shoqëror, i frymëzojnë për vullnet dhe entusiazëm në vektorin e përparimit. Ama shoqëria nuk ka nevojë për VIP-a e modele të rinj shqiptarësh, që jepen si shtazë pas degjenerimit seksual, porrnografisë, ambicieve parazitare apo pas qejfeve në kurriz të prindërve. Realitetin e periudhës postkomuniste e njohim të gjithë. Problemi qëndron në atë model që ne po ju ofrojmë fëmijëve tanë. Dhe kur media ofron degjenerim, është e drejta e çdo shqiptari të mbrojë vlerat tona historike dhe morale. Unë nuk mund të quaj hapje dhe pasurim të kulturës shpirtërore apo shëndetësore një emision të orës relativisht të vonë, ku një mjeke rreth 45-50 vjeçare, fliste me pasion para adoleshentëve dhe të rinjve në studio, se virgjëria është një tabu dhe prishja e saj nuk është as anormalitet e as mëkat. Mjekja fliste me aq pasion sa dukej sikur eksitohej nga fjalët e veta. Edhe psikologu pjesëmarrës, relativisht më i ri, i ftuar në emision, i pohonte me tërë gjymtyrët dhe shqisat e tij këto xhevaire. Dhe më e neveritshme ishte pyetja: Hë, si mendoni ju , mund të prishet virgjëria që në adoleshencë? Pasi të pranishmit hezitonin të përgjigjeshin, pyetja theksohej: Po apo jo? Të intervistuarit, pasi zbulonin mendimin e referuesve, përgjigjeshin me një “po” të thatë. Atëherë drejtuesit e emisionit ndiheshin të lehtësuar dhe si babaxhanë i këshillonin: Veçse duhen marrë masa kundër shtatzanisë së padëshiruar. Dhe i këshillonin të merrnin mbrojtës edhe i udhëzonin se si t’i përdornin. Deri sa u gjend një student i gazetarisë, që nuk duroi dot më dhe me një dozë humori, dha një përgjigje, që i vuri në pozitë të vështirë mjeken dhe psikologun: “Mirëpo problemi im është se si do ta marr vesh unë, kur të martohem me të zhvirgjëruarën, se jam i tridhjeteteti apo i tridhjrtenënti në radhë?” Po aq asgjësues për moralin që kultivonin biseda e mjekes dhe psikologut ishte përgjigjja e pyetjes që u drejtohej djemve: ju do të martoheshit me një vajzë virgjëriprishur? Të gjithë jepnin përgjigjen kategorike: Jo. Edhe ky informacion para publikut, duket sikur bën përpjekje për legjitimimin e mardhënieve seksuale në shkolla. Me ligj është lejuar edukimi seksual përmes lëndeve edukative seksuale në një pjesë të caktuar të zhvillimit arsimor, por jo duke ç’informuar apo duke krijuar modele të gabuara mediatike.
Çdo popull ka cenet e tij në individë të caktuar të popullsisë, por, me purifikimin e veseve dhe paraqitjen e tyre pa pikë etike mediatike në mediat e kohëve të sotme, ne po shpërfytyrojmë dhe po riformojmë një model të ri shqiptari: shqiptarin pa moral, të zhveshur fizikisht dhe mendërisht, një model makabër dhe karikatural “bashkëkohor”. Gjoja me një vullnet të mirë për një monstër antipod i “njerut të ri” të krijuar nga diktatura, që ishte një specie ideologjike, e konceptuar dhe modeluar si njeriu që ndryshonte krejtësisht nga njeriu i paradiktaturës, domethënë nga modeli historik i shqiptarit. Ky njeri “modern” është në fakt një truk delirant mediatik, një kompleks paranojak e dinak, për të goditur individualitetin e secilit, por sidomos esencat e tij kombëtare. Tipari thelbësor i këtij njeriu mediatik është një ekstazë erotike dhe seksualiteti, përqeshja e moralit tradicional dhe çdo trashëgimie kulturore në veshje, sjellje e paraqitje. Lakuriqësia, seksualizmi dhe VIP-izmi në mediat tona patën e kanë një jehonë të çuditshme, të qëllimshme, njëkohësisht të neveritshme. Të rinj analfabetë, pa asnjë vlerë shoqërore, ekstravagantë, që s’e kanë për gjë të demonstrojnë antivlerat kombëtare, shpallen papritur “trim mbi trima”, duke u vënë në qendër të vëmëndjes mediatike, ndërsa të rinj të talentuar e të përkushtuar, me vlera të mirëfillta të kombit, lihen në hije, madje duhet të mësojnë nga qënie të tilla të mjera, nga subjekte të tilla boshe, nga hibride të tilla surrogate të propagandës mediatike.
Kjo nuk është hera e parë që modeli moral historik i shqiptarit degradohet. Degradimi rrënjësor filloi nën diktaturën e proletariatit, që krijoi etalonin e “njeriut të ri”. Për 45 vjet rresht ne ishim vendi më i izoluar në Europë dhe dihet se izolimi e denatyron individin dhe shoqërinë. Kështu që edhe hapja jonë nuk ishte një hapje porte nga dalin kush dëshiron të dalë me rregull e kulturë, por ishte një prishje digash nga vërshuan turmat e papërmbajtura. Të verbuar nga errësira dhe të lëbyrur nga drita, humbën sensin e së mirës dhe të keqes. Dhe e keqja absorbohet më lehtë se e mira. Kështu, ikanakët nëpër botë, para së mirës, jo rrallë zgjodhën të keqen. I neveritur nga kafazi moral e shpirtëror i diktaturës, brezi i ri mësoi të keqen para së mirës. Ai u lëshua pa fre mbi ato që quheshin “mollë e ndaluar”. Edhe ata të rinj, që zgjodhën të mos e braktisnin vendin e tyre, të gjendur nën bombardimin e mediave elektronike, internetit, gazetave e revistave me informacione dhe pornografi të çdo lloji, të dëshirës për t’u bërë VIP-a e për të provuar çdo lloj “molle të ndaluar”, natyrisht që nuk mund të ishin në gjendje vetvetiu të ndërtonin sisteme morale të qëndrueshme, që janë në gjendje të ndajnë të mirën nga e keqja, të lejueshmen nga e palejueshmja. Të tilla barriera duhet t’i ngrejë tërë shoqëria në bashkëpunim me shtetin e vet, shkollën, fenë etj. Por askush nuk mund të mohojë rolin e padiskutueshëm të medias, sidomos asaj elektronike.
Nuk mund të anashkalojmë qëllimin e mirë të paraqitjes së realitetit objektiv të të riut shqiptar dhe shoqërisë shqiptare nga mediat tona. Por jo në mënyra të tilla, duke mbledhur steriotipe thjesht për audiencë mediatike dhe qëllime komerçiale. I riu shqiptar nuk është ai që na serviret në tipe të tilla të një “reality show”. Ca VIP-a mendërisht sterilë, si këngëtarë, prezantues, humoristë apo figurantë në emisione të pëlqyeshme, kryesisht nga soji i Big brother-it. Kështu mbetet në harresë puna krijuese dhe sqima morale flijuese e dhjetra e qindra të rinjve, intelektualëve të ndershëm, biznesmenëve të suksesshëm, shqiptarëve të rrallë në botë në fushën e shkencës, të artit e të kulturës apo talenteve të ardhshëm të strukur mbi librat, eksperimentet apo krijimet e veta, duke punuar aq shumë në orët e tyre të vetmisë dhe të përkushtimit. Modele të admirueshme dhe që u kundërvihen atyre që përmenda për keq janë emisione të tilla, si “The vois of Albania”, “X factor”, “Tjetri”, që nuk di pse u mbyll etj, sa për pak shëmbuj pozitivë.
Nëse ne lejojmë që vlerat tona shekullore dhe qytetare të nëpërkëmben, atëherë po krijojmë me dashjen tonë çdo lloj degjenerimi që na shitet si “liri individuale”. Sepse me të njëjtin mentalitet të “lirisë individuale” mund të justifikohen edhe pedofilitë deri në shkolla. Nëse ne nuk dimë të edukojmë mediatikisht brezat pasardhës, me qëllim ruajtjen e vlerave, atëherë ne jemi të degraduar si popull dhe nuk kemi më shumë vlerë se kafshët. Njerëzit nuk vishen thjesht nga kushtet atmosferike. E pikërisht në këtë zhveshje trupore dhe mendore, që paraqesin disa media, pa pikë etike mediatike, fillon edhe krijimi i shembullit fiktiv i shqiptarit të nesërm. Shoqëria ka rregulla, por disa media paraqisin një lojë psikologjike pa rregulla, me pretekstin e emancipimit të kulturës shqiptare. Por, nëse zhveshja dhe degjenerimi qenka emancipim, kafshët janë shumë herë më të emancipuara se ne… Të rinjtë shqiptarë dhe tërë shoqëria jonë nuk mund të pranojnë kurrsesi një zhvillim mbrapsht të moralit tonë tradicional e njerëzor.
Ne ende e kemi para sfidën e Europës. Vërtet është fakt se, në planin politik dhe ekonomik, Shqipëria vetëm pas rënies së diktaturës komuniste u fut në strukturat europiane, në të cilat duhej të merrte pjesë prej vitesh. Por nuk është aspak e vërtetë se, në planin intelektual e shpirtëror, Shqipëria e “zbuloi” Europën këto 25 vitet e fundit. Shqipëria jo vetëm që është “produkt” dhe sekrecion i Europës, por ajo është në zanafillën historike të Europës. Ishte një ndërprerje gjysmëshekullore, që vendit tonë i kushtoi jo pak, por, në gjithë shekujt që kemi lënë pas, ne jo vetëm kami pasur një kulturë europiane bashkëthemeluese, por edhe një doktrinë morali, që e zbatonim, duke u paraqitur para Europës si komb me vlera të spikatura. Kultura jonë duhet të jetë pjesë e spikatur në spektrin kulturor të Europës së Bashkuar dhe jo e tretur Brenda kulturave të tjera.

 

70 -VJET KRYENGRITJA E ZHAPOKIKËS / Nga: Prof. Sadik Bejko

Posted on by

0

70 -VJET KRYENGRITJA E ZHAPOKIKËS

 

Nga: Prof. Sadik Bejko

Kryengritja më e njohur e fundviteve ’40 të shekullit që shkoi, e ndodhur në Jug të Shqipërisë, njihet si Kryengritje e Zhapokikës për shkak të emrit të fshatit ku u zhvillua. Zhapokika është një fshat në Tepelenë. Ne përbërje kishte fshatarë dhe nga fshatrat Luftinjë e Kamçisht.

Më 20 shtator 1948 u formua çeta “Baba Shefqet”, për nder të klerikut bektashi të pushkatuar më 14 janar 1948. Flamuri i çetës ishte flamuri kombëtar pa yllin e kuq.

Më 28 shtator 1948 u zgjodh me votim komanda e çetës.

Çeta i caktoi vetes si detyrë të lidhej me grupet e tjera antikomuniste derisa në Shqipëri të krijohej një qeveri nacionaliste demokratike.

Fshatarë kundër shtetit

Ca fshatarë në një rrebelim me armë kurrë nuk mund ta përmbysin shtetin, apo rendin kushtetues zotërues në një kohë të dhënë.

Por një kryengritje e ca fshatarëve shqiptarë kundër shtetit komunist ka ndodhur. Tashmë ajo përmendet, njihet, ka hyrë në literaturë si Kryengritja e Zhapokikës, 1948.

Historikisht, në çdo kohë, të gjitha kryengritjet fshatare të natyrës a të tipit të saj, kryengritje të mëdha a të vogla qofshin, ato janë shtypur me gjak e me dhunë shembullore.

Kështu ka ndodhur dhe me kryengritjen e Zapokikës.

Parë nga kjo pikëpamje, të ngjan se fare naive dhe e pamend sa nuk ka të dytë ka qenë kjo kryengritje. Ashtu ka qenë. Rreth 25 fshatarëve të veshur keq, të ushqyer me bukë e domate, me ca pushkë e fishekë të ndryshkur, ua thotë truri se po të ngrihen, rrëzojnë shtetin. Po të ngrihen, përmbysin komunizmin për të sjellë në fuqi një rend demokratik.

Koha tregoi se kjo aventurë, kjo ndërmarrje e pamenduar dështoi keqaz.

Vetëm se tej epiteteve apo etiketimeve për të, ajo ka një përparësi. Kryengritja ka ndodhur, është një fakt historik i padyshimtë.

Të mëdhenjtë e botës në Jaltë a në Postdam kishin vendosur rendin e botës, por këta fshatarë nuk donin t’ia dinin për këtë, nuk donin t’ia dinin për të mëdhenjtë e planetit.

U ngritën dhe e thanë me armë se nuk e donin këtu komunizmin.

I thanë ‘jo’ kolektivizimit të pronës dhe të njeriut, i thanë ‘jo palirisë’, thanë ‘nuk duam që vajzat e djemtë tanë të modeloheshin e të përpunoheshin ideologjikisht. Duam të jemi me Perëndimin, jo me Lindjen”.

Një kryengritje si kjo i fton burrat nën armë, por realisht i ftoi ata që të përfundojnë të vdekur nën shtresat e dheut të tokës së tyre, apo të dergjeshin të prangosur në burgjet me punë të detyruar.

Por ata njerëz në vitin 1948 kështu e donin, ata burra kështu e gjykuan.

Organizimi i kryengritjes

Rreth muajit gusht 1948 Xhemal Brahimi, një fshatar 30-vjeçar nga Zhapokika, merr takime me shumë të pakënaqur nga regjimi. Lidhjet e tij i kapërcejnë tre-katër rrethe të Jugut. Është mister se me kë është i lidhur në qendër. Në fshatin e tij dhe në ato përreth ai ka krijuar grupe të besuarish që mund ta ndjekin. Për të realizuar ngritjen me armë kundra regjimit ai bëri në fshehtësi disa mbledhje. Mbledhje në të rënë të mbrëmjes, larg vendbanimeve..

Mbledhja e parë bëhet te Ledhi e Madh, 20 shtator 1948. Xhemal Brahimi ishte në Berat. Drejtimin e mbledhjes e bën Mehmet Yzeiri. Marrin pjesë pothuaj gjithë ata fshatarë të Zhapokikës që më pas rrëmbyen armët.

Burrat që dhanë fjalën për luftë, sigurojnë armë nga shokët e tjerë.

Fshatarët po ktheheshin në luftëtarë.

Ata mendojnë se kanë në krahë dhe çetën e Sulo Zaimit nga Allkomemaj. Major Sulo Zaimi (Sulejman. Shezai Malaj) kishte qenë oficer ushtarak nga koha e mbretërisë. Ca kohë qe oficer në Kosovë në vitet ’40. Ishte kunati i Xhemal Brahimit. Nga Gjykata e Lartë Ushtarake, që më pas e dënoi me njëzet vjet burg, cilësohet si nxitësi e frymëzuesi kryesor i rebelimit. E nxiti, por nuk mori pjesë në rrebelimin e Zhapokikës.

Mendojnë se kanë me vete dhe Demo Kason (Demir Allkushaj) nga Gllava, nga e njëjta krahinë. Ky, një oficer policie në lirim, me grupimin e tij të fshehtë nuk iu bashkua Zhapokikës. Grupi i tij u kap më pas dhe u ndëshkua me burg. Demo Kaso u arratis në Itali.

Mendojnë se në Mallakastër, në krahinën e Lopsit dhe në zonën e nahijes së Beratit kanë përkrahës me armë në dorë.

Mbledhja e dytë mbahet në Mëlovë, 28 shtator 1948. Flet Xhemal Brahimi që është mendja politike e grupit të Zhapokikës. U bën thirrje të bëhen ushtarë në luftën për demokraci.

Ky ka bërë disa takime në gjithë ata që e mbështesnin në rrethet fqinjë me Tepelenën, deri dhe në Tiranë. Ka korierë që mban lidhjet me këto pika.

Në Mëlovë mbledhja është e gjerë në pjesëmarrje. Vijnë dhe ata që e përkrahin, dhe ata që japin fjalën se do jenë me grupin, por tërhiqen.

Xhemal Brahimi e merr fjalën në emër të partisë nacionaliste. Kjo parti, sipas tij, ka lidhje me ministra e anëtarë të lartë të Partisë në pushtet. Sipas tij, nëpunësit kryesorë të Tepelenës, ushtria e policia janë në mbështeteje të tyre. Mehmet Yzeiri e mbështet, por shton se dhe ushtria e Sazanit dhe diversantët e maleve dhe Abaz Ermenji e Muharrem Bajraktari janë në krah të tyre. Kabineti qeveritar ka rënë.

Atmosfera ndizet. Bëhen thirrje antikomuniste.

Vendoset të krijohet Çeta. Zgjidhet komanda me votim. Komandant Bajram Kamber Ahmataj, 59 vjeç. Sekretar politik Xhemal Brahimi. Mehmet Yzeiri-nënkomandant, Salo Kaso, Sefer Yzeiri anëtarë të shtabit. Bëhet betimi tradicional me nga 10 lekë të shkuara midis dy buzëve, të cilat më pas bëhen qiri në faltore. Formula: “Po tradhëtova, më pret plumbi kokës”.

Krerët e çetës shkojnë në lagjen Keçerisht, në Zhapokikën e dytë. Në Keçerisht ua hapën dyert. I pritën si shpëtimtarë. U dhanë ushqim e strehë.

Xhemali mban një mbledhje në lagjen Mukaj të Luftinjës. Mbledhja zgjati tri orë. Në mëngjes u bashkohen të tjerë burra me armë.

Kamçishti., përplasja e parë me policinë

Vijnë nga Kamçishti përkrahës që i ftojnë për t’u mbledhur në Kamçisht

Bëjnë mbledhje në vreshtin e Halil Sulos në Kamçisht. Ishte natë. Folën krerët e çetës për partinë nacionaliste, për rënien e qeverisë, për kryengritjet që kanë plasur gjithandej. Xhemal Brahimi fyen Partinë Komuniste, Bashkimin Sovjetik. I bëjnë thirrje Kamçishtit të rreshtohet me ata. Poshtë Komunizmi.

Realisht ishte një propagandë në erë, por njerëzit pëlqejnë, besojnë atë që ata dëshirojnë.

Mbledhja zgjati dy orë. Flasin për tatime të larta, për atë që janë lakuriq dhe të këputur. Qeveria është amorale, i mbledh djemtë e vajzat natën. I marrin me zor në konferenca, në hekurudhë.

Xhemal Brahimi u thotë se “do na kolektivizojnë edhe gratë. Se po na vrasin njerëzit e fesë”.

Ikin natën nga Kamçishti për në Kackë të Xhapokikës. Shkojnë në malin e Izvorit.

Ndërkohë policia i ishte drejtuar Kamçishtit. Kanë kapur dy nga shokët e tyre. Çeta kthehet në Kamçisht dhe sulmon policinë. Gani Kojdheli i merr armën nga duart një polici. Qëllojnë me bomba dore. Policia thyhet, tërhiqet. Kryengritësit i ndjekin policët e shpartalluar. Mbetet i vrarë shefi i Sigurimit për Tepelenën, toger Xhezo Makashi.

Marrin shokët e Kamçishtit dhe ngjiten në mal. Marrin me vete të lidhur dy fshatarë që i spiunuan. Nuk merret vendim për t’i vrarë, ndaj i lëshojnë.

Datën 2 tetor çeta kaloi në malin e Rabijes. Kanë triumfuar mbi policinë. Këndojnë këngën e Çetës.

Të ndjekur këmba-këmbës

Për t’iu shmangur një përplasjeje të dytë me policinë, merret vendim që të nisen drejt malit të Rabijes.

Dikush nga Kamçishti këmbëngul: “O luftojmë e vdesim këtu, o unë kthehem në shtëpi”. Dhe u kthye.

Xhemal Brahimi dhe Beg Veizi shkuan në Allkomemaj te Sulo Zaimi.

Çeta ecën përroit dhe i pret në Levan. Sulo Zaimin e kanë arrestuar.

U ngjitën në malin e Rabijes. Atje flenë dhe rrinë gjithë datën 3. Të nesërmen te shkëmbi i Koçit.

Një bari nga Rabija u çon ujë. Kalojnë në Çocaj të Allkomemajt. Xhemal Brahimi dhe Mehmet Demua marrin bukë te fshatari Novruz. Muharrem Sulua u jep pak bukë, aq sa kishte me vete. Hanë bukë afër mëngjesit. Këtu në Çoçaj i rrethon policia që i ndjek këmba-këmbës. Qëllojnë në drejtim të tyre në tërheqje e sipër. I sprapsin me armë dhe bomba. Ka dëshmi jo të saktësuara se aty u vra një nga forcat e ndjekjes.

Forcat e ndjekjes nga Tepelena dhe ato të Beratit, të drejtuara nga toger Sulo Gradeci, përbëheshin nga ushtarë dhe policë.

Janë kapur nga policia ata që i kishin lënë me detyrën e prapavijës, për t’i furnizuar me ushqim dhe me informacion. Janë rrethuar nga policia shtëpitë që do të ishin baza për strehim dhe për mbështetje me armë e njerëz. Janë arrestuar korierët.

Mbas përplasjes me armë në Çoçaj, çeta ulet në përruan e Çërrilës ku pushojnë rreth dy orë.

Marrin drejtimin për nga Plashnikut i Beratit, ku mendojnë se kanë një bazë të sigurt.

Të vetmuar, të ndjekur. Pa ushqim. Ka filluar demoralizimi. Ndahen të lëkundurit nga trimat. Dëgjohen shprehjet “sikur nuk e kishim kështu”. Propagandës së Xhemalit se “i presin çeta ngado, se ka rënë qeveria, se ushtria dhe nëpunësit e shtetit janë me ata, se do vijnë ndihma nga jashtë…” nuk i besojnë më.

Të zhgënjyer, shkëmbejnë fjalë të serta. Antikomunistët e bindur mblidhen rreth shtabit të çetës. Kjo bërthamë e të betuarve përmbledh të tjerët.

Dezertimet

Tre kamçishtjotët Gani Kojdheli, Halil Sulua dhe Selfo Xhemali natën e 5 tetorit, pasi ndjekin çetën rreth një orë, ndahen praj saj, sapo hyjnë në një pyll. Kthehen nga erdhën. Ditën fshihen, në mbrëmje afrohen në një korije pranë lagjes Bardhaj të Allkomemajt. Aty gdhihen e ngrysen një natë e një ditë. Në datën 7 tetor ndjekin shtigjet përfund Allkomemajt, Levanit, Xhaxhajt deri te një pyll ndanë Kamçishtit. Data 8 tetor në pyll. Në mbrëmje Selfua hyn në fshat, merr bukë dhe kthehet. Aty e shtyjnë edhe datën 9 tetor. Në mbrëmje marrin bukë në shtëpitë e tyre dhe flenë te Halili. Në datën 10 fshati Kamçisht gdhihet i rrethuar. Dorëzohen Ganiu dhe Selfua, Halili vret veten (ose e vrasin në shtëpinë e tij, sipas një dëshmije tjetër).

Plashniku, fundi i arratisë

Që nga dita kur major Sulo Zaimi nuk u bashkua me çetën, hyri grindja. Dhe Sulon na e morën. Si do të vazhdojmë tani? Xhemali mendon të shkojnë në Skrapar, ku ishte Dilaver Çorrogjafi, një ‘diversant i regjur’.

Ku janë ata nga jashtë që do të na hidhnin armë?

Çeta merr drejtimin për në Osmënzezë. Pas kamçishtiotëve, ndahet nga çeta dhe Mehmet Demo.

Në përruan e Plashnikut, në Velemen, pylli i koçimares së Plashnikut. Drejtohen për bukë te shtëpia e mikut, që ishte përkrahës dhe bazë e tyre, te Skënder Aliko. E kanë arrestuar.

Shtigjet janë zënë nga forcat e ndjekjes.

Tatëpjeta, shpartallimi

Kthehen pas. Diku hanë rrush, diku pinë ujë. Në fshatin Zhapokikë të Beratit gjejnë ushqim. Duan të shkojnë te pylli i Zagonit, por gdhihet. Ndodhen në Gllavë. Janë me shpirt ndër dhëmbë.

Në Shkozë të Gllavës ndeshen ballas me policinë.

Është data 8 tetor 1948.

Shaqo Muçodemaj, Sefer Yzeiri, Mehmet Yzeiri, Salo Kaso, Xhemal Brahimi (të betuarit) luftuan deri sa i hodhën gjithë bombat, i zbrazin gjithë fishekët që kishin me vete.

Mehmet Yzeiri dhe Salo Kaso mbetën të vrarë. Dy policë mbetën të vrarë.

Çeta përfundimisht shpartallohet.

Disa u fshehën, deri sa u kapën. Të tjerë shkuan në shtëpitë e tyre ku i prisnin forcat e ndjekjes. Disa u vetëdorëzuan. Shaqo Limja e Sefer Yzeiri iu fshehën policisë për disa muaj.

Komandant Bajram Kamber Ahmataj, ish-xhandari 60-vjeçar, e zgjati arratinë nëpër stane e pyje deri në janar 1949. U kap i fundit, u kap në befasi në fshatin Malëshovë të Përmetit.

Vëllai i tij Safet Kamberi u vra në kufi, tek po arratisej.

Xhemal Brahim Asllani

Xhemal Brahimi u arratis. Ai u stërvit në kampet e perëndimorëve dhe u desantua në Shqipëri, hyri dhe doli disa here deri më 1960. Fëmijtë dhe gruaja e tij u internuan në Tepelenë, më pas në Lushnje. Dy djemtë bënë burg. U liruan më 1991. Vdiqën shpejt. E shoqja, Sambretja, me të cilën Xhemali pati dhe një vajzë që lindi në internim në Lushnjë më vitet ‘50, jetoi më gjatë.

Xhemali pati fëmijë nga martesa e dytë në SHBA. Vdiq i alkolizuar me brengën për familjen që në Shqipëri vazhdonte të ndëshkohej për llogari të tij.

Dosja e tij formulare mund të na sjellë të dhëna të tjera.

Procesi gjyqësor

Gjyqi u zhvillua në Gjykatën Ushtarake të Gjirokastrës. Gjyqtarët Llazi Polena, Arqile Toska dhe Hamit Bilbili me prokuror Mustafa Beqon dhanë vendimin nr.24, datë 14.5.1949. Akuzoheshin se në shtator – tetor 1948 “kanë formuar bandë të armatosur për të rrëzuar pushtetin popullor”, se kishin marrë pjesë në luftime kundër forcave të regjimit, se kishin vrarë dy policë dhe shefin e seksionit të Sigurimit Xhezo Makashi dhe se kishin lidhur e dashur të vrisnin dy fshatarë”. Për të gjithë urdhërohej dënimi me punë të detyruar, konfiskimi i pasurisë si dhe heqja përkohësisht e të drejtës së zgjedhjes. Dënimet mbështeteshin në ligjin nr.372, datë 12.12.1946 “Mbi fajet penale kontra popullit dhe shtetit”.

Gjykata e Lartë Ushtarake e përbërë prej Bilbil Klosit, Sotir Spiros dhe Nonda Papulit, me prokuror Bexhet Memën, me vendimin nr.77, datë 6.7.1949 (për dënimet me heqje lirie) la përgjithësisht në fuqi ndëshkimet e gjykatës së Gjirokastrës. Gjykata e Lartë nuk ua vë në ngarkim të dënuarve vrasjen e toger Xhezo Makashit, shefi i Sigurimit Tepelenë.

U dhanë këto dënime:

1-Bajram Ahmetaj, vjeç 59, arrestuar më 4.1.1949, me vdekje.

2-Sefer Yzeri, vjeç 39, arrestuar më 10.10.1949, me vdekje. I falet jeta nga Presidiumi i Kuvendit Popullor. Bëri 33 vjet burg, vdiq i uritur, i vetmuar në një kasolle.

3-Shaqo Lime Muçodemaj, vjeç 29, arrestuar më 16.10.1948, me 20 vjet burg.

4-Xhemal Asllani, vjeç 21, arrestuar më 5.10.1948, me 15 vjet burg.

5-Xhemal Begaj, vjeç 35, arrestuar më 10.10.1948, me 12 vjet burg.

6-Mete Didaj, vjeç 36, arrestuar më 19.10.1948, me 15 vjet burg.

7-Balil Veliu, vjeç 39, arrestuar më 10.10.1948, me 15 vjet burg.

8-Xhelal Begaj, vjeç 35, arrestuar më 10.10.1948, me 12 vjet burg.

9-Gani Kojdheli, vjeç 36, arrestuar më 16.10.1948, me 12 (5) vjet burg.

10-Mehmet Mupodemaj, vjeç 21, arrestuar më 5.10.1948, me 12 (5) vjet burg.

11-Hajri Mahmutaj, vjeç 39, arrestuar më 10.10.1948, me 12 (6) vjet burg, vdes ne burg pas 11 vitesh.

12-Selfo Xhemali, vjeç 49, arrestuar më 16.10.1948, me 4 vjet burg.

13-Beg Veizi, vjeç 49, arrestuar më 5.10.1948, me 4 vjet burg.

14-Nuredin Rrodhaj, vjeç 29, arrestuar më 5.10.1948, me 4 vjet burg.

15-Hajredin Alushi, vjeç 33, arrestuar më 16.10.1948, me 4 vjet burg.

16-Mehmet Kalemaj, vjeç 49, arrestuar më 16.10.1948, me 4 vjet burg.

17-Teme Pajo, vjeç 49, arrestuar më 5.10.1948, me 3 vjet burg.

18-Shefqet Didaj, vjeç 19, arrestuar më 16.10.1948, me 3 vjet burg.

19-Seit Çaushaj, vjeç 34, arrestuar më 10.10.1948, me 3 vjet burg.

20-Jashar Canaj, vjeç 44, arrestuar më 10.10.1948, me 3 vjet burg.

21-Maliq Didaj, vjeç 57, arrestuar më 5.10.1948, me 2 vjet burg.

22-Demo Aliu, vjeç 45, arrestuar më 5.10.1948, me 2 vjet burg.

23-Riza Çaushi, vjeç 49, arrestuar më 10.10.1948, me 2 (1) vjet burg. Ky arratiset jo me çetën por i vetëm me armë fshihet larg fshatit në një pyll. Kish dhënë fjalën të jetë ne çetën, por nuk shkon me ata. Dorëzohet vetë më 10.10.1948 në Tepelenë.

24-Mufit Islami, vjeç 29, arrestuar më 5.10.1948, me 2 vjet burg.

25-Adem Memaj, vjeç 21, arrestuar më 10.10.1948, me 12 vjet (2) burg. U ridënua, bëri 33 vjet burg.

Shifrat e viteteve në kllapa () janë dënimet përfundimtare dhënë nga Gjykata e Lartë.

Kryengritës të vrarë

Mehmet Yzeiri Selaj (në përpjekje me policinë në Gllavë, 8 tetor 1948).

Salo Kaso Didaj, në përpjekje me policinë 8 tetor 1948.

Safet Kamber Ahmataj, vritet në kufi.

Halil Sulo, vritet nga policia në shtëpinë e tij Kamçisht. Sipas dëshmisë së Gani Kojdhelit në gjyq Halil Sulo ka vrarë veten, kur u kthyen nga arratia në fshatin Kamçisht.

Më 21.7.1949 u krye ekzekutimi i dënimit me vdekje i të dënuarit Bajram Kamber Ahmetaj. Ai tha ne fjalet e fundit: “Për toger Xhezo Makashin, dëgjova rojet e burgut të thoshin e vrau kush e vrau, u mbeti këtyre”. Bajram Kamberi ne fjalen e fundit kërkoi që pushteti të mos hakmerrej mbi fëmijët e tyre (me femijte e tij dhe te Safetit, vellait vrare ne kufi), kërkoi që kufomën e tij mundësisht t’ia çonin familjes… E mbylli me fjalët “Rroftë Shqipëria”.

Shefi i sigurimit të Tepelenës, Xhezo Makashi (1920-1948) me vendimin nr.65, datë 2.10.1971, u shpall dëshmor.

Kjo është një kryengritje e fshatarëve të varfër

Ja cilat ishin ato që quhen logjistikë, si depo rezervë, fuqi financiare, buxhet mbështetës për çetën.

Në gjithë udhëtimin e saj çeta mbante me vete një mitroloz pa gjilpërë që nuk u zbraz kurrë.

Nga dosjet vijnë dhe këto fakte mbi atë se ç’fuqi ekonomike kishte çeta më 2 tetor 1948 kur u nis në luftë:

Hëngrëm bukë e dhallë te Zeneli.

Xhelal Rizai solli bukë dhe një gavetë mjaltë. M. Yzeiri hëngri petulla që i solli Sefer Yzeiri, vëllai.

Te Muharrem Mehmeti morëm bukë e dhallë.

Musa Qazimi ka prurë një gavetë mjaltë.

Te Halili Sulua morëm bukë e duhan.

Shaip Sulos i morëm bukë thatë, i dhamë 1000 lekë.

Hajdar Rustemi dha bukë dhe një torbë me domate.

Te Hajredin Alushi bukë e domate.

E shoqja e Zane Abazit na ka dhënë një trastë me bajame kur kemi qenë në pyllin e Zagonit.

Një mulli dha tre trasta me bukë dhe një batanije. Barinjtë jepnin bukë e duhan. Djali i Sefer Yzeirit dha në shportë rrush.

Ibrahim Jonuzi nuk erdhi me ne se nuk kishte pushkë.

Shaqua e bleu pushkën 6 napolona.

Me këtë fuqi ekonomike çeta e uritur dhe me frymë të rënduar i mbylli ditët e saj me armë, me luftë.

Pastaj… vite e vite burg.

Qenë njerëz që besonin në atë që ishin, në atë që donin. Jo në gjë tjetër. Dhe i paguan me kokë, me burg bindjet e tyre.

 

   

 

  

 

HOMAZH NE 70-VJETORIN E ZHAPOKIKES

Ne këto fotografi janë Bajram Kamber Ahmataj, 60 vjec, nga fshati Zhapokike Tepelene, i pushkatuar me 1949 ne Gjirokaster si komandant i Kryengritjees se Zhapokikes, shtator-tetor 1948.

Procesverbali i ekzekutimit te Bajram Kamberit.

Xhemal Brahim Asllani, sekretari politikk i kryengritjes se Zhapokike. U arratis, u desantua disa here ne Shqiperi. Vdiq ne USA, vitet ’70 .

Major Sulua, nxites i kryengritjes, 20 vjet burg.

Toger Xhezo Makashi, shef i Sigurimit Tepelene, vrare ne perplasjen me arme me Kryengritesit

SI MUND TË QUHEN ARVANITASIT KUSHËRINJ TË SHQIPTARËVE, PËRDERISA GJYSHI PANGALLOS I SHKRUANTE MBRETIT TË SHQIPËRISË SHQIP, ME SHKRONJA ARVANITASE GREKE… / Nga: Brahim AVDYLI

Posted on by

0

SI MUND TË QUHEN ARVANITASIT KUSHËRINJ TË SHQIPTARËVE, PËRDERISA GJYSHI PANGALLOS I SHKRUANTE MBRETIT TË SHQIPËRISË SHQIP, ME SHKRONJA ARVANITASE GREKE…   Nga: Brahim AVDYLI Megjithëse ka kaluar kohë prej majit e deri më tani dhe isha i zënë me … Continue reading →