Ferdinand  Laholli

Ferdinand Laholli u lind më 16 qershor 1960 në Gradishtën moçalore, ku familja me prejardhje nga Vidohova e Korçës qe dërguar të përjetonte ferrin e regjimit enverhoxhian, si pasojë e emigrimit të atit të tij në Amerikë. Më pas familja Laholli dërgohet në kampin e internimit Savër, ku për tridhjetë vite vuajti mohimin total të sistemit monist. Si i internuar iu mohua ndër të tjera edhe studimi i lartë. Në moshën 15-të vjeçare dërgon për botim dorëshkrimin e librit të tij të parë, porse botimin e librit të parë në Shqipëri e përjetoi vetëm pas rënies së diktaturës. Më 1990 emigron në Gjermani e sot është autor i një sërë librash. Poezitë e tij janë përkthyer e botuar në gjuhën gjermane, italiane, angleze, suedeze, turke, hollandeze, kerntisht, rumanisht dhe frëngjisht. Është bashkautor i më shumë se 20-të antologjive në gjuhë të ndryshme, autor i 11-të librave për fëmijë e të rritur. Nga viti 2011 drejtues i “Shtëpisë Botuese Laholli”. Pas diplomimit në Institutin Gëte merret kryesisht me përkthime letrare nga letërsia gjermanofone. Gjer më sot ka shqipëruar mbi 20-të libra.

Ferdinand Laholli ist am 16. Juni 1960 in Gradishta, einem Sumpfgebiet Mittelalbaniens, geboren worden. Seine Familie wurde wegen der Flucht seines Vaters in die USA von Korça dorthin zwangsumgesiedelt. Später wurde die ganze Familie in das Savra Internierungslager gebracht, wo er dreißig Jahre seines Lebens verbringen musste. Als Internierter untersagte man ihm unter anderem auch das Studium an der Universität.
Mit 15 Jahren suchte er einen Verlag für sein erstes Buchmanuskript, doch die erste Buchpublikation in Albanien erlebte er erst nach dem Absturz der Diktatur.
1990 emigrierte er nach Deutschland. Laholli wohnt in Bückeburg, schreibt Lyrik und Prosa und veröffentlichte bisher mehrere Bücher. Gedichte von ihm sind ins Deutsche, Italienische, Englische, Schwedische, Türkische, Holländische, Kärntische, Rumänische und Französische übersetzt worden. Veröffentlichungen in 20 Anthologien. Nach dem am Goethe Institut erworbenen Sprachdiplom bemüht er sich, deutschsprachige Literatur in Albanien zu verbreiten. Er hat bis heute über 20 Bücher übersetzt.

Libra të autorit / Bucher des autors

Kristiane Allert-Wybranietz: “Frei sein / Të jesh i lirë” – Tiranë, 1996.

Fred Kurer, Ivo Ledergerber, Isuf Sherifi, Mustafë Xhemaili: Kuartet poetik / Ein dichterisches Quartett” – Prishtinë, 2004.

Vështrim nga dritarja e hapur / Blick durchs geöffnete Fenster” – Prishtinë 2005, mit Texten von Autoren:
Burkart, Erika
Beqiri, Shaip
Kurer, Fred
Xhemaili, Mustafë
Brechbühl, Beat
Xhelili, Vaxhid
Ledergerber, Ivo
Gecaj, Sabit
Schmid, Wanda
Rudi, Xhemal
Storz, Claudia
Sherifi, Isuf
Messmer, Erwin
Berisha, Valdet
Fuchs, Brigitte
Umbricht, Clemens
Salihu, Bujar
Oberholzer, Rene

Aus dem Albanischen ins Deutsche von: Hans-Joachim Lanksch.
Aus dem Deutschen ins Albanische von: Ferdinand Laholli.

Die Macht der Dichter/Pushteti i poetëve” – Band 1 – zweisprachig, Prishtinë/Hannover 2007, mit Texten von:
Ach, Manfred
Ausländer, Rose
Fichtl, Betti
Fried, Erich
Heine, Heinrich
Kurer, Fred
Ruiss, Gerhard
Schulak, Rosemarie
Windhausen, Wolfgang
Wiplinger, Peter Paul

Peter Paul Wiplinger: “Lebenszeichen/Shenja Jete” – Prishtinë/Hannover, 2008.

Werner Bucher: „Du bist dein Retter & dein Feind / Ti je shpëtimtari & hasmi yt“ – Tetovë, 2009.

Christine Fischer: „Versteck für himmlische Fische / Strehë për peshq qiellorë“ – Mazedonien, 2009.

Clemens Umbricht: „Zwischen zwei Gedanken / Mes dy mendimesh“– Tetovë, 2009.

Fred Kurer: „Was eigentlich mach ich hier? / Ç’kërkoj këtu në të vërtetë?“ – Tetovë, 2009.

Ivo Ledergerber: “Menschenleben / Jetë njeriu” – Tetovë/Mazedonien, 2009.

Joseph Kopf: „nur eine bewegung von licht / veç një lëvizje drite“ – Tetovë/Mazedonien, 2009.

Beat Brechbühl: „Gedichte für Frauen und Balsaminen/Poezi për gratë dhe lulet mosmëprek“ – Tetovë/Mazedonien, 2009.

Christoph Janacs: „die Unsicherheit der Barke/pasiguria e barkës“ – “Shtëpia Botuese Laholli“, Albanien, 2011.

Wilhelm Pellert: “Ada dhe gjyshja në Togo” – “Shtëpia Botuese Laholli“, Albanien, 2011.

 

---

Roswitha Zauner: “Valerian magjistari” – “Shtëpia Botuese Laholli“, 2011.

Theodor Vernaleken: “Pema magjike” – përralla të zgjedhura – “Shtëpia Botuese Laholli“, 2012.

Jutta Treiber: “E përdhunuar” – roman – “Shtëpia Botuese Laholli“, 2012

Friedrich Ch. Zauner: “Enigma” – roman – “Shtëpia Botuese Laholli“, 2012