Nelly Sachs 

1891-1970

Lindur në Berlin në vitin 1891, vdiq në Stokholm në vitin 1970. Ajo ka shkruar disa libra me poezi që janë ndër dëshmitë më dramatike të Holokaustit. Por edhe në mërgim, gjendja e Judeut endacak. Zgjodha këtë poezi të Nelly Sachs, “Kori i të mbijetuarve”, sepse ajo është e bukur dhe e famshme, dhe është shumë intensive në aspektin e dëshmitarëve. Asaj iu dha Çmimin Nobël në vitin 1966. Pra, leximi i këtij teksti – për mendimin tim – sjell me vete një përforcim të kuptimit të tij se për një ngjarje të tillë si Dita Përkujtimore e Holokaustit është shumë e rëndësishme. Në motivacionin e Çmimit Nobel thuhej: “Për lirikën e saj të shquar dhe dramatike e shkrimit të saj e cila interpreton fatin e Izraelit me forcë prekëse”.

 

KORI I TË MBIJETUARVE

Ne të mbijetuarit

tashmë vdekja ka gdhendur nga kockat tona falutetet e saj,

mbi tendinat tona ka kaluar tashmë harkun e saj –

Trupat tanë ankohen ende

me këngën e tyre të cunguar.

Ne të mbijetuarit

para nesh, në ajrin e kaltër,

rrinë varur ende leqet e përdredhura në qafat tona –

klepsidrat janë mbushen përsëri me gjakun tonë.

Ne të mbijetuarit,

të përpirë ende nga krimbat e ankthit –

ylli ynë është varrosur në pluhur.

Ne të mbijetuarit

ju lutemi:

tregonani ngadadalë diellin tuaj.

Udhëhiqnani me butësi nga ylli në yll.

ndihmonani të mësojmë përsëri jetën.

Ndryshe kënga e një zogu,

kova që mbushet në burim

mund të shpërthejë dhimbja

e mbyllur me vështirësi

e bënani të shkumojmë –

Ju lutemi:

mos na tregoni prapë një qen që kafshon

mund të ndodhë, mund të ndodhë

që të tretemi në pluhur

para syve tuaj.

Por ç’e mban indin e njësisë sonë?

Ne të pafrymët,

shpirti ynë fluturoi tek ai në mesnatë,

shumë më parë se trupi ynë të ruhej

në arkën e çastit-

Ne të mbijetuarit,

shtrëngojmë dorën tuaj

rinjohim sytë tuaj –

por vetëm lamtumira na mban ende të bashkuar,

lamtumira në pluhur

na mban të bashkuar me ju –

 

Shqipëroi: Faslli Haliti